Malidaba dictionnaire du Corpus maninka de référence
A-Z ɲínin EnFrRuNko(i) *
ɛ ɔ ɲ ŋ ̀ ́ ̌ ̂ ɲínin!

L - l

l'. ߟߊ߫, ߟߴ. Variante : lá.

v. lie.down, go to bed, be situated, believe, be in relation, resemble, imitate, trying not to be inferior, put, lay down to sleep, establish, calm down, arrange, tell, sing, clear, apply, add, equate, lie down, go to bed, camp, settle temporarily, form an ovary, try to match; coucher, se coucher, se trouver, croire, être en relation, se ressembler, imiter, chercher à ne pas être inférieur, mettre, faire se coucher pour dormir, établir, calmer, ranger, dire, chanter, débroussailler, appliquer, rajouter, comparer, se coucher, camper, s'installer provisoirement, former un ovaire, s'efforcer à être égal; ложиться, ложиться спать, находиться, верить, быть связанным, быть похожим, подражать, стараться не уступать, класть, укладывать спать, устанавливать, успокаивать, приводить в порядок, рассказывать, петь, расчищать, применять, прибавлять, сравнивать, ложиться, ложиться спать, вставать лагерем, временно поселяться, завязываться, стараться сравняться. Syn : lála, bɛ́lɛ, dɛ̀nkɛnɛya, dán, dèyi, jáka, súman, bìla, dòn, kɛ́, májìi, mákùn, mála, lɔ̀, fɔ́, láwali, fàda, bɛ́lɛ, dáamakɛ, dáa.

l'. ߟߊ߫. Variantes : lá; ná; n'.

pp. at, POSS; à, POSS, POSS; на, POSS. Syn : kùn.

làáji. ߟߊ߱ߖߌ߫.

n. hadji, hajji; pèlerin, hadji; хаджи. Syn : híjiden.

làanfo. ߟߊ߲߰ߝߏ߬.

v. demotivate; démotiver, priver de force; лишить.сил. Syn : dɔ́fàa.

làare. ߟߊ߰ߙߋ.

n. youngest.child; benjamin; мла́дший.ребёнок.в.семье́. Syn : bólokada, sínnaban.

lábaajilan. ߟߊߓߊ߯ߖߌߟߊ߲, ߟߊߓߊ߯ߦߌߟߊ߲. Variante : lábaayilan.

n. vomitive, emetic; vomitif, émétique; рво́тное.сре́дство. Syn : báajilifen.

lábaaji. ߟߊߓߊ߯ߖߌ߫, ߟߊߓߊ߯ߦߌ߫. Variante : lábaayi.

v. make.vomit; faire vomir; заста́вить.стошни́ть, вызыва́ть рво́ту у.

lábaara. ߟߊߓߊ߯ߙߊ߫.

v. make.work, dispose smb. to work, engage, start, give a start; faire travailler, mettre en marche; заставля́ть.рабо́тать, настра́ивать на рабо́ту, включа́ть, приводи́ть в де́йствие, пуска́ть в ход. Syn : lábòri.

lábaayilan. ߟߊߓߊ߯ߖߌߟߊ߲, ߟߊߓߊ߯ߦߌߟߊ߲. Variante : lábaajilan.

n. vomitive, emetic; vomitif, émétique; рво́тное.сре́дство. Syn : báajilifen.

lábaayi. ߟߊߓߊ߯ߖߌ߫, ߟߊߓߊ߯ߦߌ߫. Variante : lábaaji.

v. make.vomit; faire vomir; заста́вить.стошни́ть, вызыва́ть рво́ту у.

lábàdi. ߟߊߓߊ߬ߘߌ߬.

v. fill up, darn, patch; obturer, rapriser; заде́лывать, зашто́пывать, закрыва́ть запла́той.

lábalo. ߟߓߊߟߏ߫.

v. feed, nourish, fatten, bring up, raise, live, preserve smb.'s life; nourrir, engraisser, élever, vivre, préserver la vie de; корми́ть, вска́рмливать, пита́ть, отка́рмливать, воспи́тывать, расти́ть, жить, предохраня́ть от ги́бели, охраня́ть чью-л. жизнь. Syn : màra.

lábànaya. ߟߊߓߣߊ߬ߦߊ߬.

v. enrich; enrichir, rendre riche; обогаща́ть, де́лать бога́тым.

lábàna. ߟߊߓߣߊ߬.

v. make.ill, cause sickness; rendre malade; де́лать больны́м, вызыва́ть боле́знь у.

lábanban. ߟߊߓߊ߲ߓߊ߲߫.

v. reinforce, fortify, fix firmly; renforcer, installer solidement; укрепля́ть, уси́ливать, про́чно устана́вливать. Syn : kɔ́dɔsìi, lásɛnbɛya, sébaaya, sɛ́nbɛya, báraka, lábaraka, sɛ́nbɛya (sɛ́nbɛ), lásɛnbɛya, báraka.

lábanbe. ߟߊߓߊ߲ߓߋ߫.

v. trot, cause to trot; faire trotter; пусти́ть.ры́сью.

làban. ߟߊ߬ߓߊ߲.

n. end; fin; конец. Syn : bán.

lában. ߟߊߓߊ߲.

adj. last; dernier; последний. Syn : bán, kɔ́san.

lában. ߟߊߓߊ߲߫.

v. finish, end up; finir, achever; заканчиваться, заканчивать. Syn : bán.

lábàn. ߟߊߓߊ߲߬.

v. compel.to.refuse, compel to reject/ abandon; faire refuser, faire rejeter; заставля́ть отка́зываться.

lábàranɛn. ߟߊߓߙߊ߬ߣߍ߲.

ptcp. abrupt, momentary, level, extraordinary; brusque, instantané, uni, extraordinaire; резкий, мгновенный, ро́вный, чрезвыча́йный.

lábàranti. ߟߊߓߊ߬ߙߊ߲߬ߕߌ߬.

v. answer.mockingly; répondre d'un ton moqueur; издева́тельски.отвеча́ть.

làbara. ߟߊ߬ߓߙߊ.

n. predicativity; prédicativité; предикати́вность.

lábara. ߟߓߊߙߊ߫.

v. emaciate, make thin; amaigrir; доводи́ть до похуде́ния, быть причи́ной похуде́ния.

lábàra. ߟߊߓߙߊ߬.

v. rush.to; faire subitement; делать.внезапно.

lábàtota. ߟߊߓߊ߬ߕߏ߬ߕߊ.

ptcp. prescribed; prescrit; предпи́санное.

lábàto. ߟߊߓߊ߬ߕߏ߬.

v. observe, keep to, follow smb.'s councils [teaching], follow sth., keep tradition of sth., worship; respecter, suivre, continuer, maintenir, adorer; соблюда́ть, приде́рживаться чего-л., сле́довать сове́там [уче́нию] кого-л., продолжа́ть, подде́рживать тради́цию чего́-л., поклоня́ться кому-л. Syn : bònɲa, gbílinya, jìiya, lábònɲa, láto, mábònɲa, sáada, dában, tàmin, táa, mìda, bàto.

lábayinbayin. ߟߊߓߊߦߌ߲ߓߊߦߌ߲߫.

v. make forlorn; rendre perdu; вверга́ть в состоя́ние неприка́янности.

làba. ߟߊ߬ߓߊ.

n. pearl; perle; жемчужина.

làbelan. ߟߊ߬ߓߋ߬ߟߊ߲.

n. apostrophe; apostrophe; апостро́ф.

làbeli. ߟߊ߬ߓߋ߬ߟߌ.

n. elision; élision; эли́зия. Syn : bèli.

lábènbe. ߟߊߓߋ߲߬ߓߋ߬.

v. drive into a corner; coincer; загоня́ть в у́гол. Syn : ɲáran.

lábènbè. ߟߊߓߋ߲߭ߓߋ߬.

v. drop.many.times; laisser tomber répétitivement; роня́ть.многокра́тно.

lábè. ߟߊߓߋ߬.

v. bring.down, topple down, ruin smb., cause damage to, make incur losses, reduce, cancel, abrogate, elide; faire tomber, ruiner, mener à la faillite, rabaisser, annuler, élider; валить, ронять, разоря́ть, приводи́ть в упа́док, вводить в убы́ток, снижа́ть, уступа́ть в, аннули́ровать, отменя́ть, элидировать. Syn : círon, lábɔ̀nɔ, láciron, lábɔ̀nɔ́, lácíron, sà, wìli.

lábɛ̀dɛya. ߟߊߓߘߍ߬ߦߊ߬.

v. improve; améliorer; улучшать. Syn : fìsaya, láɲà.

lábɛ̀dɛya. ߟߊߓߘߍ߬ߦߊ.

n. improvement; amélioration; улучшение. Syn : fìsaya.

lábɛlɛn. ߟߊߓߍߟߍ߲߫.

v. pull.in.to.the,shore, lie in ambush; accoster, s'embusquer; прича́ливать, швартова́ть, сидеть в заса́де. Syn : dún.

làbɛnnin. ߟߊ߬ߓߍ߲߬ߠߌ߲.

n. welcome, reception; accueil; приём.

lábɛ̀n. ߟߊߓߍ߲߬.

v. receive, greet, meet, bar smb.'s road, intercept, catch, support smb., meet smb.'s wishes, prepare, make, cook, repair, refit, mend, restore, correct; accueillir, barrer la route à qqn., intercepter, aider, soutenir, fabriquer, préparer, réparer, corriger; встреча́ть, принима́ть, прегражда́ть доро́гу кому-л., перехва́тывать к./ч.-л., помога́ть, подде́рживать кого-л., гото́вить, изгота́вливать, чини́ть, ремонти́ровать, восстана́вливать, исправля́ть. Syn : lájìiya, lákɔ̀ɲɔma, lásɛnɛ, ɲɛ́sìi, ɲɛ́bɛ̀n, dɛ̀mɛn, mádɛ̀mɛn, mágbɛn, bínbin, kɔ́dɔbinbin, kɔ́dɔsìi, kɔ́kɔdɔbinbin, lɔ̀, dɔ́bɛ̀n, dɛ̀ɛn, lábɔ, ládan, dɔ́bɛ̀n, ládan, dɔ́bɛ̀n, ládan.

lábila. ߟߊߓߌߟߊ.

n. disorder; désordre; беспорядок. Syn : fòsofasa.

lábìla. ߟߊߓߌ߬ߟߊ߬.

v. let go, let off, liberate, let off, release, give smb. one's blessing to go, bid farewell, neglect, disregard, place sth. at, disposal, betroth, succumb, yield, explain, teach, instruct in sth., teach smb., leave smb., remind to smb., remind sth; laisser partir, libérer, bénir pour la route, faire ses adieux à, négliger, ne pas se préoccuper de, céder, fiancer, céder, expliquer, enseigner, enseigner qqn., abandonner, rappeler à qqn., rappeler qqch; отпуска́ть, отсыла́ть, освобожда́ть, благословля́ть в путь, проща́ться с, броса́ть без присмо́тра, не забо́титься о, уступа́ть ч.-л., предоставля́ть в распоряже́ние, обруча́ть, поддава́ться, перестава́ть ока́зывать сопротивле́ние, разъясня́ть, преподава́ть, учи́ть чему-л., учи́ть кого-л., броса́ть кого-л., напомина́ть кому-л., напомина́ть о чём-л. Syn : mámìda, sífa, ɲásifa, kàran, kàrán, bàn, bìla, kɔ́n.

lábìnbi. ߟߊߓߌ߲߬ߓߌ߬.

v. cause.to.rumble; faire gargouiller; вызыва́ть.урча́ние.в.животе́.

lábirinsa. ߟߊߓߌߙߌ߲ߛߊ߫.

v. dress.with; assaisonner avec; заправлять чем-л.

lábònɲa. ߟߊߓߏ߲߬ߧߊ߬, ߟߊߓߎ߬ߢߊ߬. Variante : lábùɲa.

v. increase, swell, inflate, increase in size, swell, fatten, rear, grow, grow, breed, exaggerate, overstate, extol, praise, respect, revere; augmenter, s'agrandir, se gonfler, agrandir, gonfler, élever, grandir, se multiplier, exaggérer, louer, faire l'éloge de, respecter, vénérer; увели́чиваться, раздува́ться, разбуха́ть, увели́чивать в разме́рах, де́лать то́лстым, отка́рмливать, разводи́ть, выра́щивать, расти́, размножа́ться, преувели́чивать, превозноси́ть, возвели́чивать, уважа́ть, почита́ть. Syn : bònɲa, mábònɲa, mákàfo, yíriwa, kùdu, búu, dɔ́bònɲa, fúnun, bèlebele, bònbaya, bòn, mɔ̀ɔbaya, síyaya, wàra, fàsa, mábɛ̀n, mátɔɔ, máweele, gbílinya, jìiya, lábàto, láto, gbílinya, mábònya.

lábòrilan. ߓߏ߬ߙߌ߬ߟߊ߲, ߟߊߓߏߙߌߟߊ߲. Variante : bòrilan.

n. accelerator; accélérateur; акселера́тор.

lábòri. ߟߊߓߏ߬ߙߌ߬.

v. get started, start, frighten away, put to flight, make flee; démarrer, mettre en marche, effaroucher; стра́гивать с ме́ста, приводи́ть в движе́ние, спугну́ть, обрати́ть в бе́гство, вы́нудить убежа́ть. Syn : lábaara.

lábɔdiya. ߟߊߓߐߘߌߦߊ.

n. hole.in.clothes; emmanchure; про́йма.

lábɔndɔ. ߟߊߓߐߒߘߐ.

n. fostering, rearing; alimentation; выращивание, вскармливание. Syn : báloyilima, bɔ́ńdɔ, dáyilima.

lábɔńna. ߟߊߓߐ-ߒ-ߠߊ.

n. double; sosie, double; двойник, дубль. Syn : báli.

lábɔ̀nɔ. ߟߊߓߣߐ߬.

v. ruin, cause damage to smb., make smb. incur losses; ruiner, mener à la faillite; приводи́ть в упа́док, разоря́ть, вынужда́ть нести́ убы́тки. Syn : círon, lábè, láciron, lábìn, lácíron.

lábɔ̀n. ߟߊߓߐ߲߬.

v. spill, pour out; verser; выплёскивать, вылива́ть. Syn : kɛ́, lákùlen, súrundu, lákùlen, láwùya.

lábɔrɔnsɔsɔ. ߟߊߓߐߙߐ߲ߛߐߛߐ߫.

v. produce an insulting sound with one's lips; produire son insultant; производи́ть губа́ми оскорби́тельный звук. Syn : bɔ́rɔnsɔsɔ, síibɔ.

lábɔrɔ. ߟߊߓߐߙߐ߲߫.

v. twist; tordre; вить, сучить. Syn : bɔ́rɔ, kàyin, tílimin, tɔ́lɔmi.

lábɔ. ߟߊߓߐ߫.

v. get.out, take out, lead out, chase out, get rid of, banish, let out, set free, utter, produce, spark off, provoke, display, peform, create, found, obtain, manufacture, obtain, find out, replace, take smb.'s place, overrun, flood, penetrate everywhere, bring up, raise; sortir, faire sortir, chasser, se débarrasser de, éliminer, délivrer, laisser aller, émettre, susciter, provoquer, montrer, créer, fonder, fabriquer, produire, obtenir, trouver, remplacer, relayer, envahir, pénétrer partout, élever, éduquer; вынимать, выносить, выводить, выгонять наружу, изгонять, устранять, выпускать, отпускать, испускать, издавать, провоцировать, вызывать, показывать, исполнять, создавать, основывать, изготавливать, добывать, раздобывать, находить, замещать, сменять, распространяться по, наводнять, проникать повсюду, растить, поднимать на ноги. Syn : bɔ́, fóyi, láfoyi, fìrintawo, gbɛ́n, yìda, kòori, síntin, dɔ́bɛ̀n, dɛ̀ɛn, lábɛ̀n, ládan, dán, sɔ̀dɔn, tɛ̀dɛ, fàlen, nɔ̀dɔbìla, dèwu.

lábùdun. ߟߊߓߎ߬ߘߎ߲߬, ߟߊߓߎ߬ߙߎ߲߬. Variante : lábùrun.

v. let.fall, cause to drop, start, make grey; laisser tomber, faire tomber, commencer, rendre gris; роня́ть, вызва́ть опаде́ние, начина́ться, де́лать се́рым. Syn : lábè, dáfɔlɔ, dámìna, fɔ́lɔ, jùtɛ̀ɛ, nà, sínsin, wìli, fúseya.

lábùleya. ߟߊߓߎ߬ߟߋ߬ߦߊ߬.

v. turn.blue; devenir bleu; посине́ть, поголубе́ть.

lábùle. ߟߊߓߎ߬ߟߋ߬.

v. make.blue; rendre bleu; де́лать.си́ним, синить.

lábùɲa. ߟߊߓߏ߲߬ߧߊ߬, ߟߊߓߎ߬ߢߊ߬. Variante : lábònɲa.

v. increase, swell, inflate, increase in size, swell, fatten, rear, grow, grow, breed, exaggerate, overstate, extol, praise, respect, revere; augmenter, s'agrandir, se gonfler, agrandir, gonfler, élever, grandir, se multiplier, exaggérer, louer, faire l'éloge de, respecter, vénérer; увели́чиваться, раздува́ться, разбуха́ть, увели́чивать в разме́рах, де́лать то́лстым, отка́рмливать, разводи́ть, выра́щивать, расти́, размножа́ться, преувели́чивать, превозноси́ть, возвели́чивать, уважа́ть, почита́ть. Syn : bònɲa, mábònɲa, mákàfo, yíriwa, kùdu, búu, dɔ́bònɲa, fúnun, bèlebele, bònbaya, bòn, mɔ̀ɔbaya, síyaya, wàra, fàsa, mábɛ̀n, mátɔɔ, máweele, gbílinya, jìiya, lábàto, láto, gbílinya, mábònya.

lábùrun. ߟߊߓߎ߬ߘߎ߲߬, ߟߊߓߎ߬ߙߎ߲߬. Variante : lábùdun.

v. let.fall, cause to drop, start, make grey; laisser tomber, faire tomber, commencer, rendre gris; роня́ть, вызва́ть опаде́ние, начина́ться, де́лать се́рым. Syn : lábè, dáfɔlɔ, dámìna, fɔ́lɔ, jùtɛ̀ɛ, nà, sínsin, wìli, fúseya.

lábuun. ߟߊߓߎ߲߯.

n. cirrus, fleecy clouds, galaxy, nebulosity; cirrus, galaxie, nébuleuse; пе́ристые.облака, гала́ктика, тума́нность.

lábuun. ߟߊߓߎ߲߯.

adj. foggy, resembling fog; brumeux; тума́нный, похо́жий на тума́н.

lábuuya. ߟߊߓߎ߯ߦߊ߫.

v. multiply; multiplier; размножа́ть, увели́чивать коли́чество. Syn : wàra.

lábùu. ߟߊߓߎ߰.

v. force.to.bend.down, put a setting hen on her eggs; pencher, faire couver; заставля́ть пригну́ться, сажа́ть насе́дку на я́йца. Syn : bídin, dènkentu, kùru, mála.

lácɛ̀baya. ߟߊߞߍ߬ߓߊ߬ߦߊ߬, ߟߊߗߍ߬ߓߊ߬ߦߊ߬. Variante : lákɛ̀baya.

v. initiate; initier; инициировать. Syn : bìri, bólokò, bùre, kɛ̀baya, lájìi.

láciron. ߟߊߗߌߙߏ߲߫.

v. ruin, cause damage to smb., make smb. incur losses; ruiner, mener à la faillite; приводи́ть в упа́док, разоря́ть, вынужда́ть нести́ убы́тки. Syn : círon, lábè, lábɔ̀nɔ, lábè, lábɔ̀nɔ.

ládaa. ߟߊߘߊ߯.

v. thrust sth., impose, spread, implant; imposer à, implanter; навя́зывать ч.-л., насажда́ть.

ládàa. ߟߊߘߤߊ߬, ߟߊߘߊ߰. Variante : ládàha.

v. allow sth., permit; permettre; позволя́ть, разреша́ть, допуска́ть. Syn : dàha.

ládàbari. ߟߊߘߓߊ߬ߙߌ߬.

v. hex; ensorceler; околдова́ть. Syn : sìdi.

ládafa. ߟߊߘߝߊ߫.

v. make.terminate; faire terminer; добива́ться.заверше́ния.

ládaha. ߟߊߘߤߊ߫.

v. release.from.suffering, let enjoy prosperity, have a respite; débarrasser des souffrances, approcher au bonheur, avoir répit; избавлять.от.страданий, приближа́ть к благоде́нствию, получить передышку, зажить спокойной жизнью.

ládàha. ߟߊߘߤߊ߬, ߟߊߘߊ߰. Variante : ládàa.

v. allow sth., permit; permettre; позволя́ть, разреша́ть, допуска́ть. Syn : dàha.

ládanda. ߟߊߘߊ߲ߘߊ.

n. factory; usine; завод, фа́брика. Syn : dɛ̀ɛnda, fánbon.

ládanta. ߟߊߘߊ߲ߕߊ.

ptcp. collapsible; démontable, pliable; сбо́рный, составно́й.

ládan. ߟߊߘߊ߲߫.

v. make, create, appear, emerge, assemble, mend, repair, organize, harvest; créer, fabriquer, apparaître, se former, assembler, réparer, organiser, moissonner; создавать, изготавливать, появляться, образовываться, собирать, чинить, организовывать, устраивать, собирать. Syn : dán, lábɔ, dɔ́bɛ̀n, dɛ̀ɛn, lábɛ̀n, lánkɛnɛma, sóoro, láwìli, sìnfonya, gbédu, kà.

ládàri. ߟߊߘߋ߬ߙߌ߬, ߟߊߘߊ߬ߙߌ߬. Variante : ládèri.

v. get.used, train; habituer, entraîner; приучать, тренировать. Syn : sèndòn.

ládàro. ߟߊߘߊ߬ߙߏ߬.

v. keep, preserve; keep in order; garder, préserver; храни́ть, бере́чь, подде́рживать в поря́дке, консерви́ровать, сохраня́ть. Syn : bólokɛ, kùnnasìi, kɔ̀rɔsi, lákanda, lámàndi, màndi, màra, mìda.

ládèri. ߟߊߘߋ߬ߙߌ߬, ߟߊߘߊ߬ߙߌ߬. Variante : ládàri.

v. get.used, train; habituer, entraîner; приучать, тренировать. Syn : sèndòn.

ládɛ̀nkɛnɛya. ߟߊߘߍ߲߬ߞߣߍ߬ߦߊ߬.

v. assure; assurer; уверять.

ládɛsɛnɛn. ߟߊߘߛߍߣߍ߲.

ptcp. concise; abrégé, concis; краткий.

ládɛsɛ. ߟߊߘߛߍ߫.

v. shorten; raccourcir, abréger; сокраща́ть.

ládɛsɛ. ߟߊߘߛߍ.

n. shortage; insuffisance; нехва́тка.

làdɛ. ߟߊ߬ߘߍ.

n. meeting, union; réunion, rassemblement, union; собрание, союз. Syn : dúnbu, kùngbara, ɲɔ́ɔnnadɛ, gbàra, dɛ̀.

ládɛ̀. ߟߊߘߍ߬.

v. gather, assemble; rassembler; собира́ть.вме́сте. Syn : gbàra, kàfo, kùngbàra, lákàfo, kàfo, gbàra, kúrufa.

làdíyaɲɛ. ߟߊߘߌߦߊߢߍ, ߟߊ߬ߘߌߦߊߢߍ. Variante : ládiyaɲɛ.

n. love; amour; любо́вь. Syn : díyaɲɛ, jàrabi, kànin, tìn.

ládiyaɲɛ. ߟߊߘߌߦߊߢߍ, ߟߊ߬ߘߌߦߊߢߍ. Variante : làdíyaɲɛ.

n. love; amour; любо́вь. Syn : díyaɲɛ, jàrabi, kànin, tìn.

ládiya. ߟߊߘߌߦߊ߫.

v. like; apprécier; люби́ть.

ládi. ߟߊߘߌ߫.

v. give; donner; подава́ть. Syn : dí.

ládi. ߟߊߘߌ߫.

adv. completely; complètement; дополна. Syn : gbɛ́dɛ, pénpen, sóda.

làdon. ߟߊ߬ߘߏ߲.

n. bait; aiche, amorce, appât; наживка, приманка. Syn : dáfɔlɔlan.

ládòn. ߟߊߘߏ߲߬.

v. bring.in, insert; faire entrer, insérer; вводить, вставлять.


Kibaru n°15 (1973)
den ladoncogo

ládosonɛn. ߟߊߘߛߏߣߍ߲.

adj. concize; concis; краткий, сокращённый.

ládoso. ߟߊߘߛߏ߫.

v. make.insufficient; rendre insuffisant; де́лать.недоста́точным.

ládɔ̀ɔ. ߟߊߘߐ߰.

v. pauperize; paupériser; ввергать.в.нищету.

láfaa. ߟߊߝߊ߯.

v. play; jouer, remplir; игра́ть. Syn : fɔ́, tólon, dɔ́kɛ, fá, kún.

láfari. ߟߝߊߙߌ.

n. ayyat; ayyat; аййа́т.

làfasalila. ߟߊ߬ߝߛߊ߬ߟߌ߬ߟߊ.

n. advocate; avocat; адвокат. Syn : píya.

láfàsa. ߟߊߝߛߊ߬.

v. protect; protéger; защищать. Syn : kánda, tànka.

láfen. ߟߊߝߋ߲.

n. bed, bunk, couch; lit; крова́ть, лежа́нка. Syn : bílin, lálan.

láfɛlɛ. ߟߊߝߟߍ߫.

v. soothsay; prédire; предска́зывать бу́дущее. Syn : láfɔ, ɲɛ́fɔ.

láfìli. ߟߊߝߟߌ߬.

v. deceive; tromper; обманывать, вводить в заблуждение. Syn : bagaya, mánɛɛn, márasa, námara, nɛ́rɛn, nɛ́ɛn.

láfìsamannteya. ߟߊߝߌ߬ߛߊ߬ߡߊ߲߬ߒ߬ߕߋ߬ߦߊ߬.

v. make.superior, prefer to all others, believe to be the best; rendre supérieur, préférer à tous; де́лать.превосходя́щим, счита́ть наилу́чшим.

láfìsaya. ߟߊߝߌ߬ߛߦߊ߬.

v. prefer; préférer; предпочита́ть.

láfòdo. ߟߊߝߘߏ߬.

v. miss, omit, skip over; rater, omettre; пропускать, промахиваться. Syn : fòdo, fɔ́, máfòdo, pɛ́rdi.

láfoyi. ߟߊߝߏߦߌ߫.

v. release; larguer, faire sortir; выбрасывать. Syn : lábɔ.

làfɔbaa. ߟߊ߬ߝߐ߬ߓߊ߮.

n. prophet; prophèt; проро́к. Syn : nàbi.

láfɔya. v. eliminate; éliminer; устранять. Syn : bɔ́yen, lábɔ.

làfɔ. ߟߊ߬ߝߐ.

n. prophecy; prophétie; проро́чество.

láfɔ. ߟߊߝߐ߫.

v. predict; prédire; предсказывать. Syn : láfɛlɛ, ɲɛ́fɔ.

lágban. ߟߊߜߊ߲߫.

v. make fly; faire s'envoler, lever; заставля́ть.взлете́ть, поднимать в воздух. Syn : láyɛ̀lɛ.

lágbɛ. ߟߊߜߍ߫.

v. whiten, cleansen; blanchir, nettoyer; белить, выбеливать, делать белым, чистить. Syn : gbɛ́ya, gbɛ́, lásaninɲa, sáninɲa. í bólo` lágbɛ train one's hand pratiquer sa main, affermir sa main. тренировать руку.

làgbóyaɲɛ. ߟߊ߬ߜߏߦߊߢߍ, ߟߊߜߏߦߊߢߍ. Variante : lágboyaɲɛ.

n. disgust, aversion; aversion, répugnance; отвращение.

lágboyaɲɛ. ߟߊ߬ߜߏߦߊߢߍ, ߟߊߜߏߦߊߢߍ. Variante : làgbóyaɲɛ.

n. disgust, aversion; aversion, répugnance; отвращение.

làhadi. ߟߊ߬ߤߊߘߌ, ߊ߬ߟߤߊߘߌ. Variante : àlhadi.

n. Sunday, on Sunday; dimanche; воскресе́нье, в воскресе́нье.

láhara. ߟߤߊߙߊ, ߟߊߞߌߙߊ. Variante : lákira.

n. afterlife, the Other World; au-delà; загро́бный мир. Syn : álikiyama, sùla, álikiyama, só lában, sùla.

làhidi. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidu; lànhidi; làɲiri; làɲidi; lànhiri.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

làhidu. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidi; lànhidi; làɲiri; làɲidi; lànhiri.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

lájàrabi. ߟߊߖߙߊ߬ߓߌ߫.

v. verify, test, affront, humiliate; vérifier, tester, humilier publiquement; проверять, позорить, унижать публично. Syn : kɔ́dɔbɔ.

lájàrabi. ߟߊߖߙߊ߬ߓߌ߫.

v. make.fall.in.love; faire tomber amoureux; заставлять.влюбиться.

lájɛnsɛn. ߟߊߖߍ߲ߛߍ߲߫.

v. diosperse, diffuse; disperser, diffuser; рассеивать, разгонять, распространять. Syn : júnjun, wàya.

lájìiya. ߟߊߖߌ߰ߦߊ߬.

v. play host to, lodge; accueillir, héberger; принима́ть, поселя́ть у себя́. Syn : lábɛ̀n, lákɔ̀ɲɔma, lásɛnɛ, ɲɛ́sìi.

lájìi. ߟߊߖߌ߰.

v. get.down, help to get down, initiate, circoncise; faire descendre, aider à descendre, initier, circoncire; заставлять.спускаться, помогать спустить на землю, иниции́ровать. Syn : bìri, bólokò, bùre, kɛ̀baya, lákɛ̀baya, bólokǒ; bìlá kɔ̌` rɔ́, bìla kɛ́nɛ` dɔ́, bìlá nɛ̌ɛ` kɔ́dɔ, bùré1, kɛ̀bayá, lákɛ̀bayá (kɛ̌), kɛ́nɛ` kɛ́, láwá fúwa` lá (m), bóso, dǒn nɛ̀gɛ́` kɔ́rɔ, sáliji (b), ~ (mF).

lájìnbiya. ߟߊߖߌ߲߬ߓߌ߬, ߟߊߖߌ߲߬ߓߌ߬ߦߊ߬. Variante : lájìnbi.

v. do.regularly; faire régulièrement; де́лать.регуля́рно.

lájìnbi. ߟߊߖߌ߲߬ߓߌ߬, ߟߊߖߌ߲߬ߓߌ߬ߦߊ߬. Variante : lájìnbiya.

v. do.regularly; faire régulièrement; де́лать.регуля́рно.

làkadi. ߟߊ߬ߞߊߘߌ.

n. antidote; antidote; средство.от, противоядие. Syn : tàna.

lákadi. ߟߞߊߘߌ߫.

v. overcome, win; vaincre, prendre le dessus; одолевать, побеждать. Syn : láwàsa, nɔ̀.

làkafoli. ߟߞߊ߬ߝߏ߬ߟߌ.

n. synthesis; synthèse; синтез.

lákàfo. ߟߊߞߊ߬ߝߏ߬.

v. gather; rassembler; собирать.вместе. Syn : gbàra, kàfo, kùngbàra, ládɛ̀.

lákaliya. ߟߞߊߟߌߦߊ߫.

v. accelerate; accélérer; ускорять.

lákàli. ߟߊߞߊ߬ߟߌ߬.

v. praise; éloger; расхваливать.

lákàmáli. ߟߊߞߡߊ߬ߟߌ߬.

v. complete; completer; дополня́ть, доводить до завершения. Syn : dáfá.

lákanda. ߟߊߞߊ߲ߘߊ߫.

v. preserve; garder, préserver; беречь, предохранять. Syn : bólokɛ, kùnnasìi, kɔ̀rɔsi, ládàro, lámàndi, màndi, màra, mìda.

lákaɲa. ߟߞߊߢߊ߫.

v. align, level; ajuster; выра́внивать. Syn : dádɔkaɲa.

làkaranda. ߟߞߊ߬ߙߊ߲߬ߘߊ.

n. seminar; séminaire; семинар.

lákà. ߟߊߞߊ߬.

v. open; ouvrir; открыва́ть.

lákènsu. ߟߊߞߋ߲߬ߛߎ߬.

v. isolate; isoler; обособлять. Syn : bólomakà.

lákèrekere. ߟߊߞߙߋ߬ߞߙߋ.

v. ring, gird; baguer; кольцева́ть, надреза́ть кольцеобра́зно.

lákɛ̀baya. ߟߊߞߍ߬ߓߊ߬ߦߊ߬, ߟߊߗߍ߬ߓߊ߬ߦߊ߬. Variante : lácɛ̀baya.

v. initiate; initier; инициировать. Syn : bìri, bólokò, bùre, kɛ̀baya, lájìi.

lákìɲɛ. ߟߊߞߌ߬ߢߍ߬.

v. sharpen, whet, point; aiguiser; точи́ть, заостря́ть. Syn : dágbɛn, díya, kàka.

lákira. ߟߤߊߙߊ, ߟߊߞߌߙߊ. Variante : láhara.

n. afterlife, the Other World; au-delà; загро́бный мир. Syn : álikiyama, sùla, álikiyama, só lában, sùla.

làkisila. ߟߊ߬ߞߛߌ߬ߟߊ.

n. savior; sauveur; спаситель.

làkisilila. ߟߊ߬ߞߛߌ߬ߟߌ߬ߟߊ.

n. messiah; messie; мессия.

lákisi. ߟߊߞߛߌ߫.

v. save;sauver; спаса́ть, сохраня́ть. Syn : kísi, kùnbɔ́.

làkisɔ. ߟߊ߬ߞߌߛߍ.

n. high-tone.apostrophe; apostrophe à ton haut; высокото́новый апостро́ф.

lákolokolo. ߟߊߞߟߏߞߟߏ߫.

v. educate; éduquer; воспитывать. Syn : kólo, lábɔ, màra.

lákolon. ߟߊߞߏߟߏ߲, ߟߊ߲ߞߏߟߏ߲. Variante : lánkolon.

adj. empty, bare, naked, barren; vide, nu, stérile, infertile, aride; пустой, голый, бесплодный. Syn : dɔ́kolon, kólon, gbódo.

lákolɔn. ߟߊߞߏߟߐ߲߫.

v. learn; apprendre; узнава́ть.о. Syn : lɔ́n.

lákòori. ߟߊߞߏ߰ߙߌ߬, ߟߊߞߏ߬ߙߌ߬. Variante : lákòri.

v. surround, put around, pass around; encercler, cerner, entrourer, border, contourner, faire le tour de; обступать, окружать, обкладывать по кругу, обходить. Syn : mínin, mála.

lákòri. ߟߊߞߏ߰ߙߌ߬, ߟߊߞߏ߬ߙߌ߬. Variante : lákòori.

v. surround, put around, pass around; encercler, cerner, entrourer, border, contourner, faire le tour de; обступать, окружать, обкладывать по кругу, обходить. Syn : mínin, mála.

lákò. ߟߊߞߏ߬.

v. wash; laver; мыть. Syn : júunba, kò, sɛ́ɛsɛɛ.

lákò. ߟߊߞߏ߬.

v. spend.night; passer la nuit; проводи́ть.ночь. Syn : sì.

lákɔnɔmaya. ߟߊߞߣߐߡߊߦߊ߫.

v. make.pregnant; rendre enceinte; де́лать.бере́менной.

lákɔ̀ɲɔma. ߟߊߞߢߐ߬ߡߊ߬.

v. welcome, marry; accueillir, marier; принимать, жениться на. Syn : lábɛ̀n, lájìiya, lásɛnɛ, ɲɛ́sìi, fúdu.

lákɔɔ. ߟߊߞߐ߯.

v. let.ripen; faire mûrir, laisser mûrir; позволять.созреть, оставлять до созревания. Syn : lámɔ̀.

lákɔ̀rɔsi. ߟߊߞߙߐ߬ߛߌ߬.

v. remark; remarquer; замечать. Syn : kɔ̀rɔsi.

lákudaya. ߟߊߞߎߘߦߊ߫.

v. renew, renovate; rénover; обновлять.

lákùdu. ߟߊߞߘߎ߬.

v. clench.one's.fist, tie in a bungle, enclose; serrer le poing, nouer, clôturer; сжима́ть в кула́к, завязывать в узел, обноси́ть огра́дой. Syn : sànsan.

lákùlen. ߟߊߞߎ߬ߟߋ߲߬.

v. spill out, pour out; verser; выплёскивать, вылива́ть. Syn : kɛ́, lábɔ̀n, súrundu, bɔ̀n, lábɔ̀n, láwùya.

lákuran. ߟߊߞߎߙߊ߲߫.

v. address.everybody; s'adresser à tout le monde; обойти.всех, обратиться к каждому.

lálan. ߟߊߟߊ߲.

n. bed, couchette; lit, couchette; кровать, лежанка. Syn : bílin, láfen.

lála. ߟߊߟߊ߫.

v. put, lay, bring down, strike down, kill on the spot, put to bed, sleep with, ease, allay, assuage; mettre, renverser, abattre, tuer, coucher, coucher avec, apaiser; класть, вали́ть, уби́ть напова́л, уложи́ть, укла́дывать спать, переспа́ть с, смягча́ть, ослабля́ть, унима́ть. Syn : bìla, dòn, kɛ́, lá, dábidin, fídin, fàa, sèeduya, másì, mála.

làlilila. ߟߊ߬ߟߌ߬ߟߌ߬ߟߊ.

n. adviser; conseilleur; советник.

làlili. ߟߊ߬ߟߌ߬ߟߌ.

n. counsil; conseil; совет.

láli. ߟߊߟߌ߫.

v. advise.smb; conseiller à; сове́товать.кому-л.

làmaa. ߟߊ߬ߡߊ߮.

n. movement; mouvement, remuement; шевеление. Syn : tòofo.

lámàa. ߟߊߡߊ߰.

v. stir, move, stir, move, joke smb., tease smb; remuer, faire bouger, bouger, se remuer, taquiner; шевели́ть, дви́гать, шевели́ться, дви́гаться, подсме́иваться над. Syn : múru, bàranti, dɔ́bàranti, máɲàa, ɲàa.

lámàloya. ߟߊߡߊ߬ߟߏ߬ߦߊ߫.

v. dishonour; déshonorer; позорить. Syn : lèebu.

lámàndi. ߟߊߡߊ߲߬ߘߌ߫.

v. keep, preserve, hold; garder, préserver, cacher; хранить, сохранять, придерживать. Syn : bólokɛ, kùnnasìi, kɔ̀rɔsi, ládàro, lákanda, màndi, màra, mìda, dòon, sùtura.

lámaɲɔɔnma. ߟߡߊߢߐ߲߮, ߟߡߊߢߐ߲߯ߡߊ. Variante : lámaɲɔɔn.

n. comparable; comparable; сравнимое.

lámaɲɔɔn. ߟߡߊߢߐ߲߮, ߟߡߊߢߐ߲߯ߡߊ. Variante : lámaɲɔɔnma.

n. comparable; comparable; сравнимое.

lámàra. ߟߊߡߙߊ߬.

v. keep, save, keep in one's head; mettre de côté, retenir; запасать, откладывать про запас, держать в уме. Syn : másìi, lásèyin, mámìda, mìda.

láma. ߟߡߊ.

n. comparison; comparaison; сравне́ние. Syn : kólankoma, láɲɔɔnma.

lámìda. ߟߊߡߌ߬ߘߊ߬, ߟߊߡߌ߬ߣߊ߬. Variante : lámìna.

v. respond, take away; répondre, saisir; откликаться, отвечать, отбира́ть. Syn : dálamìda, jàbi.

lámìna. ߟߊߡߌ߬ߘߊ߬, ߟߊߡߌ߬ߣߊ߬. Variante : lámìda.

v. respond, take away; répondre, saisir; откликаться, отвечать, отбира́ть. Syn : dálamìda, jàbi.

láminin. ߟߊߡߌߣߌ߲.

n. vicinity, surroundings; alentours, périphérie; окрестности. Syn : bɔ̀ɔfɛ, dáfɛla, dánduu, tíntan, tɔ̀ɔdala.

láminin. ߟߊߡߌߣߌ߲߫.

v. surround;entourer; окружить. Syn : mínin.

làmɔɔya. ߟߊ߬ߡߐ߰ߦߊ.

n. kinship, parental relations; parenté; родство́, ро́дственные отноше́ния. Syn : bádamɔɔya.

lámɔ̀. ߟߊߡߐ߬.

v. ripen, help, favour ripening; faire mûrir; спосо́бствовать созрева́нию. Syn : lákɔɔ.

lámurumuru. ߟߊߡߙߎߡߙߎ߫.

v. make.revolve, make turn, walk round sth; faire tourner, faire contourner; крути́ть, заставля́ть враща́ться, обходи́ть вокру́г, кружи́ть вокру́г.

lànbeɲɔɔnya. ߟߊ߲߬ߓߋ߬ߢߐ߲߰ߧߊ.

n. common.descent; descendance commune; о́бщее.происхожде́ние. Syn : bɔ́nsɔnɲɔɔnya (m, bɔ́nsɔn).

lànbe. ߟߊ߲߬ߓߋ.

n. origin, descent, social position, dignity; origine, position, dignité; происхождение, статус, позиция в обществе, достоинство. Syn : báju, búruju, bɔ́ju, bɔ́nsun, bɔ́sun, lásili, síntin, sùn, nɔ̀, sìiɲa.

lànbe. ߟߊ߲߬ߓߋ߬.

v. display one's dignity; manifester sa dignité; демонстрировать.своё.достоинство.

lándaya. ߟߊ߲ߘߦߊ.

n. confiance, belief; confiance, croyance; доверие, вера. Syn : lánna, lánńaya, lìmanaya, dɛ̀nkɛnɛya.

lànda. ߟߊ߲߬ߘߊ.

n. tradition, custom, widow's mourning, widow's white clothes during her mourning; coutume, tradition, deuil de la veuve, habit de veuve pendant le deuil; обы́чай, тради́ция, вдовий траур, одежда вдовы во время траура. Syn : bɔ́-kà-ń-tɛ̀dɛ, námun, yéɲɔɔnna, báarada; bɔ́-kà-ń-tɛ̀dɛ́, námun.

lándi. ߟߊ߲ߘߌ, ߟߊߒߘߌ.

adj. supporter; qui aime, féru, partisan; сторонник, любитель.

lánfan. ߟߊ߲ߝߊ߲߫.

v. slaughter, fell; massacrer, trucider; перебить, повалить.

lànhidi. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidi; làhidu; làɲiri; làɲidi; lànhiri.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

lànhiri. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidi; lànhidi; làɲiri; làɲidi; làhidu.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

láńkan. ߟߊߒߞߊ߲.

n. addition, annexe; ajout, annexe; приложение, добавка. Syn : fàrańkán.

lánka. ߟߊ߲ߞߊ.

n. pullet; poulette; ку́рочка-моло́дка.

lánkɛnɛma. ߟߊ߲ߞߣߍߡߊ.

n. display, demonstration; mise en évidence; проявление.

lánkɛnɛma. ߟߊ߲ߞߣߍߡߊ߫.

v. appear, come to light, become revealed, evident, manifest its relation, reveal, expose; apparaître, se manifester, devenir évident, manifester sa relation, manifester, exposer; появля́тся, станови́ться ви́димым, обнару́живаться, станови́ться я́вным, станови́ться несомне́нным, проявлять, выявлять. Syn : dán, ládan, sóoro.

lánkolon. ߟߊߞߏߟߏ߲, ߟߊ߲ߞߏߟߏ߲. Variante : lákolon.

adj. empty, bare, naked, barren; vide, nu, stérile, infertile, aride; пустой, голый, бесплодный. Syn : dɔ́kolon, kólon, gbódo.

lánkɔnɔ. ߟߊ߲ߞߣߐ.

n. piece.of.cloth, length of cloth; pièce d'étoffe; кусо́к.тка́ни.

lánkùn. ߟߊ߲ߞߎ߲߭.

n. taxe; impôt; налог.

lánńaya. ߟߊߒߠߦߊ.

n. confidence, trust; confiance; дове́рие. Syn : lándaya, lánna, lìmanaya.

lánna. ߟߊߒߠߊ.

n. confidence, trust; confiance; дове́рие. Syn : lándaya, lánńaya, lìmanaya.

lànɔmɔli. ߟߊ߬ߣߡߐ߬ߟߌ.

n. retirement; retraite; отставка, пенсия.

lánɔ̀mɔ. ߟߊߣߡߐ߬.

v. make.sit.down, retire; faire asseoir, remercier, mettre à la retraite; усаживать, отправлять на пенсию. Syn : lásìi, fò.

lánɔɔ. ߟߊߣߐ߱.

v. slow.down; ralentir; замедлять, задерживать.

lànpaasi. ߟߊ߲߬ߔߊ߯ߛߌ.

n. aborigine, noble person; aborigène, noble; абориген, благоро́дный челове́к. Syn : dùuren, hɔ́rɔ.

làn. ߟߊ߲߬.

v. sow, plant; semer, planter; се́ять, сажать. Syn : bunta, gbángban, sɔ́rɔn, túdu.

láɲaa. ߟߊߢߊ߯.

v. fan; attiser; раздувать.

láɲanamaya. ߟߊߢߣߊߡߦߊ߫.

v. invigorate; vivifier; оживлять.

láɲaran. ߟߢߊߙߊ߲߫.

v. retard, hold back; retarded; задерживать.

láɲaran. ߟߊߢߊߙߊ߲߫.

v. make.put.on.weight; faire grossir, faire prendre du poids; помогать.толсте́ть, способствовать набору веса.

láɲà. ߟߊߢߊ߬.

v. improve, repare, fix, put on the right way; améliorer, réstaurer, réparer, mettre sur la bonne voie; улучшать, чинить, реставрировать, наставлять на правильный путь. Syn : fìsaya, lábɛ̀dɛya.

làɲidi. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidi; lànhidi; làɲiri; làhidu; lànhiri.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

láɲiin. ߟߊߢߌ߲߯.

v. moisten.slightly; mouiller légérement; слегка.смачивать.

láɲìna. ߟߊߢߌ߬ߣߊ߬.

v. make.forget; faire oublier; заставлять.забывать.

làɲiri. ߟߊ߬ߤߌ߬ߘߎ, ߟߊ߬ߤߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߘߌ, ߟߊ߬ߢߙߌ, ߟߊ߬ߢߘߌ, ߟߊ߲߬ߤߙߌ. Variantes : làhidi; lànhidi; làhidu; làɲidi; lànhiri.

n. promise; promesse; обеща́ние. Syn : dákan, yílidɔ.

láɲɔɔnma. ߟߊߢߐ߲߯ߡߊ.

n. comparison; comparaison; сравнение. Syn : kólankoma, láma.

lásàan. ߟߊߛߊ߲߰, ߟߊߛߊ߰. Variante : lásàa.

v. scrutinize, find out, recognize, see well, be familiar with, know well, scrutinize; examiner, éclaircir, reconnaître, voir bien, être familier avec, connaître bien, scruter; осматривать, проверять, устанавливать, распознавать, узнавать, хорошо видеть, хорошо знать, внимательно осматривать. Syn : dɔ́kiti, júubɛ, máfɛlɛ.

lásàa. ߟߊߛߊ߲߰, ߟߊߛߊ߰. Variante : lásàan.

v. scrutinize, find out, recognize, see well, be familiar with, know well, scrutinize; examiner, éclaircir, reconnaître, voir bien, être familier avec, connaître bien, scruter; осматривать, проверять, устанавливать, распознавать, узнавать, хорошо видеть, хорошо знать, внимательно осматривать. Syn : dɔ́kiti, júubɛ, máfɛlɛ.

lásànankun. ߟߊߛߊ߬ߣߊ߲߬ߞߎ߲߬.

v. rinse; rincer; полоскать, прополаскивать. Syn : sànankun.

làsandi. ߟߊ߬ߛߊ߲ߘߌ.

n. low-tone.apostrphe; apostrophe à ton bas; низкотоновый.апостроф.

lásaninɲa. ߟߛߊߣߌߦߊ߫.

v. clean; nettoyer; чистить. Syn : lágbɛ, sáninɲa.

lásàyin. ߟߊߛߋ߬ߦߌ߲߬, ߟߊߛߋ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߲߬. Variantes : lásèyi; lásàyi; lásèyin.

v. return, restore, make set about, make redo, delay, hold back; faire revenir, rendre, faire se mettre de nouveau, faire refaire, retarder, retenir; возвращать, заставлять вернуться, заставлять вновь браться, заставлять переделывать, задерживать. Syn : lámàra, mámìda, mìda.

lásàyi. ߟߊߛߋ߬ߦߌ߲߬, ߟߊߛߋ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߲߬. Variantes : lásèyi; lásèyin; lásèyinn.

v. return, restore, make set about, make redo, delay, hold back; faire revenir, rendre, faire se mettre de nouveau, faire refaire, retarder, retenir; возвращать, заставлять вернуться, заставлять вновь браться, заставлять переделывать, задерживать. Syn : lámàra, mámìda, mìda.

lásedeya. ߟߊߛߘߋߦߊ߫, ߟߊߛߙߋߦߊ߫. Variante : lásereya.

v. give evidence of; attester, témoigner que; свиде́тельствовать о, подтвержда́ть свиде́тельским показа́нием.

lásereya. ߟߊߛߘߋߦߊ߫, ߟߊߛߙߋߦߊ߫. Variante : lásedeya.

v. give evidence of; attester, témoigner que; свиде́тельствовать о, подтвержда́ть свиде́тельским показа́нием.

lásèyin. ߟߊߛߋ߬ߦߌ߲߬, ߟߊߛߋ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߲߬. Variantes : lásèyi; lásàyi; lásàyin.

v. return, restore, make set about, make redo, delay, hold back; faire revenir, rendre, faire se mettre de nouveau, faire refaire, retarder, retenir; возвращать, заставлять вернуться, заставлять вновь браться, заставлять переделывать, задерживать. Syn : lámàra, mámìda, mìda.

lásèyi. ߟߊߛߋ߬ߦߌ߲߬, ߟߊߛߋ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߬, ߟߊߛߊ߬ߦߌ߲߬. Variantes : lásèyin; lásàyi; lásàyin.

v. return, restore, make set about, make redo, delay, hold back; faire revenir, rendre, faire se mettre de nouveau, faire refaire, retarder, retenir; возвращать, заставлять вернуться, заставлять вновь браться, заставлять переделывать, задерживать. Syn : lámàra, mámìda, mìda.

láse. ߟߊߛߋ߫.

v. pass, make happen, inform about, hit with, involve in; transmettre, faire parvenir, faire avoir lieu, informer de, atteindre avec, impliquer dabs; передавать, заставлять происходить, сообщать о, попадать чем-л., втягивать в.

lásɛnbɛya. ߟߊߛߍ߲ߓߍߦߊ߫.

v. reinforce, fortify, enpower; renforcer; укрепля́ть, уси́ливать, придава́ть си́лы. Syn : kɔ́dɔsìi, lábanban, sébaaya, sɛ́nbɛya, lábanban, báraka, lábaraka, sɛ́nbɛya.

lásɛnɛ. ߟߊߛߣߍ߫.

v. receive, import; accueillir, importer; принимать, встречать, импортировать. Syn : lábɛ̀n, lájìiya, lákɔ̀ɲɔma, ɲɛ́sìi.

lásɛwa. ߟߊߛߍߥߊ߫.

v. gladden, delight; réjouir; радовать, доставлять удовольствие.

lásìdi. ߟߊߛߘߌ߬, ߟߊߛߙߌ߬. Variante : lásìri.

v. tie up, wrap up, bind, blindfold; emballer, bander; упако́вывать, увя́зывать, завязывать.

làsiida. ߟߊ߬ߛߌ߰ߘߊ.

n. embassy; ambassade; посольство.

làsiiden. ߟߊ߬ߛߌ߰ߘߋ߲.

n. ambassador; ambassadeur; посол.

lásìi. ߟߊߛߌ߰.

v. seat, make sit down; faire asseoir; усаживать. Syn : lánɔ̀mɔ.

lásili. ߟߊߛߟߌ.

n. origin; origine; происхожде́ние. Syn : báju, búruju, bɔ́ju, bɔ́nsun, bɔ́sun, lànbe, síntin, sùn, báju, bɔ́ju, búruju; bɔ́sun.

làsin. ߟߊ߬ߛߌ߲, ߟߊߛߌ߲. Variante : lásin.

n. wheel, handlebars; volant, guidon; руль.

lásin. ߟߊ߬ߛߌ߲, ߟߊߛߌ߲. Variante : làsin.

n. wheel, handlebars; volant, guidon; руль.

lásin. ߟߊߛߌ߲߫.

v. face; faire face à; быть.обращённым.к.

lásìri. ߟߊߛߘߌ߬, ߟߊߛߙߌ߬. Variante : lásìdi.

v. tie up, wrap up, bind, blindfold; emballer, bander; упако́вывать, увя́зывать, завязывать.

lásoro. ߟߊߛߙߏ߫.

v. digest; digérer; перева́ривать. Syn : bùda.

lásɔ̀dɔn. ߟߊߛߐ߬ߘߐ߲߬.

v. reach; atteindre; достигать. Syn : dàn, másɔ̀dɔn, mìda.

lásɔn. ߟߊߛߐ߲߫.

v. be.honest, be virtuous; être intègre, être virtueux; быть.добродетельным.

látaa. ߟߊߕߊ߯.

v. send, make go; envoyer, faire partir; отправля́ть, заставлять уйти. Syn : kí, málɔ̀.

làtaminmali. ߟߕߊ߬ߡߌ߲߬ߡߊ߬ߟߌ.

n. cession; cession; сессия.

látɛ̀dɛ. ߟߊߕߘߍ߬.

v. involve, draw; impliquer; вовлека́ть, втя́гивать. Syn : sèndòn, bólodòn.

làtɛɛya. ߟߊ߬ߕߍ߰ߦߊ.

n. decree; décret; декрет.

làtɛɛ. ߟߊ߬ߕߍ߮.

n. destiny; destinée, destin; судьба, предназанчение.

látɛ̀ɛ. ߟߊߕߍ߰.

v. cut.off, take across, decide, determine, appoint, assign, settle; couper, faire passer, décider, déterminer, désigner, régler; отрезать, переправлять, решать, определять, назначать, разрешать, улаживать. Syn : bólotɛ̀ɛ, búndan, dɔ́bundan, gbédu, tɛ̀ɛ, mábìla.

látɛ̀rɛndɛ. ߟߊߕߍ߬ߙߍ߲߬ߘߍ߬.

v. wipe, dry; essuyer; вытира́ть. Syn : sùsa.

látiin. ߟߊߕߌ߲߮, ߟߊߕߌ߲. Variante : látin.

n. prospect, perspective; perspective; вид.издалека. Syn : fòndo.

látiin. ߟߊߕߌ߲߯, ߠߊߕߌ߲߯. Variante : nátiin.

v. stretch.out; étirer; вытягивать.

látiin. ߟߊߕߌ߲߮, ߟߊߕߌ߲. Variante : látin.

adj. remote, far; éloignée, lointain; далёкий, дальний.

làtikɔlɔn. ߟߊ߬ߕߌ߬ߞߐߟߐ߲.

n. parfume, eau-de-Cologne; parfum, eau de Cologne; духи́, одеколон.


làtìkɔ́lɔ́ ~ làtìkɔ́lɔ́n ‘eau de Cologne/ parfum’ (< français)
consonnes marginales : l- initial dans les emprunts 2-36

látin. ߟߊߕߌ߲߮, ߟߊߕߌ߲. Variante : látiin.

n. prospect, perspective; perspective; вид.издалека. Syn : fòndo.

látin. ߟߊߕߌ߲߮, ߟߊߕߌ߲. Variante : látiin.

adj. remote, far; éloignée, lointain; далёкий, дальний.

látiɲɛ. ߟߊߕߌߢߍ߫.

v. debauch; débaucher, dépraver; развраща́ть.

láto. ߟߊߕߏ߫.

v. observe, follow, let grow, escape; observer, respecter, se laisser pousser, échapper; соблюда́ть, отпускать, избега́ть, уклоня́ться от. Syn : kɔ̀rɔsi, bònɲa, gbílinya, jìiya, lábàto, lábònɲa, mábònɲa.

látɔn. ߟߊߕߐ߲߫.

v. punish, prohibit from; punir, interdire; нака́зывать, запреща́ть. Syn : jànki, ɲànkin, tànkín, fánanti, gbɛ́n, kɔ́n.

látɔn. ߟߊߕߐ߲.

n. punishment; punition; наказание.

láwajibiya. ߟߊߥߊ߯ߖߌߓߌߦߊ߫.

v. allow, permit; pemettre; позволя́ть, разреша́ть. Syn : dàha.

láwali. ߟߥߊߟߌ߫.

v. apply; exécuter, appliquer; применять. Syn : dòn, lá.

láwànkan. ߟߊߥߊ߲߬ߞߊ߲߬, ߟߊߥߊ߲߬ߞߊ߬. Variante : láwànka.

v. proclaim; proclamer; объявлять. Syn : wànkan.

láwànka. ߟߊߥߊ߲߬ߞߊ߲߬, ߟߊߥߊ߲߬ߞߊ߬. Variante : láwànkan.

v. proclaim; proclamer; объявлять. Syn : wànkan.

làwasa. ߟߊ߬ߥߛߊ.

n. victory; victoire; победа. Syn : nɔ̀.

láwàsa. ߟߊߥߛߊ߬.

v. win; vaincre; побеждать, одерживать верх. Syn : lákadi, nɔ̀.

láwìli. ߟߊߥߟߌ߬, ߟߊߥߎ߬ߟߌ߬. Variante : láwùli.

v. raise, organize, launch, earth up; soulever, organiser, lancer, faire, butter; поднимать, устраивать, окучивать, делать холмики. Syn : kɔ́dɔtà, wùtu, dán, ládan, sìnfonya, bón, fìli, kíti, kɛ́.

láwolo. ߟߊߥߟߏ߫.

v. reproduct; reproduire; воспроизводить.

láwùlen. ߟߊߥߎ߬ߟߋ߲߬.

v. redden, make red, turn sth. into a quarrel, into a scuffle, insult severely; rougir, ramener à la querelle, insulter sévèrement; де́лать.кра́сным, превраща́ть в ссо́ру, превраща́ть в потасо́вку, жесто́ко оскорбля́ть.

láwùli. ߟߊߥߟߌ߬, ߟߊߥߎ߬ߟߌ߬. Variante : láwìli.

v. raise, organize, launch, earth up; soulever, organiser, lancer, faire, butter; поднимать, устраивать, окучивать, делать холмики. Syn : kɔ́dɔtà, wùtu, dán, ládan, sìnfonya, bón, fìli, kíti, kɛ́.

láyɛ̀lɛman. ߟߊߦߟߍ߬ߡߊ߲߫.

v. transform; transformer; превращать. Syn : báyɛ̀lɛman, yɛ̀lɛman.

láyɛ̀lɛ. ߟߊߦߟߍ߬.

v. raise; lever; поднима́ть. Syn : lágban.

là. ߟߊ߭.

n. sheath, scabbard; fourreau, gaine; футляр, ножны.

lá. ߟߊ߫, ߟߴ. Variante : l'.

v. lie.down, go to bed, be situated, believe, be in relation, resemble, imitate, trying not to be inferior, put, lay down to sleep, establish, calm down, arrange, tell, sing, clear, apply, add, equate, lie down, go to bed, camp, settle temporarily, form an ovary, try to match; coucher, se coucher, se trouver, croire, être en relation, se ressembler, imiter, chercher à ne pas être inférieur, mettre, faire se coucher pour dormir, établir, calmer, ranger, dire, chanter, débroussailler, appliquer, rajouter, comparer, se coucher, camper, s'installer provisoirement, former un ovaire, s'efforcer à être égal; ложиться, ложиться спать, находиться, верить, быть связанным, быть похожим, подражать, стараться не уступать, класть, укладывать спать, устанавливать, успокаивать, приводить в порядок, рассказывать, петь, расчищать, применять, прибавлять, сравнивать, ложиться, ложиться спать, вставать лагерем, временно поселяться, завязываться, стараться сравняться. Syn : lála, bɛ́lɛ, dɛ̀nkɛnɛya, dán, dèyi, jáka, súman, bìla, dòn, kɛ́, májìi, mákùn, mála, lɔ̀, fɔ́, láwali, fàda, bɛ́lɛ, dáamakɛ, dáa.

lá. ߟߊ߫. Variantes : l'; ná; n'.

pp. at, POSS; à, POSS, POSS; на, POSS. Syn : kùn.


Dàn` bɛ́ mìsi`w lá. ‘Les vaches ont une bosse’.
La valeur possessive (7.4)

Sèn ` ní bólo` bɛ́ à lá. ‘Il a des jambes et des bras’.
La valeur possessive (7.4)

shɛ̀w lá nćinin. ‘le plus petit des poulets’
Construction non-compacte à postposition interne à valeur superlative (10.2.2)

ù lá bèlebele. ‘le plus gros d’entre eux’
Construction non-compacte à postposition interne à valeur superlative (10.2.2)

À bɛ́ kúngo lá. ‘Il est en brousse’.
Valeurs des postpositions formelles (11) - locative et temporelle

Sínin ń bɛ nà tìle lá.
‘Demain je viendrai pendant la journée’ (pourtant, fɛ̀ est préférable à lá pour l'expression de temps).
Valeurs des postpositions formelles (11) - locative et temporelle

Bònbosi` b’à lá. ‘Il a une barbe’.
Valeurs des postpositions formelles (11) -possession ; état

Tɔ́ɔrɔba` bɛ́ à lá. ‘Il souffre beaucoup’.
Valeurs des postpositions formelles (11) -possession ; état

Náafigikɛ` ye dìngɛ` sèn dàba` lá. ‘Le rapporteur a creusé un trou avec la houe’.
Valeurs des postpositions formelles (11) -instrumentale

À táara nɛ̀gɛso` lá. ‘Il est parti à vélo’.
Valeurs des postpositions formelles (11) -instrumentale

Nìn cógo ìn dè lá, Bàrû séra k'à à bá` sìnamuso` ká jífiɲɛn` fá jí` lá.
‘De cette façon, Barou est parvenu à remplir la jarre de la co-épouse de sa mère avec de l’eau’ [Baru ni a ba sinamuso].
Valeurs des postpositions formelles (11) -matériel

À táar’í kò ò jí` lá, fó bílen`w wɔ̀yɔra à nɔ̀fɛ.
‘Il est allé se laver avec cette eau, au point que les mouches ont bourdonné derrière lui’ [Cɛmandali Babilen].
Valeurs des postpositions formelles (11)

À ye mîn kɛ́ Sàma` lá, à y’ò ɲɔ̀gɔn kɛ́ Wáraba` lá.
‘Il a fait au Lion la même chose qu’il a faite à l’Éléphant’ [Sonsannin Surukuba].
Valeurs des postpositions formelles (11)- maléfactive{refVVSC}

Ò lá, à wájibiyalen dòn à mà à ka sé só.
‘Pour cette raison, il est nécessaire pour lui d’arriver à la maison’ [Faba janjo].
Valeurs des postpositions formelles (11)- causale

lá. ߟߊ.

n. day, day and night; jour, jour et nuit; день, су́тки. Syn : lón.

lê. ߟߋ߬, ߟߵ, ߟߋ, ߠߋ߬, ߠߵ. Variantes : l; lè; nè; n'.

prt. FOC, well..; FOC, eh bien; FOC, ну...

lèfa. ߟߋ߬ߝߍ, ߟߋ߬ߝߊ. Variante : lèfɛ.

n. flat.wickerwork; couvercle tressé; пло́ская.плетёнка. Syn : fɛ́lɛfɛlɛ (mS).

lèfɛ. ߟߋ߬ߝߍ, ߟߋ߬ߝߊ. Variante : lèfa.

n. flat.wickerwork; couvercle tressé; пло́ская.плетёнка. Syn : fɛ́lɛfɛlɛ (mS).

lè. ߟߋ߬, ߟߵ, ߟߋ, ߠߋ߬, ߠߵ. Variantes : l; lê; nè; n'.

prt. FOC, well..; FOC, eh bien; FOC, ну...

l. ߟߋ߬, ߟߵ, ߟߋ, ߠߋ߬, ߠߵ. Variantes : lè; lèê; nè; n'.

prt. FOC, well..; FOC, eh bien; FOC, ну...

Láabá. ߟߊ߯ߓߊ߫.

n.prop. TOP.

Lábé`. ߟߊߓߋ.

n.prop. TOP.

Lábé. ߟߊߓߋ߫.

n.prop. TOP.

Láfú. ߟߊߝߎ߫.

n.prop. TOP.

Lágbárá. ߟߜߊߙߊ߫.

n.prop. TOP.

Làhìkònbàyá. ߟߊ߬ߤߌ߬ߞߏ߲߬ߓߊ߬ߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Lákɔ́. ߟߊߞߐ߫.

n.prop. TOP.

Làmìnìnyá. ߟߊ߬ߡߌ߬ߣߌ߲߬ߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Lámú. ߟߊߡߎ߫.

n.prop. TOP.

Lánbá. ߟߊ߲ߓߊ߫.

n.prop. TOP.

Lándí. ߟߊ߲ߘߌ߫.

n.prop. TOP.

Lànsànàyá. ߟߊ߲߬ߛߣߊ߬ߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Láyá. ߟߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Ld́jié. ߟߘ߫ߖߌߑߋ߫.

n.prop. TOP.

Lébékɛ́rín. ߟߓߋߞߍߙߌ߲߫.

n.prop. TOP.

lèebu. ߟߋ߰ߓߎ, ߢߋ߰ߓߎ. Variante : ɲèebu.

n. vice; vice; порок. Syn : fɛ̀, sɔ̀n.

lèebu. ߟߋ߰ߓߎ߫, ߢߋ߰ߓߎ߫. Variante : ɲèebu.

v. dishonour, bring to shame; déshonorer; позорить, унижать. Syn : lámàloya.

Léfúré. ߟߋߝߎߙߋ߫.

n.prop. TOP.

Léímíró. ߟߋߌߡߌߙߏ߫.

n.prop. TOP.

lèku. ߟߋ߬ߞߎ, ߟߍ߬ߞߎ. Variante : lɛ̀ku.

n. lead; plomb; свинец.

lele. n. false.sesame; herbe Ceratotheca sesamoides; ди́кий кунжу́т, цератоте́ка кунжутови́дная.

Lélédá`. ߟߋߟߋߘߊ.

n.prop. TOP.

lèle. ߟߋߟߋ, ߟߋ߬ߟߋ. Variante : léle.

n. Lele; Lélé; ле́ле.

léle. ߟߋߟߋ, ߟߋ߬ߟߋ. Variante : lèle.

n. Lele; Lélé; ле́ле.

Lélúmá. ߟߋߟߎߡߊ߫.

n.prop. TOP.

lèmununba. ߟߋ߬ߡߎߣߎ߲, ߟߋ߬ߡߎ߬ߣߎ߲߬ߓߊ. Variante : lèmunun.

n. orange; orange; апельсин.

lèmunun. ߟߋ߬ߡߎߣߎ߲, ߟߋ߬ߡߎ߬ߣߎ߲߬ߓߊ. Variante : lèmununba.

n. orange; orange; апельсин.

Lénlén. ߟߋ߲ߟߋ߲߫.

n.prop. TOP.

Lèyá. ߟߋ߬ߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Léyá. ߟߋߦߊ߫.

n.prop. TOP.

Lɛ̀dá`. ߟߍ߬ߘߊ.

n.prop. TOP.

Lɛ́dɔ́. ߟߍߘߐ߫.

n.prop. TOP.

lɛ̀fali. ߟߍ߬ߝߊߟߌ.

n. boar, warthog; sanglier, phacochère; кабан, бородавочник.

L̀ɛ́fr̀ánní`. ߟ߬ߍߝߙ߬ߊߣ߲ߌ.

n.prop. TOP.

lɛ̀kɔli. ߟߍ߬ߞߐߟߌ, ߟߏ߬ߞߐߟߌ. Variante : lòkɔli.

n. school; école; шко́ла. Syn : kàranbon.

Lɛ́kɔ́rɔ́. ߟߍߞߙߐ߫.

n.prop. TOP.

lɛ̀ku. ߟߋ߬ߞߎ, ߟߍ߬ߞߎ. Variante : lèku.

n. lead; plomb; свинец.

lɛ̀nbɛn. ߟߍ߲߬ߓߍ߲.

n. girls' loincloth; cache-sexe de filles; набе́дренная повя́зка де́вочек.

Lɛ́nɛ́kɔ́rɔ́párá. ߟߣߍ߫ߞߙߐߔߙߊ߫.

n.prop. TOP.

Lɛ̀nkɛ́kɔ́dɔ́. ߟߍ߲߬ߞߍߞߘߐ߫.

n.prop. TOP.

lɛ̀nkɛ. ߟߍ߲߬ߞߍ.

n. afzelia, conta, lenke, counter wood; lingué; бобо́вое.кра́сное.де́рево.

Lɛ́nkɔ́. ߟߍ߲ߞߐ߫.

n.prop. TOP.

lɛ́n. ߟߍ߲.

n. tsetse, tsetse fly; tsé-tsé; муха.цеце.

lɛ́rada. ߟߍߙߘߊ.

n. bookstore, bookshop; librairie; кни́жная.ла́вка, кни́жный магази́н.

lɛ́ra. ߟߍߙߊ.

n. book; livre; кни́га. Syn : búku, gbáfe, kàfa, kìtabu, líburu, tùle, gbáfe, kìtabu, líburu; búku, kàfa.

Lɛ́sɛ́rɛ́tílá. ߟߍߛߙߍ߫ߕߌߟߊ߫.

n.prop. TOP.

lɛ̀sɛ. ߟߛߍ߬.

v. curve; tailler; обтёсывать. Syn : sá.

lɛ́tɛrɛ. ߟߕߍߙߍ.

n. letter; lettre; письмо́. Syn : bàtaki, césɛbɛ, sɛ́bɛden, bàtakí, césɛbɛ.

Lɛ́ýád߰úĺá`. ߟߍߦ߫ߊߘ߰ߎߟ߫ߊ.

n.prop. TOP.

Lɛ́ýásnád́ɔ́`. ߟߍߦ߫ߊߛ߲ߊߘ߫ߐ.

n.prop. TOP.

lɛ̀. ߟߍ߭.

n. hog, pig; cochon, porc; сви́нья, каба́н. Syn : kɔ̀sɛ.

lɛ́. ߟߍ.

n. valley; vallée; долина. Syn : bìlin, fólon.

Lgb́ó`. ߟߜ߫ߏ.

n.prop. TOP.

Líbámáká`. ߟߌߓߊߡߊߞߊ.

n.prop. TOP.

líba. ߟߌߓߊ.

n. honeycomb; rayon de miel; со́ты.

líbiri. ߟߌ߲ߓߌߘߌ, ߟߓߌߙߌ, ߟߡߌߘߌ. Variantes : línbidi; límidi.

n. conic.straw.hat, cone; chapeau en paille, cône; кони́ческая.соло́менная.шля́па, ко́нус.

líburu. ߟߌߓߙߎ, ߟߌߥߙߎ. Variante : líwuru.

n. book; livre; кни́га. Syn : búku, gbáfe, kàfa, kìtabu, lɛ́ra, tùle, gbáfe, kìtabú; búku, kàfá, lɛ́ra.

lìhala. ߟߌ߬ߤߟߊ.

n. circumstance, condition; circonstance, condition; обстоятельство, усло́вие. Syn : sárati.

líkende. ߟߌߞߋ߲ߘߋ.

n. sugar.cane; canne à sucre; са́харныйтростни́к. Syn : áwusan, háwusakala.

Lìkìɲɛ̀wúá. ߟߞߌ߬ߢߍ߬ߥߎߊ߫.

n.prop. TOP.

líkisɛ. ߟߞߌߛߍ.

n. bee, honeybee; abeille; пчела. Syn : lí.

líkɔɔ. ߟߌߞߐ߯.

n. sugar; sucre; сахар.

lílin. ߟߌߟߌ߲.

n. root; racine; ко́рень.

lìmanaya. ߟߌ߬ߡߣߊ߬ߦߊ, ߟߌ߬ߡߣߍ߬ߦߊ. Variante : lìmɛnɛya.

n. confidence; confiance; дове́рие. Syn : lándaya, lánna, lánńaya.

lìmanaya. ߟߌ߬ߡߣߊ߬ߦߊ߬, ߟߌ߬ߡߣߍ߬ߦߊ߬. Variante : lìmɛnɛya.

v. have.confidence; avoir confiance; доверять.

lìmɛnɛya. ߟߌ߬ߡߣߊ߬ߦߊ, ߟߌ߬ߡߣߍ߬ߦߊ. Variante : lìmanaya.

n. confidence; confiance; дове́рие. Syn : lándaya, lánna, lánńaya.

lìmɛnɛya. ߟߌ߬ߡߣߊ߬ߦߊ߬, ߟߌ߬ߡߣߍ߬ߦߊ߬. Variante : lìmanaya.

v. have.confidence; avoir confiance; доверять.

límidi. ߟߌ߲ߓߌߘߌ, ߟߓߌߙߌ, ߟߡߌߘߌ. Variantes : líbiri; línbidi.

n. conic.straw.hat, cone; chapeau en paille, cône; кони́ческая.соло́менная.шля́па, ко́нус.

límɔɔ. ߟߌߡߐ߮, ߟߎߡߐ߮. Variante : lúmɔɔ.

n. fly; mouche; му́ха.

Línbán Mánkán`. ߟߌ߲ߓߊ߲߫ ߡߊ߲ߞߊ߲.

n.prop. Océan Atlantique; TOP.

lìnbanlinban. ߟߌ߲߬ߓߊ߲߬ߟߌ߲߬ߓߊ߲߬.

v. slosh;clapoter, agiter; плеска́ться, волнова́ться, плеска́ть, волнова́ть. Syn : kúsukusu.

lìnbanlinban. ߟߌ߲߬ߓߊ߲߬ߟߌ߲߬ߓߊ߲߬.

onomat. splash; splash; плюх-плюх.

lìnban. ߟߌ߲߬ߓߊ߲.

n. ocean, sea; océan; океа́н, мо́ре. Syn : báwula, kɔ̀ɔji.

línbidi. ߟߌ߲ߓߌߘߌ, ߟߓߌߙߌ, ߟߡߌߘߌ. Variantes : líbiri; límidi.

n. conic.straw.hat, cone; chapeau en paille, cône; кони́ческая.соло́менная.шля́па, ко́нус.

Línjɛ́wɛ́. ߟߌ߲ߖߥߍ߫.

n.prop. TOP.

Línkékɔ́. ߟߌ߲ߞߋߞߐ߫.

n.prop. TOP.

Línkɔ́. ߟߌ߲ߞߐ߫.

n.prop. TOP.

Línlín. ߟߌ߲ߟߌ߲߫.

n.prop. TOP.

Línsán. ߟߌ߲ߛߊ߲߫.

n.prop. TOP.

Línsórɔ́málálílásúlúkúlákìɲɛ̀bá. ߟߌ߲ߛߏߙߐ߫ߡߟߊߟߌߟߊ߫ߛߟߎߞߎߟߊ߫ߞߌ߬ߢߍ߬ߓߊ߫.

n.prop. TOP.

lìse. ߟߌ߬ߛߋ.

n. secondary.school; lycée; лице́й.

Lísódúpùrù. ߟߌߛߏ߫ߘߎߔߙߎ߬.

n.prop. TOP.

líwuru. ߟߌߓߙߎ, ߟߌߥߙߎ. Variante : líburu.

n. book; livre; кни́га. Syn : búku, gbáfe, kàfa, kìtabu, lɛ́ra, tùle, gbáfe, kìtabú; búku, kàfá, lɛ́ra.

lí. ߟߌ.

v. shave; raser; стричь, бри́ть.

lí. ߟߌ.

n. honey, bee; miel, abeille; мед, пчела́. Syn : líkisɛ.

Lněgb́ó`. ߟ߲ߋ߭ߜ߫ߏ.

n.prop. TOP.

Lókóáhúnúímáṣáuáḿá`. ߟߞߏߊߤߣߎߌߡߛ߫ߊߎߊߡ߫ߊ.

n.prop. TOP.

lòko. ߟߏ߬ߞߏ.

n. banana.plantain; aloko, plantain; бана́н.планте́н.

lòkɔli. ߟߍ߬ߞߐߟߌ, ߟߏ߬ߞߐߟߌ. Variante : lɛ̀kɔli.

n. school; école; шко́ла. Syn : kàranbon.

lólan. ߟߏ߲ߘߊ߲, ߟߏߣߊ߲, ߟߏߟߊ߲, ߟߏ߲ߟߊ߲. Variantes : lóndan; lónan; lónlan.

n. guest, stranger; visiteur, étranger; гость, чужестра́нец. Syn : bándakɔmɔɔ.

lòlo. ߟߏ߬ߟߏ.

n. star; étoile; звезда́.

lónan. ߟߏ߲ߘߊ߲, ߟߏߣߊ߲, ߟߏߟߊ߲, ߟߏ߲ߟߊ߲. Variantes : lólan; lóndan; lónlan.

n. guest, stranger; visiteur, étranger; гость, чужестра́нец. Syn : bándakɔmɔɔ.

lóndan. ߟߏ߲ߘߊ߲, ߟߏߣߊ߲, ߟߏߟߊ߲, ߟߏ߲ߟߊ߲. Variantes : lólan; lónan; lónlan.

n. guest, stranger; visiteur, étranger; гость, чужестра́нец. Syn : bándakɔmɔɔ.

lónlan. ߟߏ߲ߘߊ߲, ߟߏߣߊ߲, ߟߏߟߊ߲, ߟߏ߲ߟߊ߲. Variantes : lólan; lónan; lóndan.

n. guest, stranger; visiteur, étranger; гость, чужестра́нец. Syn : bándakɔmɔɔ.

lónnaka. ߟߏ߲ߠߞߊ.

adj. diurnal; diurne; дневной.

lón. ߟߏ߲.

n. day; jour; день, сутки. Syn : lá.

lóolu. ߟߏ߯ߟߎ߫.

num. five; cinq; пять.

Lópésúntú. ߟߏߔߋ߫ߛߎ߲ߕߎ߫.

n.prop. TOP.

Lópéwál. ߟߏߔߋߥߊߟ.

n.prop. TOP.

Lòrònbótùmànìnyáwátálá. ߟߏ߬ߙߏ߲߬ߓߏ߫ߕߎ߬ߡߊ߬ߣߌ߲߬ߦߊ߫ߥߕߊߟߊ߫.

n.prop. TOP.

lòwulu. ߟߏ߬ߥߟߎ.

n. quintillon; quintillon; квинтильон.

lò. ߟߏ߬.

v. get.better, heal; guérir, cicatriser; заживать, проходить. Syn : bán, fìsaya, kɛ́ndɛya.

ló. ߟߏ.

n. group; groupe; группа. Syn : gbàra, jàma, kúru, sɛ́dɛ.

lɔ̀da. ߟߐ߬ߘߊ.

n. station; station; остановка, станция.

lɔ̀duu. ߟߐ߬ߘߎ߮.

n. role; rôle; роль. Syn : sɛ́rɛdɛ.

lɔ̀gban. ߟߐ߬ߜߊ߲.

n. height; taille, stature; высота. Syn : dàma, tɛ́fala.

lɔ́kɔma. ߟߞߐߡߊ.

n. handful, mouthful; poignée, bouchée; при́го́ршня. Syn : bólodɔ, bólofa, bólofilafa, mɔ̀ndɔn, tɛ́ɛdɔ.

lɔ̀ku. ߟߐ߬ߞߎ߬.

v. overrun, flood, invade, penetrate everything; invahir, pénétrer partout; распространя́ться по, наводня́ть, проника́ть повсю́ду в. Syn : lábɔ́.

lɔ̀ku. ߟߐ߬ߞߎ.

n. predominance; prédominance; преоблада́ние.

Lɔ̀lá. ߟߐ߬ߟߊ߫.

n.prop. TOP.

lɔ̀li. ߟߐ߬ߟߌ.

n. building; construction; строительство.

lɔ̀nban. ߟߐ߲߬ߓߊ߲.

n. Guinea corn; sorgho; сла́дкое со́рго. Syn : kènde.

lɔ̀nkela. ߟߐ߲߬ߞߋ߬ߟߊ.

n. mission, authority, term of office; mission, pouvoir, mandat; миссия, полномочия, полномочия, срок исполнения обязанностей. Syn : kélaya, màra, nɔ̀, sébaaya, sé, sɛ́nbɛ.

lɔ́nkotii. ߟߐ߲ߞߏߕߌ߮.

adj. scholar; savant; учёный.

lɔ́nko. ߟߐ߲ߞߏ.

n. knowledge, science; connaissance, science; зна́ние, наука.

lɔ́nninya. ߟߐ߲ߠߌ߲ߦߊ.

n. culture; culture; культура.

lɔ́nnin. ߟߐ߲ߠߌ߲.

n. knowledge; savoir; знание.

lɔ́npɔn. ߣߐ߲ߓߐ, ߣߐ߲ߔߐ߲, ߟߐ߲ߔߐ߲. Variantes : nɔ́nfɔn; nɔ́nbɔ.

n. liana, vine; liane; лиа́на. Syn : fìriɲan, tánbi.

lɔ́n. ߟߐ߲߫.

v. know, learn, get aware, feel; savoir, connaître, apprendre, sentir; знать, узнава́ть, чу́вствовать, ощуща́ть. Syn : lákolɔn, súnbu.

lɔ́n. ߟߐ߲.

n. stake; rame, poteau; подпорка. Syn : fára, jùba.

lɔ́ɔbalɔ. ߟߐ߯ߓߊߟߐ.

n. fair; foire; ярмарка.

lɔ́ɔba. ߟߐ߯ߓߊ.

n. workweek; semaine de travail; рабочая.неделя.

lɔ́ɔbɔ. ߟߐ߯ߓߐ.

n. disgust; dégoût; отвращение.

lɔ́ɔduu. ߟߐ߯ߘߎ߮.

n. market.town; bourg; посёлок.

lɔ́ɔfɛ. ߟߐ߯ߝߍ.

n. market; marché; рынок. Syn : lɔ́ɔ.

lɔ́ɔfin. ߟߐ߯ߝߌ߲.

n. weekend; week-end, fin de semaine; уикэнд, выходные дни. Syn : lɔ́ɔjuu.

lɔ́ɔjuu. ߟߐ߯ߖߎ߮.

n. weekend; week-end, fin de semaine; уикэнд, выходные дни. Syn : lɔ́ɔfin.

lɔ́ɔkun. ߟߐ߯ߞߎ߲.

n. week; semaine; неделя. Syn : lɔ́ɔtɛ.

lɔ́ɔla. ߟߐ߯ߟߊ߫.

v. fix.a.date.for, anticipate, plan; fixer la date, prévoir; намеча́ть, назнача́ть да́ту, предви́деть, плани́ровать.

Lɔ́ɔsítínnù. ߟߐ߯ߛߕߌ߲ߠߎ߬.

n.prop. TOP.

lɔ́ɔtɛ. ߟߐ߯ߕߍ.

n. week; semaine; неде́ля. Syn : lɔ́ɔkun.

lɔ́ɔ. ߟߍ߮.

n. desire; désir; желание. Syn : nèyi, sàwo.

lɔ́ɔ. ߟߐ߮.

n. market; marché; ры́нок. Syn : lɔ́ɔfɛ.

lɔ́ɔ. ߟߐ߮.

n. firewood, wood; bois de chauffage, bois mort, bois; дрова́, хво́рост, древесина.

lɔ̀yila. ߟߐ߬ߦߌߟߊ.

n. position; rang; положение. Syn : àran, sáfa.

Lɔ́yílà. ߟߐߦߌߟߊ߬.

n.prop. TOP.

lɔ̀yiri. ߟߐ߬ߦߙߌ.

n. excuse; excuse; извинение. Syn : dádɔmidakun, yàfa.

lɔ̀. ߟߐ߬.

v. stop, line up, build, fix, direct, engage, make smb. busy, visit, lead, grow barren, appear, take place, stand up, rise, stand, stop, address, assume responsibility (for -- laÉ), support, confess; arrêter, ranger, bâtir, fixer, diriger, engager, visiter, conduire, devenir stérile, paraître, avoir lieu, se dresser, rester débout, s'arrêter, s'addresser, assumer la responsabilité, soutenir, confesser; останавливать, строить, строить, направлять, направлять, вовлекать, идти на, вести, становиться стерильной, появляться, происходить, вставать, стоять, останавливаться, обращаться, брать на себя ответственность, поддерживать, признаваться. Syn : lá, gbángban, nɔ́dɔ, kánda, málɔ̀, bìla, nà, gbɛ̀ngbɛn, bínbin, kɔ́dɔbinbin, kɔ́dɔsìi, kɔ́kɔdɔbinbin, lábɛ̀n.

lɔ̀. ߟߐ߬.

n. length, height; longueur, hauteur; длина, высота. Syn : jànya, kɔ́be.

Lúfámísídé. ߟߎߝߊ߫ߡߛߌߘߋ߫.

n.prop. TOP.

Lúgáná. ߟߎߜ߭ߣߊ߫.

n.prop. TOP.

Lúlékólélá. ߟߎߟߋ߫ߞߏߟߋߟߊ߫.

n.prop. TOP.

lúmɔɔ. ߟߌߡߐ߮, ߟߎߡߐ߮. Variante : límɔɔ.

n. fly; mouche; му́ха.

lùnɛti. ߟߎ߬ߣߍ߬ߕߌ.

n. spectacles, glasses; lunettes; очки́. Syn : básari, ɲála, núnɛti; básari, ɲála.

Lúẃná`. ߟߎߥ߲߫ߊ.

n.prop. TOP.

lù. ߟߎ߬, ߟߎ߫, ߠߎ߫, ߠߎ߬. Variantes : lú; nú; nù.

dtm. PL.

lú. ߟߎ߬, ߟߎ߫, ߠߎ߫, ߠߎ߬. Variantes : lù; nú; nù.

dtm. PL.

lú. ߟߎ.

n. compound, extended family; concession; двор, больша́я семья́. Syn : gbà.