B - b
| babillage | nàanaa |
| babouin | gbòn |
| · | gbɔ̀n |
| bac | bálanka |
| · | kúlunfagba |
| bachée | báasi |
| · | bási |
| bachelier | bádun |
| bâcler | bɔ̀rɔkɔbɔrɔkɔ |
| bactérie | mɔ́ɲɔkɔdɔ |
| badamier | wɔ́rɔ |
| Badiaranké | bajarankɛ |
| badigeonner | nára |
| · | nɔ́dɔ |
| · | nɔ́rɔ |
| Baga | bága |
| bagage | kùnkiti |
| bagage à main | bólofen |
| bagarre | gbàlo |
| · | màsiba |
| · | màsibo |
| · | màsibu |
| · | màsuba |
| bagarreur | bàlawumɔɔ |
| · | sètana |
| bague | bólokoenɛnnadon |
| · | bólolakoinan |
| · | bólolanɛɛ |
| · | kɔ̀yinan |
| · | kɔ̀yinɛn |
| baguer | lákèrekere |
| bail | súfuru |
| bailler | tàgba |
| baïonnette | bìɲɛmuru |
| baisser | májìi |
| balafon | bála |
| balafre | bílinbilin |
| · | fíringbi |
| · | nìri |
| balafrer | nìri |
| balai | séran |
| · | síran |
| balance | bàlanse |
| · | jà |
| · | mànta |
| · | sìkali |
| balancier | fìlanfìlan |
| balayer | fídan |
| bale | bùbu |
| balise | bɔ̀lɔ |
| ball | báli |
| balle | bù |
| · | fòlofòlo |
| · | kìsɛ |
| ballon | gbàyi |
| · | gbèyi |
| · | tángbayi |
| · | tòlan |
| ballot | bóndali |
| Bambara | bánbàran |
| bambou | bɔ̀ |
| banal | gbánsan |
| · | mànamana |
| banane | bàranda |
| · | nàmasa |
| banc | kónto |
| bandage | múrufe |
| bande | kúru |
| · | múrufe |
| bande d'étoffe | kɔ̀ |
| · | sɛ́rɛkɛ |
| bande magnétique | bándi |
| bander | lásìdi |
| · | lásìri |
| bandit | bándi |
| · | gbánan |
| · | sílakanbela |
| banditisme | bándiya |
| · | tèereya |
| banlieu | sóbolon |
| bannière | jònjon |
| banque | gbɛ́bon |
| banquette en banco | bànbe |
| baobab | sèda |
| baptême | batise |
| · | batisi |
| baptiser | batise |
| · | batisi |
| · | kùnnabɔ́ |
| barbe | bònbonsi |
| · | bònbonsii |
| · | bònbosi |
| · | bònbosii |
| barbu | bònbonsiima |
| barrage | bàlan |
| · | bárasi |
| · | bárosi |
| barrage sur rivière | bábilin |
| barre | fárati |
| barrer | bàlan |
| · | bìli |
| · | kànkan |
| barrer la route | kànkan |
| barrer la route à qqn. | lábɛ̀n |
| bas | dùula |
| bas de maison | bónju |
| bas de visage | dábada |
| · | dábara |
| bas du dos | sòro |
| bascule | mùrujan |
| base | bánfɛlɛlɛ |
| base de quenouille | kèndakudu |
| bas-fond | fàra |
| · | sɔ̀lɔ |
| bas-pays | báduula |
| basse-cour | sùlu |
| basses eaux | bɛ́sɛbɛsɛ |
| bassin | sòro |
| bas-ventre | nàa |
| bataille | kálabɛn |
| · | kɛ̀lɛ |
| bâtard | fátu |
| · | jánkalimɛ |
| · | ɲàmɔɔden |
| bâtard en 3e génération | ánkawaali |
| · | ánkawaaliden |
| bateau | kúlun |
| bâteau | bàto |
| · | bàton |
| bâteau à vapeur | tákulun |
| bateau long | kànke |
| bateleur des savanes | bóo |
| batême | dénkunli |
| · | kùnnabɔ |
| bâtiment administratif | kóbi |
| · | kúbe |
| bâtir | lɔ̀ |
| bâtiser | tɔ́ɔla |
| bâtisseur | bɔ̀ɔlɔla |
| bâton | béde |
| · | bèleke |
| · | bélen |
| · | bére |
| · | gbéde |
| · | gbèleke |
| · | gbélen |
| · | kòloman |
| · | kɔ̀lɔman |
| batterie | ɲúmɛdaa |
| battre | dɔ́tìnban |
| · | fáta |
| · | rɔ́tìnban |
| battre grain | bù |
| battre son plein | gbà |
| battue | fɛ́lɛ |
| bavaradage | bìribiri |
| bavard | dádɔdi |
| · | dádɔkomisɛn |
| · | dádɔkonte |
| · | dádɔkonte |
| · | dádɔterin |
| · | dálakalin |
| · | dálaterin |
| · | dáma |
| · | dámandi |
| · | dárɔdi |
| · | dárɔterin |
| bavardage | dádɔkonteya |
| · | nàanaa |
| bavarder | bàdo |
| · | bàro |
| bave | búsabusa |
| · | mánamana |
| baver | dáfunka |
| béatitude | káyira |
| beau | bɛ̀dɛ |
| · | bɛ̀rɛ |
| beaucoup | bákɛ |
| · | káti |
| beaucoup de vêtements | bírintan |
| beau-parent | bídan |
| · | bíran |
| · | nìmɔɔ |
| · | nùmɔɔ |
| beau-parleur | dádɔmaan |
| beauté | bɛ̀dɛya |
| · | ɲìmaya |
| · | ɲìnmaya |
| beaux-parents | bídanɲɔɔnma |
| · | bíranɲɔɔnma |
| bec | dágbala |
| · | dágbalaka |
| · | dákala |
| beignet | wàmin |
| · | wòmin |
| · | wɔ̀min |
| belle-fille | bídanmoso |
| · | bídanmosonɛn |
| · | bídanmuso |
| · | bídanmusonɛn |
| · | bíranmuso |
| · | bíranmusonɛn |
| belle-mère | bídanmoso |
| · | bídanmuso |
| · | bíranmuso |
| belle-soeur | bídanmoso |
| · | bídanmuso |
| · | bíranmuso |
| bénédiction | bá |
| · | báraka |
| · | dúba |
| · | dùwa |
| · | dùwau |
| · | tínki |
| bénir | báraka |
| · | dúba |
| · | dùwa |
| · | dùwau |
| bénir pour la route | lábìla |
| benjamin | bólokada |
| · | làare |
| · | sínnaban |
| Berber | báribari |
| berceau | jɛ̀ɛjɛɛ |
| · | wólosulu |
| beret | beere |
| berge | kánkun |
| berge escarpé | bátindi |
| · | bátini |
| berger | bíyangbɛnna |
| berline | bɛni |
| bermuda | wódodɔ |
| berner | márasa |
| besoin | màko |
| betail | kólofen |
| bétail | béyan |
| · | bɛ́kan |
| · | bíyan |
| bête | dántan |
| · | múdu |
| bête stérile gras | bɔ̀rɔkɛ |
| bêtise | kùnntanya |
| · | nálon |
| beton liquide | bòro |
| bétonnière | bòrolan |
| betterave | béterawu |
| beugler | kònbo |
| beurre | fɛ̀ɛnɛ |
| bibéron | bíboron |
| bicyclette | nɛ̀ɛso |
| bidon | nɛ̀ɛdun |
| bien | bɛ̀dɛ |
| · | bɛ̀rɛ |
| · | cúru |
| · | kóɲà |
| · | kóɲìma |
| bien batie jolie | bíki |
| bien cuir | bùda |
| · | bùra |
| bien éduquer | jóodòn |
| bien établi | bánbannɛn |
| · | bánbannin |
| bien formé | bɛ̀nnɛn |
| · | bɛ̀nnin |
| bien matériel | bólofen |
| bien personnel | bólofen |
| bien sûr | ákɛ̀ |
| · | áǹkɛ |
| · | hátɛ |
| bien sûr! | ágba |
| · | áwa |
| · | hɔ̀nkɛ |
| · | hùnkɛ |
| bien-être | mɛ́ndiya |
| bienheureux | bàrajitii |
| biens immobiliers | tàbali |
| biens mobiliers | tàta |
| bière | bíyɛri |
| · | dɔ̀lɔ |
| bifurcation | sílafada |
| · | tàngba |
| bifurquer | bólonbolonbɔ |
| · | bólonbɔ |
| bigaille | fìɲafiɲa |
| bijou | màjɔɔran |
| bijoutier | sìyaki |
| bilingue | kánfilama |
| billet de banque | bíyefida |
| · | gbɛ́bulu |
| billets de banque | búlu |
| billion | fìwulu |
| bina fétiche | bina |
| biologie | kɛ́ndɛdɔya |
| biscuite | bìsikiti |
| bivouac | dáa |
| blague | tólon |
| blâme | jàraki |
| · | yàraki |
| blâmer | jàraki |
| · | yàraki |
| blanc | búrangbɛlama |
| · | fúnɛ |
| · | gbɛ́ |
| · | gbɛ́ |
| · | gbɛ́man |
| · | tùbabu |
| blancheur | gbɛ́ |
| · | gbɛ́ya |
| blanchir | gbɛ́ |
| · | gbɛ́ya |
| · | lágbɛ |
| blanchir avec kaolin | bɔ́rɔngbɛ |
| blennorragie | kɔ̀rɔsinɛn |
| blessé | dálama |
| · | jɔ́kitɔ |
| blesser | bárama |
| · | jókin |
| · | jóyin |
| · | jɔ́ki |
| · | jɔ́ku |
| · | mábarama |
| · | mábon |
| blessure | báramanɔ |
| · | dá |
| · | dáfɔn |
| · | jéli |
| · | jókin |
| · | jóli |
| · | jóyin |
| · | jɔ́ki |
| · | jɔ́ku |
| bletti | bòro |
| blettir | bòro |
| bleu | bìrindi |
| · | bìrinji |
| · | bùleya |
| bleu ciel | báalama |
| · | báama |
| bleu clair | báa |
| · | bándakololama |
| · | bìle |
| · | bìlɔ |
| · | bùle |
| · | bùlo |
| · | móla |
| bleu claire | sánkololama |
| bleu gris | bìdinfadi |
| blindé | bírintanma |
| blocus | dálasii |
| blottir | bùu |
| blou-blou | kúdakudakuda |
| bobine | kárikolo |
| · | kárikudu |
| bobine avec le fil | káribɔ |
| bobiner | másìdi |
| Bobo | bɔ̀bɔ |
| boeuf | nìnsi |
| · | nìsi |
| boire | mìn |
| boire à petites gorgées | fìdon |
| · | fìron |
| bois | lɔ́ɔ |
| bois de chauffage | lɔ́ɔ |
| bois mort | lɔ́ɔ |
| boisson alcoolisé | dɔ̀lɔ |
| boîte | kòndo |
| boîte à feu | tábondon |
| boîte de conserve | bóoti |
| bol | bɔ́ɔnɛn |
| · | bɔ́ɔnin |
| · | tása |
| bol à couvercle | dábidi |
| · | dábidin |
| bombe | bónbi |
| · | fódon |
| bon | bɛ̀dɛ |
| · | bɛ́dɛbɛdɛ |
| · | bɛ̀rɛ |
| · | bɛ́rɛbɛrɛ |
| · | ɲì |
| · | ɲìma |
| · | ɲìn |
| · | ɲìnma |
| bon à goût | dí |
| · | d' |
| bon à rien | kóron |
| bon joueur | wáanɛ |
| bon maché | dádiman |
| bon plaisir | wànin |
| bon tireur | tɛ́ɛlandi |
| bonbon | áliwa |
| · | áluwa |
| · | àluwa |
| · | bɔ̀nbɔn |
| bonheur | dàamu |
| · | dàamun |
| · | hára |
| · | hɛ́ra |
| · | hɛ́rɛ |
| · | káyira |
| · | mɛ́ndiya |
| bonne cuisinière | bólodɔdi |
| bonne entente | díya |
| bonne santé | kɛ́ndɛya |
| bonnet | fúla |
| · | fúula |
| bonnet traditionnel | bànbada |
| bonté | mɔ̀ɔbɛdɛya |
| · | ɲìmaya |
| · | ɲìnmaya |
| bord | dá |
| · | dábudu |
| bord de couchette en terre | bílikala |
| border | lákòori |
| · | lákòri |
| · | mála |
| bosquêt | tú |
| bosse | kùdu |
| botte | kánsidi |
| · | sìdi |
| botte à haut tige | bòotijan |
| botte de tiges | bánsa |
| · | bánsan |
| boubou | dìriki |
| · | jìriki |
| bouc | bàkɔdɔn |
| · | bàkɔrɔn |
| bouc castré | bàtɛɛn |
| boucaner | wúsu |
| bouche | dá |
| · | dábada |
| · | dábara |
| · | dàgbeleke |
| · | kára |
| bouche d'arme à feu | búduda |
| bouchée | dáfa |
| · | dákudun |
| · | dákudunɲa |
| · | dákurun |
| · | dákurunɲa |
| · | dáɲa |
| · | dáɲakudu |
| · | lɔ́kɔma |
| boucher | gbéden |
| boucle de ceinture | básaboda |
| bouclier | kɔ̀dɛrɛ |
| · | kɔ̀ndɛrɛ |
| bouder | yóron |
| boue | bɔ̀ɔ |
| boue sèche | bɛ́ɲɛ |
| boueux | bɔ̀ɔma |
| bouger | lámàa |
| bougie d'allumage | bùsi |
| bouillie de céréales | sàdi |
| · | sàri |
| · | sèdi |
| · | sèri |
| bouillie grumeleuse | mɔ̀nin |
| bouillie liquide | báa |
| bouillir | wìri |
| · | wórɛ |
| · | wùri |
| bouilloire | sátale |
| · | tásàlen |
| bouillonnement intensif | fúyafuya |
| boulanger | búrugbasila |
| · | búrujeninna |
| boulangerie | búrubon |
| · | búrugbasibon |
| · | búrugbasidiya |
| boule | kùdu |
| boule d'akassa | káɲa |
| boule de médicament | mɔ́sɔ |
| · | mɔ́sɔn |
| boule de mortière | bɔ̀ɔden |
| boule de sol salin | bɔ́ɔden |
| bouleau d'Afrique | kɛ́rɛkɛrɛ |
| · | kɛ́rɛkɛtɛ |
| boulevard | bɛ́da |
| · | mɛ́da |
| boum | gbíri |
| boum! | béwu |
| · | bíri |
| · | dín |
| · | kíliu |
| bourg | lɔ́ɔduu |
| bourgeon | mábon |
| · | nàron |
| · | núngban |
| bourgeonner | fɛ́dɛn |
| · | fɛ́rɛn |
| · | mánàron |
| bournous | bìrimoso |
| · | bùrumoso |
| bourreau | sàmawa |
| bourrer | gbɔ̀rɔ |
| bourriche | ɲànkan |
| bourrlier | sáki |
| bourse | bàndanmida |
| bourses | dóro |
| bourses d'animal | bádan |
| boursoufler | bìrindi |
| · | bìrinji |
| · | bùdanki |
| bousier | bòtakɔbɔ |
| · | bòtala |
| bousilleur | nɔ̀manjuu |
| boussole | bárilan |
| · | báriyidalan |
| bout | dábudu |
| · | kúdun |
| · | kùn |
| · | kúrun |
| · | nún |
| bout de doigt | bólokun |
| bout de la langue | nɛ̀nkun |
| bouteille | bùtali |
| · | bùteli |
| · | dúnden |
| boutique | bìtiki |
| · | fúnku |
| · | fúnkun |
| boutiquier | bìtikitii |
| · | bìtikiye |
| bouton | bùton |
| · | bùtɔn |
| · | kólo |
| · | kólonɛn |
| · | kólonin |
| · | kùdu |
| · | nàron |
| boxe | kùduli |
| boxer | bólokudu |
| · | bólokuru |
| · | kùdu |
| boxeur | bólokurukɛlɛla |
| · | bólokurunfilila |
| boy | bóyiden |
| boyau | nòo |
| Bozo | bòso |
| · | gbòso |
| bracelet | bólokanmadon |
| · | bólokannadon |
| · | bólokori |
| · | bóloladon |
| · | bóloladonfen |
| · | bólolakoori |
| bracelet de cuivre et de l'argent | kálanson |
| · | kólonso |
| · | kólonson |
| bracelet en métal torsadé | tɔ́lɔmi |
| braise | tákisɛ |
| branchage | ɲánsan |
| branche | bólon |
| branche d'un lignage | bɔ́lɔnbɔlɔn |
| branche de production | báarabolon |
| branchement | bólonfada |
| branchu | bólonma |
| · | bólontii |
| bras | bólo |
| · | kɔ̀ɲɛ |
| · | kɔ̀ɲɔ |
| · | tùu |
| · | tùufudu |
| · | wɔ̀nsere |
| · | wɔ̀nsere |
| bras croisés | gbéwu |
| brasier | tákisɛ |
| brasserie | dɔ̀lɔbon |
| bref | sùdun |
| · | sùrun |
| brévité | sùdunya |
| bride | bònbonɛɛ |
| · | bùmunɛɛ |
| · | bùnbunɛɛ |
| · | kàrafe |
| bride et mors | fàlamu |
| brigade | sɛ́dɛ |
| · | sɛ́rɛ |
| brigand | bènkanninna |
| · | kòrogba |
| · | sílakanbela |
| brigandage | bènkannin |
| brigand-esclavagiste | tèere |
| brigue | fɛ̀rɛ |
| brillance | mɛ́nɛmɛnɛ |
| briller | yélen |
| brin d'herbe | bínkisɛ |
| brique | bíriki |
| · | bíriku |
| · | sànjara |
| · | sànjaran |
| · | tɛ̀fɛ |
| · | tɛ̀fɛden |
| · | tòfa |
| · | tòfaden |
| · | tɔ̀fɛ |
| · | tɔ̀fɛden |
| · | tùfa |
| · | tùfaden |
| briser | tè |
| · | tì |
| brisure | ɲɛ̀ɲɛn |
| brochette | díbikoloman |
| broder | mábon |
| broderie | sɔ́rɔn |
| bronze | sìra |
| · | sìra |
| · | sùla |
| · | sùla |
| brosse | bɔrɔsi |
| · | dɔ́bɔlan |
| · | jɔ̀silan |
| brouette | díidii |
| brouhaha | bɔ́ɔkɔkɔ |
| brouillard | bónbuya |
| · | búnbun |
| · | búnbuya |
| · | búun |
| · | mídigba |
| · | mídika |
| brouillon | màcɛn |
| broussaille | tú |
| broussailles | ɲánsan |
| broussard | búrunkɔnɔmɔɔ |
| · | búrusamɔɔ |
| · | búrusikɔnɔmɔɔ |
| · | bùudalamɔɔ |
| brousse | búrun |
| · | búrunsa |
| · | búrusa |
| · | gbɔ̀fɔ |
| · | kónko |
| · | wàɲan |
| · | wɔ̀ɲan |
| · | wúla |
| brousse proche | wà |
| brouter | bùrunti |
| · | mábùrunti |
| brucelles | kɛ̀nkɛ |
| · | kɛ́nkɛ |
| bruit | mànkan |
| bruit de coupe d'arbre | pídopido |
| bruit de pas | sènkan |
| bruit des ailes | bíi |
| brûlé | sànan |
| brulé du couscous de fonio | wɔ̀nbɔ |
| brûler | jàni |
| · | jànin |
| · | jèni |
| brume | bónbuya |
| · | búnbun |
| · | búnbuya |
| · | búun |
| brumeux | lábuun |
| brun | bíɲɛfadilama |
| · | bíɲɛlama |
| · | kɔ̀lɔji |
| · | kɔ̀lɔjima |
| brun foncé | bɛ̀rɛkisɛlama |
| brun sombre | dúwajilama |
| brun-vert | bɔ̀dɔlama |
| brusque | lábàranɛn |
| brusquer | bɔ̀dɛbɔ́ |
| · | bɔ̀rɛbɔ́ |
| brutal | wáɲaki |
| brutaliser | wáɲakiya |
| brutalité | wáɲakiya |
| bubale | tánko |
| · | tánkon |
| · | tánkɔ |
| budget | fúsuku |
| buffle | sìi |
| buisson épineux | jàlankànba |
| buisson Gardenia Jovis-tonantis | búrenjɔn |
| bureau | bìro |
| · | bùro |
| · | sɛ́bɛda |
| burgeonner | mábon |
| · | nàron |
| · | nèrun |
| burin | tɔ̀ndɔ |
| · | tɔ̀ntɔn |
| bus | jìijaa |
| but | bí |
| · | kòn |
| · | tù |
| · | tùn |
| buter | tàron |
| butin | kɔ́nsɔn |
| butte | tùun |
| butter | láwìli |
| · | láwùli |
| buvable | mìnta |
| Bwamou | bɔ̀bɔ |