B - b
Ba | Ba |
· | Jagate |
Babemba Traoré | Babɛnba |
babillard | fúfɔla |
babouche | múge |
babouin | gɔ̀n |
· | ngɔ̀n |
babouin de Guinée | ngɔ̀n |
babouin doguera | ngɔ̀n |
bac traversée fleuve | baki |
baccalauréat | baki |
bâchée automobile | base |
· | bashe |
bâclage | bósobasa |
· | pótopàtapoto |
bâcler | bàlakabalaka |
· | gàlabagalaba |
· | gàrabagaraba |
· | gòlokogoloko |
· | gwàlabagalaba |
· | hàrabaharaba |
· | hàrakaharaka |
· | nkàsaki |
· | súgubasuguba |
bâcler un travail | bòsobasa |
· | bósoboso |
BAD | Badi |
badamier duveteux | wɔ́lɔbugun |
badamier sessile | wɔ́lɔba |
· | wɔ́lɔmuso |
badamiers | wɔ́lɔ |
Badema National | Badenma |
Badiangara | Bajangara |
· | Bajankara |
badigeonner | mù |
· | mùn |
Badogo | Badogo |
Badr | Badiri |
Bafin | Gèyita |
Bafing | Bafin |
· | Dansoko |
Bafou | Bafo |
bafouer | lánɔgɔ |
bafouiller | múru |
Bafoulabé | Bafilabɛn |
· | Bafulabe |
bâfreur | nùguma |
· | nùgumaba |
Bagadadji | Bágadaji |
bagadais casqué | ɲáanikɔ̀nɔnin |
bagage à main | bólofɛn |
· | bólolaminɛn |
bagages | dònifɛn |
· | mìnɛn |
bagarre | bàlawu |
· | káta |
bagarre pour plaisanter | bólolakaran |
bagarreur | kɛ̀lɛjeli |
bagatelle | báatarafɛn |
· | kìribikaraba |
· | mànamanako |
Bagayogo | Fònba |
· | Jàra |
Baginda | Baginda |
· | Bagineda |
Bagoe | Bagbɛ |
· | Bagwɛ |
· | Bajɛ |
bagout | nɛ̀diya |
· | nɛ̀ndiya |
bague | bólokɔninanɛgɛ |
· | bólokɔninɛgɛ |
baguette | ngɔ̀lɔn |
baguette de fusil | sànsyɔ̀n |
Baguineda-Camp | Bagindakan |
Bahrein | Baharɛni |
bailler | háalo |
· | wáwa |
· | yáala |
baillon des veaux | ncɔ́lɔ |
baillonner | dásìri |
bain de teinture | tàanta |
bain de teinture à l'indigo | gàlaji |
baiser | jùkɛ́ |
· | kòbi |
· | kɔ́bi |
· | kɔ́tɛ |
· | mìn |
· | múgu |
baisse de prix | bìnni |
baisse de vision | ɲɛ́nafin |
Baissea multiflora | tú-tɔ̀nɔntan |
baissement | lájigin |
· | làjigin |
baisser | bíri |
· | bìn |
· | cún |
· | lájìgin |
· | màsùli |
· | màsùuli |
baisser de niveau | dájìgin |
baisser la tête | kùnmasùli |
· | kùnmasùuli |
· | kùnnasùli |
Bakaribougou | Bákaribugu |
Bakoy | Bakoyi |
bal | nànsaradɔn |
balafon | bála |
balafon de griot | jèlibala |
balafon sp | túrkabala |
· | túrukabala |
balafré | dáfara |
balai | fúralan |
· | fúrannan |
· | fúrannan |
· | síralan |
balan des savanes | nkólonìnjɛ́ |
balance | bàlansi |
· | jà |
· | màntaa |
· | míjani |
balance romaine | mùruja |
· | mùrujan |
balancer | yìgiyaga |
balançoire | búmusò |
Balanites.aegyptiaca | nsɛ́gɛnɛ |
Balansan | Balanzan |
balayer | fàari |
· | fúra |
· | fúran |
· | kɔ́rɔfuran |
· | sàalo |
bale | bù |
Balearica.pavonina | nkúma |
balle | kìsɛ |
· | nɛ̀gɛden |
· | nɛ̀gɛkisɛ |
· | ntòla |
· | ntòlan |
balle de céréales | kùnkun |
balle de riz | màloɲaga |
balle des graminées | káama |
· | nkáama |
balle du mil | fòfo |
· | fòlo |
· | fòlofolo |
ballon | bálon |
· | bálɔn |
· | bólolantola |
ballonné | dɛ́lɛdɛlɛdɛlɛ |
· | dlɛ́dlɛdlɛ |
ballonnement du ventre | kɔ́nɔfunu |
ballotter | lìnbilanba |
· | pèlenpalan |
Balo | Bàgayɔgɔ |
· | Fònba |
balourd | nálonma |
· | núsɔgɔtɔ |
balourdise | nálonmaya |
Bamako | Bàmako |
· | Bàmakɔ |
Bamandougou | Bamandugu |
bambara | bámàna |
· | bámànan |
bambara du Kaarta | màsasi |
Bambara Maoudé | Banbara Mawude |
Bambara Maoundé | Banbara Mawude |
bambou | bɔ̀ |
· | bwɔ̀ |
Bambougou | Baamugu |
· | Banbugu |
Bambougouwere | Banbuguwɛrɛ |
Ban Ki | Banki |
Banakolo | Bànakolo |
banal | mànamana |
Banamba | Bananba |
· | Gumane |
banane | nàmasa |
banane plantain | bàranda |
· | lòko |
bananier | nàmasa |
Banankabougou | Banankabugu |
Banankoro | Bànankɔrɔ |
· | Bànankɔrɔ |
Banankoroba | Banankɔrɔba |
Banankoroni | Banankɔrɔnin |
Banba | Kaane |
Banbuku | Jagate |
banc d'école | nban |
bancal | jùjɛngɛn |
· | kɛ̀rɛkelenjɛngɛn |
· | nɔ̀mintɔ |
· | nɔ̀mitɔ |
banco | bɔ̀gɔ |
Banconi | Bankɔnin |
Bandama | Bandama |
bande | kúlu |
bande d'étoffe | kɔ̀ |
· | kwɔ̀ |
bande de tissu | nɛ̀ |
bandeau | bàndari |
· | bànderi |
· | bàndiri |
· | kùnsirilan |
bander | jírikɔrɔtà |
bander les yeux | ɲɛ́sìri |
bandes dessinées | fílɛlifɛn |
Bandiagara | Bánjagara |
· | Gìndo |
· | Karanbe |
· | Tembelu |
· | Wologem |
bandit | bándi |
· | bìnkannikɛla |
· | bìnnkanikɛla |
· | bìnnkannikɛla |
· | ntàki |
banditisme | bìnńkànni |
· | tègereya |
Banfora | Banfora |
Banga | Banga |
Bangui | Bangi |
Bani | Bánin |
Banifing | Baninfin |
Baninko | Báninkɔ |
· | Tògola |
Banjoul | Banjulu |
Bankassi | Bankasi |
Bankoumana | Bankumana |
banque | bánki |
· | nàfolomarayɔrɔ |
· | wáribon |
· | wárimaraso |
· | wáriso |
Banque africaine de développement | Badi |
Banque Nationale de Développement Agricole | BNDA |
Banque Ouest-Africaine de Développement | Bewoyade |
banquette en banco | bànbe |
banquier | wáribontigi |
baobab | nsìra |
· | sìra |
Baoulé | Babilen |
· | Bable |
· | Bablen |
· | Babulen |
· | Báwule |
· | bawule |
· | Báwulen |
· | Bawulen |
baptême | bátɛmu |
· | dénkundi |
baquet à teinture | báɲuwari |
bar | mìnkɛyɔrɔ |
· | mìsiri |
Barak | Baraki |
baratiner | mìsali |
baratineur | nɛ̀duman |
· | nɛ̀nduman |
barbare | kólobali |
barbe | bònbonsi |
· | bòonsi |
barbe précoce | tòsiradunbonsi |
barbillon | ntló |
· | ntúlo |
barbillon de flèche | bìɲɛtulo |
· | bìyɛntulo |
barbillon des poissons | dási |
barbillon du hameçon | dólentulo |
barbotage | kòji |
barboter | cógoba |
barbouiller | màari |
· | ɲóron |
barbu | bòonsima |
· | tòsiradunbonsi |
barbu de Vieillot | kónkànko |
· | kónkànkon |
Barcelone | Baraselɔni |
barder | bù |
· | búsan |
· | wúsu |
barguigneur | tàmakinci |
· | tànbakinci |
Bari | So |
bariolé | kála |
· | kálan |
· | kálanman |
Barkhane | Barikani |
Barouéli | Barawili |
· | Barawuli |
barque | jíkankurun |
· | sàlan |
barrage | bábili |
· | bàlan |
· | barasi |
· | barazi |
barre à mine | bálamini |
· | bánamini |
barre de sel | fáradi |
· | kɔ̀gɔfin |
· | kwàfin |
barre transversale | bànamini |
barrer | bàlamini |
· | bànamini |
· | bàri |
barrer le chemin | ɲɛ́kɔrɔmatìgɛ |
· | ɲɛ́kɔrɔtìgɛ |
· | ɲɛ́tìgɛ |
barril | bárigon |
barrique | bárigon |
· | bariko |
· | bárikon |
· | bárikon |
Bartholomé | Baritolome |
bas | dùgumada |
bascule | básikili |
base | bá |
· | báju |
· | jù |
· | jùjɔn |
base d'une famille | sóju |
base de la queue | kúgen |
· | kúgwen |
base du cou | kánju |
· | kánsun |
bas-fond | fàla |
Bashir | Besiri |
basket-ball | bàsikɛti |
· | bólolabalɔntan |
· | bólolabalɔntan |
· | bólolantolatan |
basketteur | bólolantolatanna |
Bassabougou | Basabugu |
bassin | bàafan |
· | bánfan |
· | kòliminɛn |
Bastet | Basitɛti |
bastonnade | bùgɔli |
bastonner | tìnba |
Basutoland | Basutola |
· | Basutoland |
bas-ventre | bàrakɔrɔla |
· | nàakɔrɔla |
· | nàgakɔrɔla |
bât | tɛ̀rɛfɛ |
bataille | bìlen |
· | blèn |
· | cɛ̀bɛn |
· | kɛ̀lɛ |
bataille violente | káta |
batailleur | bàlawuden |
· | bàlawuma |
· | fítinɛtigi |
bâtard | cɛ̀tigɛden |
· | jákalima |
· | jákalimɛ |
· | jánkalimɛ |
· | kànuden |
· | nàńkɔ̀rɔdén |
· | nànkɔraden |
· | ɲàmaaden |
· | ɲàmɔgɔden |
· | tlónkɛden |
· | túlonkɛden |
bateau | bàto |
· | bàton |
bateau à vapeur | sìsikurun |
Bathily | Bacili |
Bathurst | Batɔsi |
bâtiment administratif | kúbe |
bâtiments administratifs | fàngabonda |
bâton | bére |
· | béreke |
bâton d'aveugle | fíɲetɔ |
· | fíyentɔbere |
· | fyéntɔbere |
bâton de l'imam | tàngara |
· | tàngaran |
· | tànkɔrɔ |
bâton pour s'appuyer | jɔ̀jiri |
· | jɔ̀yiri |
· | sínsibere |
· | sínsinbere |
bâton recourbé | ntòlo |
bâtonnet | kàlama |
· | sònkala |
· | sònkalan |
batracien | ntòri |
battage | sùmangosi |
battage du riz | màlogosi |
· | màlogɔsi |
battant | dálakon |
battant de la porte | dátugulan |
battant de porte | dáyɛlɛlan |
batte de balafon | npíri |
batterie | batiri |
· | tábara |
batteuse pour le riz | màlogosimasin |
battoir | gɔ̀silan |
battre | báron |
· | gálon |
· | gòsi |
· | gɔ̀si |
· | ntìri |
· | pígipigi |
· | tòntà |
· | wàlon |
battre à petits coups | cáncan |
battre copieusement | bùnten |
battre légèrement | fúsunfusun |
battre les ailes | págapaga |
· | pɛ́gɛpɛgɛ |
· | pígipigi |
battre linge trempé | tútu |
battue | fɛ́lɛ |
Battûta | Batuta |
baudrier d'Orion | ɲàamɛdolo |
Bauhinia rufescens | sìfilɛjirinin |
bauxite | bɔkisiti |
bavard | dáduman |
· | dálacaman |
· | dálamisɛn |
· | dálandi |
· | dámandi |
· | dárɔndi |
· | kúmanci |
· | nɛ̀jan |
· | nɛ̀njan |
bavardage | dádiya |
bavardage incessant et fatigant | dáyayaya |
bavarder | máana |
bave | dájikanga |
· | fàlaka |
· | kàngaji |
bave d'envie | dájifolofolo |
bave de crapaud | ncɛ̀gɛn |
· | ncɛ̀n |
· | ncɔ̀n |
baver | wɔ̀gɔ |
· | wɔ̀ɔlɔ |
· | yɔ̀ɔlɔ |
bazin | bazin |
beau | cɛ̀ɲi |
· | dárajama |
· | dáwulama |
· | ɲì |
· | ɲùman |
· | sárama |
beau parleur | dáduman |
· | kúmakɛla |
beaucoup | bɛ́rɛ |
· | bɛ́rɛbɛrɛ |
· | kójugu |
· | kósɛbɛ |
· | npíya |
· | npíyɛ |
· | ntóolo |
· | páraki |
· | pí |
beaucoup de poils | ɲánga |
beau-fils | búrankɛ |
beau-frère aîné | búrankɛ |
beau-parent | bíran |
· | búran |
beau-parent cadet | nìmaa |
· | nìmaanin |
· | nìmɔgɔ |
· | nìmɔgɔnin |
beau-père | búrankɛ |
beauté | cɛ̀ɲa |
· | cɛ̀ɲɛ |
· | cɛ̀ɲumanya |
· | dáwula |
· | mánama |
· | nɔ́ɔrɔ |
· | sára |
beauté de chant | mámùru |
beauté de voix | mámùru |
bébé | dénɲɛ̀rɛnin |
· | dénɲinɛnin |
· | dényɛ̀nin |
· | dényɛ̀rɛnin |
· | kɔ́laden |
· | kɔ́raden |
· | kɔ́rɔden |
· | sínminden |
bébé au dos | kɔ́laden |
· | kɔ́raden |
· | kɔ́rɔden |
bec | dábɔlɔ |
· | dábulu |
· | nɔ̀mi |
· | nɔ̀min |
bêcher | dɔ́gɔ |
bedaine | kɔ́nɔbara |
· | kɔ́nɔdaga |
bégayer | dásigisigi |
· | kúma-kúma |
· | sígisigi |
· | súsu |
bègue | dágaran |
· | dágwaran |
· | súsulikɛla |
beige | bɔ́gɔji |
beignet | fárini |
· | fárini |
· | ŋɔ̀mi |
beignet de haricot | ákara |
Bélédougou | Bɛlɛdugu |
Beledugu | Ɲákàte |
Beledugu (?) | Kàni |
Belgique | Bɛliziki |
bélier | sàgajigi |
bélier très blanc | jínɛsaga |
· | jínɛsagajigi |
Bella | bɛ̀la |
· | Tamasɛki |
belle personne | mánama |
belle vie | jànjon |
belle-famille | búran |
belle-fille | búran |
· | búranmuso |
belle-mère | búranmuso |
Bellen | Belendugu |
belle-soeur | búranmuso |
belligérant | kɛ̀lɛkɛla |
bénédiction | bàadɛ |
· | bárika |
· | bárka |
· | dùba |
· | dùbaa |
· | dùbabu |
· | dùfa |
· | dùga |
· | dùgawu |
· | dùwa |
· | hìjabu |
bénéfice | kùntɔnɔ |
· | tɔ̀nɔ |
bénéfice de patience | kúnji |
bénéfisier de | tɔ̀nɔbɔ́ |
Bénéna | Bɛnɛna |
Benghazi | Bɛngazi |
béni | bárikama |
· | dùbabuma |
béni oui-oui | námin |
bénin | dùsumandi |
Bénin | Benɛn |
· | Bɛnɛn |
béni-oui-oui | kɔ̀nɔku |
· | náami |
· | náamiden |
bénir | bárika |
· | dùba |
· | dùbabu |
· | dùfa |
· | dùga |
benne basculante | jùlawuli |
Benoît | Benuwa |
Bénoué | Bɛnuwɛ |
Benyamin | Bɛnizamini |
béquille | jɔ̀lan |
Berete | Jàanɛ |
Bérets Rouges | bereruziw |
berge | bákogo |
· | bátintin |
· | dángan |
· | dánkan |
· | jídawolo |
berger | bágangɛnna |
· | gɛ́nnina |
· | gwɛ́nnina |
· | mìsigɛnna |
· | mìsigwɛnna |
· | sàgagɛnna |
bergerie | sàgawɛrɛ |
berner | málasa |
· | nɛ́gɛnnɛgɛn |
besace du guerrier/chasseur | tón |
besoin | kó |
· | kùn |
· | kùnko |
· | láko |
· | màgo |
· | màko |
besoin de main-d'oeuvre | màako |
bêta | gàban |
bétail | bágan |
· | dáaba |
bétail bai en tête-blanc aux pattes | cájo |
Betchouanaland | Becuwanadugu |
· | Becuwanaduu |
· | Becuwanaland |
bête | bágan |
· | dántanfɛn |
· | nálon |
bété | bète |
bête de somme | dònitabagan |
bête sauvage solitaire | dànkelen |
Beti | Beti |
bêtise | mànamanako |
· | nálon |
béton | betɔn |
· | bɛtɔn |
betterave | béterawu |
beugler | kòmo |
· | kònbo |
beurre | bɛri |
beurre de karité | sìtulu |
beurre fondu | sìrimɛ |
beurre frais | nàarɛ |
· | nàrɛ |
biaiser | bànamini |
biberon | bíberɔn |
Bible | Bibulu |
· | línjila |
bibliothécaire | gáfelasagonna |
bibliothèque | gáfelasagonso |
· | gáfelasagonyɔrɔ |
· | gáfemarayɔrɔ |
bic | biki |
· | sɛ́bɛnnikɛlan |
biceps | bólokalabu |
· | tùgusɔn |
bicolore | fére |
bidon | bìdon |
· | bìdɔn |
bien | kóɲuman |
· | ɲì |
bien accomplir | dákala |
· | fá |
bien accueillir | ládòn |
bien agir | tílen |
bien aiguisé | dúman |
bien ajusté | mɛ́gɛsu |
· | pɛ́tu |
bien attraper | cómu |
bien connaître | ɲɛ́dɔn |
· | wɔ́rɔ |
bien cuire | bùra |
bien cuire et garder propre | bɛ̀rɛbɛrɛ |
bien délayer | cɛ̀n |
bien distinguer | lásàa |
bien écouter | túlomada |
bien éduquer | gàraka |
· | kùngòsi |
· | ládamu |
bien élever | kùngòsi |
· | ládòn |
bien entretenir | màtárafa |
bien examiner | lákɔ̀lɔsi |
· | sɛ́gɛsɛgɛ |
bien exécuter | sɛ́mɛntiya |
bien expliquer | wálanwalan |
bien fermer | mɛ̀gu |
· | mɛ̀ku |
bien garder | kɔ́rɔkɔrɔ |
bien habillé | bàana |
bien haut (parler), | fúrututu |
bien imprégné | ncóba |
bien intentionné | kɔ́nɔnandi |
bien mûr | yére |
bien musclé | fàsaman |
bien nettoyer | sɛ́gɛsɛgɛ |
bien nourrir | dɛ̀gɛdɛgɛ |
bien paré | ŋɛ́ɲɛmɛ |
bien parler | wóloma |
bien préciser | fáranfasiya |
· | péreperelatìgɛ |
bien prendre | ɲága |
bien public | fòroba |
bien que | kàsɔrɔ |
bien régler une affaire | wálanwalan |
bien rempli | dɛ́lɛdɛlɛdɛlɛ |
bien rouge | yére |
· | yére |
· | yéreyere |
bien s'occuper de | tɔ̀pɔtɔ |
bien suivre | látilen |
bien sûr | ànkɛ |
· | ɔ́ |
· | ɔ̀nkɛ̀ |
bien traiter | ládòn |
· | màalandiya |
· | mɔ̀gɔlandiya |
bien travailler | màgan |
bien utiliser | dɛ́ndɛ |
bien voir | lásàa |
bien-aimé | díyanyebaa |
· | díyanyemɔgɔ |
· | jányebaa |
· | màndi |
bien-être | nɛ́ɛma |
bienfait | ɲùman |
bienfaiteur | láɲabaga |
· | láɲɛbaga |
· | ɲùmankɛla |
bienheureux | àlijinɛden |
· | àrijanaden |
Biennale | biyenali |
biens | bólo |
· | bólofɛn |
· | bólolafɛn |
· | bólota |
· | fɛ́n |
· | nàfolo |
bientôt | jóona |
· | sɔ́ɔni |
· | sɔ́ɔnin |
bienveillance | mɔ̀gɔlandiya |
· | ɲɛ́kɔrɔdiya |
bienveillant | wàki |
bienvenue ! | tàare |
bière de mil | cáp |
· | cápalo |
· | cápu |
· | dlɔ̀ |
· | dlɔ̀gɛrɛn |
· | dlɔ̀gwɛrɛn |
· | dlɔ̀mɔɔni |
· | dɔ̀lɔ |
· | dɔ̀lɔgɛrɛn |
· | dɔ̀lɔgwɛrɛn |
· | dɔ̀lɔmɔɔni |
bifurcation | ntúlo |
· | sírafara |
bifurquer | fára |
· | fɔ́lɔn |
bigame | mùsofilatigi |
bijoutier | sánubaarala |
· | sánudala |
bijoux | màsirifɛn |
bile | fyéji |
· | kúnankunan |
· | nkúnankuna |
· | nkúnankùnán |
· | ŋúnanŋunan |
· | ŋúnanŋunan |
bilharziose | nkóronshyɛn |
· | nkóroshyɛn |
· | nkɔ̀rɔshyɛn |
· | nkɔ̀rɔsyɛn |
· | ɲɛ́gɛnɛbilen |
· | súgunɛbilen |
· | súgunɛblen |
bilingue | kánfilamɛn |
· | kánfilamɛnna |
bilinguisme | kánfilamɛn |
billet | bíye |
billet de 1000 francs | kìrika |
· | krìka |
billet de banque | wáribulu |
· | wárifura |
billot de bois | pénpèlen |
biner | yɔ́gɔri |
biogaz | biogazi |
· | biyogazi |
biométrique | biyometiriki |
bipède | sènfilamafɛn |
· | sènninfila |
Birgo | Biriko |
Birigo | Danyɔkɔ |
Birmanie | Birimani |
bisaïeul | túlomalale |
· | túlomasama |
bisaïeule | túlomasama |
· | túlomasama |
biscuit | bísiki |
bisexué | cɛ̀tɛ́mùsotɛ́ |
bissap | dàbilen |
Bissau | Bisao |
bissectrice | nsɔ́lɔ |
· | sɔ́lɔ |
· | sɔ́lɔn |
bistouri | sɔ̀gɔlan |
Bitis lachesis / Bitis arietans | tùtu |
Bitis.arietans | dànkalan |
Bitis.lachesis | dànkalan |
Biton | Bitɔn |
Biya | Biya |
Bla | Bila |
· | Bla |
bla-bla-bla | fúfɔ |
blague | ɲànkoron |
· | wánjɛ |
· | wɛ́ncɛ |
blague à coulisse | háwusabɔrɔ |
blagueur | ɲànkoronnci |
Blaise | Bilɛzi |
blanc | fàrajɛ |
· | jɛ́ |
· | jɛ́man |
· | nànsara |
· | wòlojɛ |
Blanc | tùbabu |
blanc célibataire | gòbi |
blanc de l'oeil | ɲɛ́jɛ |
blanc immaculé | pási |
· | pásipasi |
blanc jaunâtre | bínjɛ |
blancheur | jɛ́ya |
blancheur éclatante | nkwá |
· | nkwɛ́ |
blanchir | jɛ́ |
· | jɛ́ya |
blanchisseur | fìnikola |
blanchisseuse | fìnikola |
Blantyre | Bulantiya |
blatte | ɲɛ̀bɛrɛ |
blé | àlikaama |
· | àlikama |
Blé | Bile |
blennorragie | dámajalan |
· | ntámajalan |
· | ɲɛ́gɛnɛbilen |
· | sòpisi |
blépharite | ɲɛ́bɔɔsi |
blessé | dálama |
· | dálamatɔ |
· | dáma |
· | dátɔ |
· | jóginbaatɔ |
blesser | jógin |
· | jɔ́gin |
· | màjógin |
· | màndími |
blessure | jóginda |
· | jóginnida |
· | jólida |
· | nɛ̀gɛda |
· | tìgɛda |
blessure du cou | kántigɛda |
blessure faite avec une hache | jéleda |
blettir | bòrobara |
bleu | bága |
· | bágama |
· | búlalama |
· | búlama |
· | jòlisu |
· | ntàla |
bleu pâle | bágajɛ |
Blighia.sapida | fínsan |
blindé | bilɛnde |
bloc | kùru |
bloc de glace | jíkuru |
bloc de pierre | kábakuru |
· | kábakurun |
blocage pulmonaire | fíɲɛbilabaliya |
· | fíɲɛblabaliya |
· | fíyɛnbilabaliya |
· | fyɛ́nblabaliya |
blog | bulɔgu |
blongios ardoisé | bíri-kà-dúmunî-kɛ́ |
bloqué | bulɔkɛ |
bloquer | dábɛrɛbɛrɛma |
· | dágeren |
· | látɔ̀n |
· | tɔ̀n |
bloquer net | tùngurun |
BNDA | BNDA |
boa constricteur | míniɲan |
BOAD | Bewoyade |
Boaedon.lineatum | nɔ́gɔlanjuru |
· | nɔ́gɔlansa |
· | ɲùgujisa |
bobine | dóla |
· | dɔ́lɛ |
· | kólokolo |
· | ndóla |
bobine de fil | gèsekolo |
Bobo | bɔ̀bɔ |
Bobo-Dioulasso | Bobojulaso |
· | Bobo Julaso |
· | Bɔbɔjulaso |
· | Bɔbɔ Julaso |
boeuf | ntɛ̀mɛ |
boeuf de labour | láburentura |
· | sàrimisi |
boeuf de trait | dàbamisi |
boeuf rouge sombre | wáanɛ |
· | wánɛ |
bof | nwúun |
Bofa | Bófà |
bogolan | bɔ̀gɔlan |
Boigny | Buwaɲi |
boire | jí |
· | lákùnu |
· | mìn |
boire en grande quantité | kábi |
bois | jíri |
bois à brûler | dɔ́gɔ |
bois de charpente | sójiri |
bois de traverse du four | díbijiri |
bois sacré | kɔ̀mɔtu |
bois touffu | jíritu |
boisson | buwasɔn |
· | mìnfɛn |
· | mìnnifɛn |
boisson alcoolisée | dɔ̀lɔ |
· | jíkɔrɔ |
· | mìnfɛn |
boisson délicieuse | kɔ́nfɛn |
boisson faite de farine de mil, de piment et de miel | kòji |
boisson forte | kòlokolo |
boîte | búwati |
boîte crânienne | kùnkolobara |
· | kùnkolofilen |
· | kùnkoloflen |
boite d'allumettes | fóroko |
boîte postale | nɛ̀gɛjurusokɛsu |
Boîte Postale | bp |
boiter | ségelen |
· | ségelense |
· | ségelensen |
boiteux | kɛ̀rɛkelenjɛngɛn |
Boke | Jɔnfaga |
· | Kankama |
bol | bɔ́li |
Bolivie | Bolivi |
Bombax costatum | búmu |
bombe | bɔmu |
bon | àháàn |
· | àhân |
· | ànháàn |
· | áwà |
· | áyìw' |
· | áyìwa |
· | dí |
· | dúman |
· | kɛ́nɛman |
· | ɲɛ́nama |
· | ɲì |
· | ɲùman |
bon à rien | bànyɛrɛye |
· | fàdensago |
· | kólon |
· | kólon |
· | nàantan |
· | nàfantan |
· | ɲɛ́farajɛ |
bon à rien, | nàntan |
bon de commande | ɲíninisɛbɛn |
bon de livraison | dílisɛbɛn |
bon goût | díya |
· | já |
bon marché | dánɔgɔ |
· | dánɔgɔn |
· | dásu |
· | nɔ̀gɔ |
· | nɔ̀gɔya |
bon plaisir | dùngɔ |
· | ŋàniya |
bon repas | dádiyalan |
bon tireur | tɛ́gɛlandi |
bon travailleur | màganna |
· | màgwanna |
bon vivant | díɲɛden |
· | díyɛnden |
bon/mauvais côté | fúrugu |
· | fúruku |
bonbon | àliwa |
· | àluwa |
· | bɔ̀nbɔn |
Bonga | Bɔnga |
bonheur | dàamu |
· | hɛ́rɛ |
· | káyira |
· | nɛ́ɛma |
· | nɛ́ɛmɛ |
Boni | Boni |
bonne | báarakɛden |
bonne action | ɲùmanya |
bonne année | sàmɛsàmɛ |
· | sànbɛɛ-sànbɛɛ |
· | sànbɛsànbɛ |
bonne application | tíminandiya |
bonne charrue | dàbaŋana |
bonne connaissance | ɲɛ́dɔn |
bonne d'enfant | dénnaanina |
bonne éducation | kólolenya |
· | ládamu |
· | ládamulenya |
bonne entente | díya |
bonne humeur | dùsumandiya |
· | nísɔndiya |
bonne intelligence | hákilidiya |
bonne mémoire | hákilidiya |
bonne odeur | làtikɔlɔn |
bonne qualité | kɛ́nɛya |
bonne santé | álatanu |
· | kɛ́nɛya |
bonne surprise | tàare |
· | tàare |
bonne volonté | sɔ̀nnɛmɛ |
bonnes gens! | màanú |
bonnes grâces | màndiya |
bonnes intentions | kɔ́nɔnandiya |
bonnet | bànfula |
· | làafa |
· | làafa |
· | làfa |
· | làfa |
bonnet à deux pointes | bàmada |
· | básada |
bonnet à pointe(s) | kòngoron |
bonnet des chasseurs et des guerriers | kòngoron |
bonnet rond et haut | tíjani |
bonté | mɔ̀gɔya |
· | ɲùmanya |
Borassus aethiopum | sèbecɛkili |
Borassus aethiopum / B. flabellifer | sèbe |
borborygme | kɔ́nɔkulu |
bord | dá |
· | dánkan |
· | dáwolo |
· | kánfari |
· | kánkun |
bord de l'eau | jída |
bord de la route | sírada |
bord de rails | àrayeda |
Bord des Rails | Àrayida |
· | Rayeda |
bord relevé | tíntin |
bordel | jámurubugu |
· | jánburubugu |
Bordj Badji Mokhtar | Bɔrɔdizi Bazi Mɔkutari |
Boré | Bore |
borgne | ɲɛ́kelen |
· | ɲɛ́kelennin |
Boron | Bɔ̀rɔ |
borreria verte | básaku |
bosquet | jíritu |
bosquet sacré | básikɛyɔrɔ |
· | kíli |
· | kɔ̀mɔkili |
bosse | dànkuru |
· | jùngun |
· | kɔ́kuru |
bossu | dàntɔ |
· | kùruma |
Botswana | Bɔsuwana |
botte | córon |
· | kánsiri |
· | kúngoden |
· | sìri |
boubou | fòrokiya |
boubou long | pípawo |
bouc | bàkɔrɔ |
· | bàkɔrɔn |
· | bàkɔrɔnin |
· | jàrabàkɔrɔ |
bouc adulte | bàjigi |
bouc castré | bàdɛgɛ |
· | bàjaga |
· | bàntɛgɛ |
boucaner | wúsu |
bouche | dá |
· | dábara |
bouché | géren |
· | gwéren |
bouche active | dála |
· | dáma |
· | dárɔ |
bouche méchante | dájugu |
bouche proéminente | dákala |
bouche sans dents | dágɔbɛ |
bouchée | dákuruɲa |
· | dákuruɲɛ |
· | lɔ́gɔma |
boucher | dágeren |
· | dágweren |
· | dánɔrɔ |
· | dátugu |
· | géren |
· | gwéren |
· | nɔ́rɔ |
· | wàye |
· | wàyi |
boucher d'abattoir | sògofagala |
boucherie | sògofeereyɔrɔ |
· | wàyiya |
bouchon | dátugulan |
boucle | ntóda |
· | ntónda |
boucle d'oreille | tlóladon |
· | túloladon |
boucle d'oreille en or | tlólasanu |
· | túlolasanu |
boucle d'oreille métallique | tlólanɛgɛ |
· | túlolanɛgɛ |
boucle de cheveux | búkulu |
bouclier | nɛ̀gɛbɛnnan |
Bouddha | Buda |
bouddhisme | budisimu |
bouder | dámɔ |
· | kùrukuru |
· | sàli |
· | sɛ̀li |
boue | bɔ̀gɔ |
· | bɔ̀rɔgɔ |
· | bɔ̀rɔkɔ |
· | pɔ̀tɔpɔtɔ |
boue desséchée | bɛɲɛ |
bouffon | kɔ̀rɛduga |
· | kɔ̀rɔduga |
· | kɔ̀rɔjuga |
bouffonnerie | jùgaya |
· | ɲànkoron |
bouger | térun |
bouger sans cesse | njànaki |
· | njòroki |
bougie | buzi |
· | kɛ̀ɲɛkalama |
bougonner | ŋùnuŋunu |
Bougouba | Buguba |
Bougouni | Buguni |
· | Bugunin |
bouillie | bàga |
· | mɔ̀ni |
· | sèri |
· | sɛ̀ri |
bouillie crémeuse | làaka |
· | làka |
bouillie cuite avec de potasse | sɛ́gɛlasɛri |
bouillie de farine | úruyi |
· | wùri |
· | wùruyi |
bouillie de petit mil | sàkáròbá |
bouillie épaisse | tòseri |
bouillir | bàlabala |
· | wúli |
bouilloire | tásàlen |
bouillonnement | fáɲafaɲa |
boulanger | búrugosila |
· | búrugɔsila |
boulangerie | búrufeereyɔrɔ |
· | búrufyereyɔrɔ |
· | búrugosiyɔrɔ |
· | búrugɔsiyɔrɔ |
boule | kíli |
· | kúlukùtu |
· | kùru |
· | kùrun |
boule à l'aine | wórokɔrɔla |
boule d’indigo | búla |
boulet de canon | gɛ̀lɛden |
boulette de ”to” | tòden |
boulette de condiment | tu |
boulettes sucrées | bɛ̀lɛnɛgɛ |
· | bɛ̀ndɛgɛ |
· | bɛ̀nɛdɛgɛ |
bouleversé | háwuja |
bouleversement | mùɲukumaɲaka |
· | mùɲukumɛɲɛkɛ |
bouleverser | mùɲukumaɲaka |
Boulkassombougou | Búlkasùnbugu |
· | Búlukasùnbugu |
boum | gíri |
· | gúrɛ |
· | táki |
· | tóli |
Boundiali | Bunjali |
Boura | Bura |
bourbillon | bá |
· | ncòron |
· | ncɔ̀n |
· | ncɔ̀n |
bourbouille | kìsɛkisɛ |
· | tálanin |
· | tílanin |
· | tlánin |
bourdonnement | caan |
bourdonner | wɔ̀yɔ |
Bourem | Burɛmu |
bourgeon | nùgukun |
bourgeon axillaire | bólocɔrɔ |
· | kàmakɔrɔbɔ |
bourgeonner | nùgu |
Bouroundi | Burundi |
bourrasque | kàbafiɲɛ |
· | kàbafiyɛn |
· | sánfiɲɛ |
· | sánfiyɛn |
bourreau | kántigɛla |
bourrer | jɔ́sɔn |
· | sɔ́gɔsɔgɔ |
· | sɔ́gusɔgu |
· | sɔ́nsɔn |
· | sɔ́sɔ |
bourrer le mou | tútu |
bourse | ɲáka |
bourses | dóro |
· | dórobara |
· | kàya |
· | kɛ̀yɛ |
· | kílibara |
· | kíliforoko |
· | nɔ̀ɔrɛ |
· | nɔ̀ɔrɔ |
· | tɔ̀rɔɲaga |
boursoufler légèrement | bìrinti |
bousculade | ɲɔ́gɔndigidigi |
· | ɲwándigidigi |
bousculer | tùntun |
· | yálon |
bouse de vache | mìsibo |
bousier | bàkolonkolonmusa |
· | bòkolonkolon |
· | bòlakolonkolon |
· | bòlankɔbɔ |
· | nkólonkolon |
· | nkólonkolonba |
bousiller | tátiɲɛ |
bousilleur | cɛ́nnikɛla |
· | tíɲɛnnikɛla |
· | tíyɛnnikɛla |
bout | dábulu |
· | dàn |
· | jù |
· | kùn |
· | kùnkurun |
bout de ligne | ɲɛ́kunna |
bout du chemin | sírakun |
bout du nez | núkun |
· | núnkun |
bout du pagne | fìnikun |
bouteille | bútèli |
· | bútɛ̀li |
· | dúnden |
boutique | màgasan |
bouton | góro |
bouton blanc | dàga-sìgi-dàga-lá |
· | dàgasigidagala |
bouton de fleur | féerekun |
· | fyérekun |
· | kɔ̀nɔ |
bouton palatal | kàro |
· | nkàro |
bouture | dùguturu |
· | sɛ́n |
· | shyɛ́n |
· | síɲɛ |
· | síɲɛn |
· | syɛ́n |
bouvier | mìsigɛnden |
· | mìsigwɛnden |
bovidé | mìsi |
boxe | bólokurun |
· | bólokurunkɛlɛ |
Boyi | Boyi |
bozo | bòso |
Bozola | Bósola |
· | Bózola |
bracelet | kólonson |
· | nkɔ̀ri |
bracelet en métal | bólokannanɛgɛ |
· | bólolanɛgɛ |
bracelet torsadé | tnɔ́mi |
· | tɔ́nɔmi |
brailler | kúlo |
braire | góntan |
· | híhàn |
braise | kàmi |
· | kèmu |
· | tákurun |
braise ardente | tákami |
· | tákisɛ |
braises | gòni |
brancard | gàaragaara |
· | gàragara |
· | gwàaragwaara |
· | gwàragwara |
branche | bólo |
· | jíribolo |
branche des fils | dénbolo |
branche dynastique | bólojuru |
branche principale | màsabolo |
branchette | ɲásaka |
branchettes feuillues | ɲɔ̀nsɔn |
brandir pour narguer | yèeru |
· | yèku |
branle-bas | kórokara |
branler | kèleku |
· | kɔ́mi |
· | yègeyege |
· | yìgiyɔgɔ |
· | yìgiyɔgɔ |
· | yɔ̀gɔyɔgɔ |
braquer | bása |
braquer et bouger | yɔ̀lɔkɔyɔlɔkɔ |
braquer les yeux | ɲɛ́turu |
bras | bólo |
· | bólojuru |
· | bólokala |
· | tùgu |
· | tùgukan |
bras d'un fleuve | bábolo |
bras de rivière | kɔ̀bolo |
brassée | kúngoden |
brasser | múnu |
brave | jàlagɛlɛn |
· | jàlagwɛlɛn |
brave femme | mùsoba |
braver | fàrati |
· | ɲɛ́dòn |
bravoure | cɛ̀farinya |
· | cɛ̀kisɛya |
· | cɛ̀ya |
· | fárinya |
Brazza | Baraza |
Brazzaville | Barazaduu |
· | Barazawil |
· | Barazawili |
brebis | sàga |
· | sàgamuso |
brèche | kàrangada |
bref | tɛ́liman |
Brésil | Beresili |
· | Berezili |
breuvage de son de mil pour le bétail | kòji |
bricoles | ɲàmanɲáman |
· | ɲàmaɲáma |
· | ɲɔ̀nsɔn |
bride | fàlamɛ |
· | fàlamu |
· | fàramu |
· | kàrafejuru |
· | nújuru |
· | núnjuru |
brièveté | sùrunya |
brigand | bìnnkanikɛla |
· | jádɔ |
· | ncòna |
· | síratigɛla |
· | tègere |
brigandage | bìnńkànni |
· | tègereya |
brillant | mánama |
· | mɛ́nɛmɛnɛ |
· | wárawarawara |
briller | ŋánaŋana |
· | yéelen-yeelen |
· | yégeru |
· | yéleyele |
brindilles | kàlakala |
· | ɲɔ̀nsɔn |
brique | bíriki |
· | bírikiden |
· | ntùfa |
· | tùfa |
· | tùfaden |
brique brute | bèrebere |
· | bɛ̀dɛbɛdɛ |
brisement | kárili |
briser | fára |
brisure de céréales | ɲɛ̀ɲɛ |
· | ɲɛ̀ɲɛn |
brochette de viande | bíɲɛkalama |
· | bíyɛnkalama |
· | sògokalama |
broder | ɲɛ̀gɛn |
· | sɔ̀gɔ |
broderie | bɛ́ɛsɔgɔ |
bronchite | dísirɔbana |
· | kɔ́gɔdimi |
· | kwádimi |
· | múrasɔgɔsɔgɔ |
· | sɔ̀gɔsɔgɔ |
bronchite chronique | sɔ̀gɔsɔgɔninjɛ |
bronze | nsìranɛgɛ |
· | sìranɛgɛ |
bronzé | fàrabilen |
· | fàrablen |
brosse | bɔ̀rɔsi |
brosse à dents | dákobɔrɔsi |
· | gɛ́sɛ |
· | gwɛ́sɛ |
brosser | jɔ̀ɔsi |
brosser rapidement | kùntìgɛ |
brouet | dɛ̀gɛ |
brouette | bùruweti |
· | bùruwɛti |
brouhaha | hóhaho |
brouillard | búgun |
brouillé | bɛ̀nbali |
brouiller | bɛ̀nbaliya |
· | cɛ́fara |
· | dùruntu |
· | kùnkári |
· | lákɔmayɛ̀lɛma |
· | nɔ́ɔni |
· | ɲágami |
broussaille Acacia macrostachya | nà-ń-k'í-ɲìninka |
broussard | sènbilennin |
· | sènblennin |
brousse | burusi |
· | kúmo |
· | kúngo |
· | ŋàɲa |
· | ŋàɲan |
· | wàa |
· | wàga |
· | wúla |
· | wúlɛ |
brousse éloignée | kúngojan |
· | kúngokolo |
· | kúngokolon |
broyer | ɲɔ́ɲɔ |
· | sùsu |
bru | búranmuso |
bruine | fúnfun |
bruiner | fúsufusu |
· | fúsunfusun |
· | mɔ́sɔmɔsɔ |
· | músumusu |
· | ɲòriɲòri |
bruit | gídigidi |
· | kán |
· | kɔ́cɔkɔcɔ |
· | kùnkan |
· | mànkan |
bruit d'un objet lourd qui tombe | gédewu |
bruit de casse | kɛ́lɛnwu |
· | kɛ́wu |
· | ntɔ́ya |
· | pó |
· | tɔ́ya |
bruit de ce qu'on avale | gúlagula |
bruit de chute | bíri |
· | brí |
· | gárakasa |
· | gíriwu |
· | gwárakasa |
· | táli |
· | táli |
· | yábi |
bruit de chute brutale | bútayi |
bruit de chute sonore | góngolon |
bruit de coup | páki |
bruit de déchirure | fwán |
bruit de galop | gádawugadawu |
· | gwádawugwádawu |
bruit de l'eau | gúdugudu |
· | gúdugudugudu |
bruit de pas | bíribiri |
· | bíribiribiri |
· | bríbri |
· | jánki |
· | jóoki |
· | npárantan |
· | sènkan |
bruit de respiration | ɲɔ́kan |
· | ɲɔ́nkan |
bruit de tonnerre | gúdugudu |
bruit dédaigneux | npɔ̀rɔn |
· | pɔ̀rɔn |
bruit fait en frappant | kɔ́nkɔ́n |
· | kɔ́n-kɔ́n-kɔ́n |
bruit métallique | gódogodo |
bruit sec | gó |
· | jɛ́wu |
bruit sourd | kíriwu |
bruit violent | gáan |
· | gángaran |
· | gwáan |
brûlant | gòniman |
brûler | jèni |
· | sìsi |
brûler légèrement | fúsunfusun |
brûlure | jènida |
· | jèninda |
brume | múntan |
brun | kɔ́lɔbo |
· | kɔ́lɔborolama |
· | sìkɔlɔlama |
brusquement | cáwu |
· | fáari |
· | páro |
brusquer | ncògin |
brutal | fárin |
brutalité | fárinya |
brute | ntàla |
bruyamment | bɔ́rɔtɔtɔtɔ |
· | yɔ́kɔkɔkɔ |
buanderie | kòliyɔrɔ |
Bubaa | búbaa |
bubale | tánkɔn |
bûche | jírikuru |
· | tákurun |
bûcher | dɔ́gɔton |
bûcheron | jíribaarala |
· | jíridɛsɛla |
Bucorvus abyssinicus | dìgon |
Bucorvus.abyssinicus | dùfon |
budget | báarakɛnafolo |
buée | sìsi |
buffle | sìgi |
Buguni | Sámàkɛ |
· | Sumaoro |
buisson | fúratu |
buisson Mimosa pigra | í-ɲɛ̂-túgu-í-búranmuso-bɛ́-nà |
Bujumbura | Bujumbura |
bula | Bàgayɔgɔ |
· | Bàngura |
· | Bàyo |
bulbe | kú |
Bulgarie | Bíligari |
· | Bulgari |
Bumbu | Samura |
Buphagus africanus | fàligɛnfulanin |
· | tɛ́rɛbɔkɔnɔnin |
Buphagus.africanus | mìsigɛnkɔnɔ |
bureau | bìro |
bureau de poste | nɛ̀gɛjuruso |
Burhinus.capensis | ngòlo-bòli-kà-bìn |
· | ŋòlokùnba |
Burhinus.senegalensis | ngòlo-bòli-kà-bìn |
Burhinus.sengalensis | ŋòlokùnba |
burin | tɔ̀ntɔ |
Burkina Faso | Búrikina |
· | Búrukina |
· | Búrukinafaso |
· | Búrukina Faso |
Burkina-Faso | Sanu |
burnous | bùrunusi |
bus | kare |
busard | tásisirɔsɛgɛ |
busard des sauterelles | sɛ́gɛbilen |
· | sɛ́gɛblen |
· | sìsilasɛgɛ |
· | tásisirɔsɛgɛ |
busard/faucon | sìsilasɛgɛ |
buse | bíbi |
Bush | Busi |
but | bi |
· | kùru |
· | táabolo |
but fixé à soi-même | yɛ̀rɛci |
but recherché | làɲini |
Butastur rufipennis | sɛ́gɛbilen |
· | sìsilasɛgɛ |
· | tásisirɔsɛgɛ |
buter | tàlon |
buter contre | tùngurun |
buter sur | tù |
buteur | bidonna |
· | bídonna |
butin de guerre | kɛ̀lɛtɔnɔ |
buttage du mil | ɲɔ̀kɔrɔbɔ |
· | ɲɔ̀kɔrɔsyɛn |
butte | ndùgu |
· | ntùgu |
· | ntùgun |
butter | jùdòn |
· | kɔ́rɔbari |
Butyrospermum paradoxum / B. parkii | sì |
buvable | mìnta |
buveur | mìnkɛla |
· | mìnna |
· | mìnnikɛla |
buveur de bière | dɔ̀lɔminna |
buveur invétéré | dɔ̀lɔjuru |