| l'action de se mêler |
bìlakola, bìlakorɔ, bìla-ń-kó-lá |
| l'an dernier |
sálòn, sálòn, sálǒngó, sálǒnkó, sálonwo, sánwò |
| l'an.dernier |
sálòn, sálòn, sálǒngó, sálǒnkó, sálonwo, sánwò |
| l'année dernière |
sánkò |
| l'année.dernière |
sánkò |
| l'après-midi |
làansàra, làansàra, làgansàra, làgansàra |
| l'au-delà |
àlikiyama, àlikiyama, àlkiyama, àlkiyama, kíyama, kíyama, láhara, láhara, láharaso, láharaso |
| l'autre |
tɔ̀ |
| l'autre de deux |
dɔ́, dɔ́ |
| l'autre monde |
láhara, síni, sínin, sóba |
| l'autre vie |
síni, sínin |
| l'aveuglette |
fíɲetɔbere, fíyentɔbere, fyéntɔbere |
| l'ensemble |
bákun, bákun |
| l'envers |
fèrekete |
| l'essentiel |
fànba, kólo |
| l'Essor |
Lesɔri, Lesɔri |
| l'est |
kɔ́rɔnfɛla, kɔ́rɔnfɛla |
| l'étranger |
kɔ́kan |
| l'extérieur |
bánakɔla, bánakɔla |
| l'habillement |
fɛ́ɛrɛbɔ, fɛ́ɛrɛbɔ, fɛ́ɛrɔbɔ, fɛ́ɛrɔbɔ, fɛ́rɛbɔ, fɛ́rɛbɔ |
| l'intérieur |
kɔ́nɔna, kɔ́nɔna |
| l'un de deux |
dɔ́, dɔ́ |
| l'un l'autre |
ɲɔ́gɔn, ɲɔ́ɔn, ɲwán |
| l’important |
sɛ̀bɛfɛn, sɛ̀bɛfɛn |
| l’Union Soviétique |
Sowiyati |
| La |
La |
| là |
sá |
| la craie |
làkɛrɛ |
| la droite |
kínifɛla, kíninfɛla |
| la gauche |
númafɛla, númanfɛla |
| la guerre |
lagɛri |
| La Haye |
Lahɛyi |
| la majorité de |
fànba |
| La Mecque |
Máka, Mákan |
| la moindre chose |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
| la nouvelle mariée |
kɔ́ɲɔmuso |
| la partie supérieure |
sánfɛta |
| la.craie |
làkɛrɛ |
| la.droite |
kínifɛla, kíninfɛla |
| la.gauche |
númafɛla, númanfɛla |
| la.guerre |
lagɛri |
| la.nouvelle.mariée |
kɔ́ɲɔmuso |
| là-bas |
yèn, yèn, yèn, yèn, yènninnɔ̀, yènninnɔ̀, yènnɔ̀, yènnɔ̀ |
| Labé |
Labe, Labɛ |
| Labeo.coubie |
bámanbilen |
| laboratoire |
laboratuwari, laboratuwari |
| labour |
láburu, láburu |
| labourer |
bùluku, fírifiri, frífri, lábure, lábure, láburu, láburu |
| labourer à la va-vite |
kùruba |
| labourer profondément |
tìnba |
| lac |
bá, bìla, bìla, dàla, dàla, dlà, dlà |
| lacet |
fóolo, fóolo, ɲàgi, ɲàki, ɲègi |
| lâcher |
ládùsu, ntòolo |
| lâcher le bout |
kùnbìla |
| lâcher.le.bout |
kùnbìla |
| lacté |
nɔ́nɔma, nɔ́nɔma |
| lactoflavine |
ribofilawini |
| Ladji |
Làji |
| Lafiabougou |
Láfìyábugu |
| Lagenaria siceraria |
ngɔ́sɔnbara, nkɔ́sɔkɔ̀, nkɔ́sɔnbara |
| Lagenaria siceraria / L. vulgaris) |
bàra |
| Lagonosticta senegala |
jèburunin, jèferelen, jèfurulen, jèkɔɔnin, jèkurunin, jìbirilen, jɔ̀kɔ̀ɔnin, ncìfèrelen, ncìfurunin, njèfurulen |
| Lagonosticta.senegala |
kòlonkɔrɔkɔnɔnin |
| Lagos |
Lagos, Lagɔsi, Legosi, Legɔsi |
| laid |
júgu, júgu, júgun, júgun, mànamajugu, mànamajugu, sárantan, sárantan |
| laideron |
núnkurun |
| laideur |
cɛ̀juguya, cɛ̀juguya, sárantanya, sárantanya |
| lainage |
sàgasifini, sàgasifini |
| laine |
sàgasi, sàgasi |
| laissé à soi-même |
bìlanyɛrɛma, blànyɛrɛma |
| laissé.à.soi-même |
bìlanyɛrɛma, blànyɛrɛma |
| laisser |
t', tó |
| laisser de côté |
ládɛn, nádɛn |
| laisser inerte |
kìirikaara, kìisikaasa, kìrikara, kìsikasa |
| laisser interdit |
mánwu |
| laisser partir |
lábìla, nábìla, rɔ́bìla |
| laisser pendouiller |
fòlofala |
| laisser remonter |
kòlan, kòran, kùlan |
| laisser seul |
kélenya |
| laisser tomber |
kɔ́dòn, láfìli, náfìli |
| laisser tranquille |
nɔ̀bìla |
| laisser.inerte |
kìirikaara, kìisikaasa, kìrikara, kìsikasa |
| laisser.partir |
lábìla, nábìla, rɔ́bìla |
| laisser.remonter |
kòlan, kòran, kùlan |
| laisser.seul |
kélenya |
| laisser-aller |
màsɔrɔ, ɲíɲaɲi, ɲíɲaɲi, yɛ̀rɛmabila, yɛ̀rɛmabila |
| lait |
nɔ́nɔ, nɔ́nɔ |
| lait en poudre |
nɔ́nɔmugu |
| lait maternel |
sínji |
| lait.en.poudre |
nɔ́nɔmugu |
| lait.maternel |
sínji |
| laiton |
dɛ̀ɲɛ, dɛ̀ɲɛ |
| Lam |
Lam |
| lamantin |
báfàarɔ, báfàarɔ, mà, mà, má, má, màn, màn |
| lambin |
díyabaatɔ, díyabaatɔ, díyabagatɔ, díyabagatɔ, díyanyɛrɛlamaa, díyanyɛrɛlamaa, jábaatɔ, jábaatɔ, jábagatɔ, jábagatɔ, jányɛrɛlamaa, jányɛrɛlamaa |
| lambiner |
sìilisáala |
| lame |
lámu, lámu |
| lame de balafon |
báladen, bálakisɛ |
| lame de couteau |
mùrukisɛ |
| lame de houe |
dàbada, dàbakisɛ |
| lame.de.balafon |
báladen, bálakisɛ |
| lame.de.couteau |
mùrukisɛ |
| lame.de.houe |
dàbada, dàbakisɛ |
| lamentation |
kìnikini, kìninkinin, màɲumantɔkan, màɲumantɔkan, ɲɛ́cɔngɔ, ɲɛ́cɔnkɔ, yɛ̀rɛmakasi, yɛ̀rɛmakasi |
| lamentation funèbre |
sùkasi |
| lamentation.funèbre |
sùkasi |
| lampe |
lànpa, lànpa, lànpan, lànpan |
| lampe à huile |
fìrina, fìrinadaga, fìtinɛ, fìtinɛdaga |
| lampe.à.huile |
fìrina, fìrinadaga, fìtinɛ, fìtinɛdaga |
| Lamprene |
lanpɛrɛni, lanpɛrɛni |
| Lamprocolius.caudatus |
kɔ̀nɔjanfin |
| lance |
gàwale, gàwale, gàwali, gàwali, gàwɔli, gàwɔli, gàwulen, gàwulen, tàma, tàma, tàman, tàman |
| lance-pierre |
mánakala, mánakala |
| lance-pierres |
mánabɛlɛ, mánabɛlɛ |
| lancer |
bón, bón, bɔ̀n, bùgubugu, kèlun, kèlun, kèrun, kèrun, kɔ́ngɔrɔn |
| lancer à |
bón |
| lancer à grande vitesse |
fúnu, fúnun |
| lancer en tournoyant |
bùgubuguma |
| lancer.en.tournoyant |
bùgubuguma |
| Land Cruiser |
landikirizɛri |
| Land.Cruiser |
landikirizɛri |
| Landolphia.heudelotii |
gɛ̀yin, gònyi, gwɛ̀yin, ngòyin, ngɔ̀yin |
| Landouré |
Landure |
| langage |
kúmakan |
| langage secret |
gósoro, nkósoro, nkósorokan |
| langage.secret |
gósoro, nkósoro, nkósorokan |
| langue |
nɛ̀, nɛ̀, nɛ̀n, nɛ̀n, nɛ̀nkisɛ, nɛ̀nkisɛ |
| langue arabe |
làrabukan |
| langue bambara |
bámanakan, bámanankan |
| langue collée |
nɛ̀nnɔrɔ |
| langue commune |
kánjɛ |
| langue difficile |
kángɛlɛn |
| langue dioula |
jùlakan |
| langue espagnole |
ɛsipaɲikan |
| langue française |
tùbabukan |
| langue italienne |
italikan |
| langue malinké |
màninkakan |
| langue maternelle |
fàkan, tòdunkan |
| langue nationale |
bárakan, fàsokan |
| langue officielle |
kùnnasigikan |
| langue parlée |
kán |
| langue peule |
fúlakan |
| langue russe |
ìrisikan |
| langue secrète |
wárakan |
| langue soninké |
màrakakan |
| langue.arabe |
làrabukan |
| langue.bambara |
bámanakan, bámanankan |
| langue.collée |
nɛ̀nnɔrɔ |
| langue.commune |
kánjɛ |
| langue.dioula |
jùlakan |
| langue.espagnole |
ɛsipaɲikan |
| langue.française |
tùbabukan |
| langue.italienne |
italikan |
| langue.malinké |
màninkakan |
| langue.maternelle |
fàkan, tòdunkan |
| langue.nationale |
bárakan, fàsokan |
| langue.officielle |
kùnnasigikan |
| langue.peule |
fúlakan |
| langue.russe |
ìrisikan |
| langue.secrète |
wárakan |
| langue.soninké |
màrakakan |
| Laniarius.barbarus |
kòbákò |
| lanière d'écorce fibreuse |
fù |
| Lankalen |
Lankalen |
| Lannea acida |
bènbe, bènbefin |
| lannéa acide |
bènbe |
| Lannea microcarpa |
bènbeba |
| Lannéa velouté |
bàkɔrɔnpeku |
| Lannea velutina |
bènbekuna, bènbemuso |
| Lannea.acida |
npègugɛlɛn, npèkugɛlɛn |
| Lannea.microcarpa |
npèguba, npèkuba |
| Lannea.velutina |
npègubaŋɛɲɛ, npèkubaŋɛɲɛ |
| laper |
lánɔ, lánɔn, nánɔ, nánɔn, nɔ́, nɔ́n |
| lapsus |
dáfili, dáfili, dáfli, dáfli |
| lard |
nùgulakɛn, nùgulakɛn |
| large |
wòlonwalan, wòlonwalan |
| large et plat |
tántara |
| largement troué |
ntóolo |
| largeur |
dɔ̀surun, dɔ̀surun, fìyɛ, fyɛ̀, jɔ̀surun, jɔ̀surun, kɔ́nɔ |
| largeur du dos |
kɔ́fyɛ |
| largeur.du.dos |
kɔ́fyɛ |
| larme |
ɲɛ́ji, ɲɛ́ji |
| laser |
lazɛri, lazɛri |
| Lasi Palimasi |
Lasi Palimasi |
| Lassa |
Lasa |
| lasso |
kabane, kabane, kabanɛ, kabanɛ |
| Lates.niloticus |
sáalen, sálen |
| latex |
mána |
| latex blanc |
gèn, gɛ̀n, ncɛ̀gɛn, ncɛ̀n, ncɔ̀n |
| latin |
latɛn, latɛn |
| latine |
latini, latini |
| Laurent |
Loran |
| Laurent Désiré Kabila |
Kabila |
| laurier |
loriye, loriye |
| lavandière |
kòlila, kòlila |
| laver |
jɛ́ya, jó, jó, k', k', kò, kò, màkò, màkò |
| laver pour la première fois |
kòronbokári, kùrunbokári, kùrunbonkári |
| laver rapidement |
màlako |
| laver.pour.la.première.fois |
kòronbokári, kùrunbokári, kùrunbonkári |
| laver.rapidement |
màlako |
| lavette |
jɔ̀ɔsilan, jɔ̀silan |
| Lawsonia.inermis |
jàbi |
| laxatif |
kɔ́nɔmagayalan, kɔ́nɔmagayalan |
| le blanc |
jɛ́ |
| le bon droit |
jótigiya |
| le contraire |
kɔ́, kwɔ́ |
| le côté droit |
kíninyanfan, kíniyanfan |
| le dehors |
kɔ́kanna |
| le dernier |
kɔ́maa, kɔ́mɔgɔ |
| le dessous |
jùkɔrɔla, kɔ́rɔla |
| le devant |
ɲá, ɲɛ́, ɲɛ́n |
| le devant de |
ɲɛ́kɔrɔ, ɲɛ́kun |
| le fait de remplir ses fonctions |
jɔ̀yɔrɔfa |
| le fait de se lever |
wúli |
| le haut |
sánfɛla, sánfɛta |
| le jeune marié |
kɔ́ɲɔcɛ, kɔ́ɲɔkɛ |
| le maximum |
séko |
| le meilleur |
ŋàara |
| le moindre |
álamata |
| le moindre bruit |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
| le moindre mot |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
| le petit peu |
mínnin |
| le plus essentiel |
kùnbaba, kùnbaba |
| le plus gros |
kùnbaba, kùnbaba |
| le plus jeune |
kɔ́maa, kɔ́mɔgɔ, ncíni, ncínin |
| le plus vieux |
kɔ̀rɔbalen |
| le premier |
ɲɛ́ta |
| le présent |
sísanwaati |
| le responsable |
ɲɛ́nabɔbaa, ɲɛ́nabɔla |
| le reste |
tɔ̀ |
| le sérieux |
sɛ̀bɛfɛn, sɛ̀bɛya |
| le suivant |
nɔ̀fɛta |
| le Tout Puissant Mazembe |
Tupisan |
| le.blanc |
jɛ́ |
| le.bon.droit |
jótigiya |
| le.côté.droit |
kíninyanfan, kíniyanfan |
| le.dehors |
kɔ́kanna |
| le.dessous |
jùkɔrɔla, kɔ́rɔla |
| le.devant.de |
ɲɛ́kɔrɔ, ɲɛ́kun |
| le.fait.de.se.lever |
wúli |
| le.haut |
sánfɛla, sánfɛta |
| le.jeune.marié |
kɔ́ɲɔcɛ, kɔ́ɲɔkɛ |
| le.moindre |
álamata |
| le.moindre.mot |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
| le.petit.peu |
mínnin |
| le.plus.vieux |
kɔ̀rɔbalen |
| le.premier |
ɲɛ́ta |
| le.présent |
sísanwaati |
| le.responsable |
ɲɛ́nabɔbaa, ɲɛ́nabɔla |
| le.reste |
tɔ̀ |
| le.sérieux |
sɛ̀bɛya |
| le.suivant |
nɔ̀fɛta |
| le.Tout.Puissant.Mazembe |
Tupisan |
| leader |
kàlamana, kàlamɛnɛ |
| lécher |
lánɔ, lánɔ, lánɔn, lánɔn, málaku, málaku, músanmusan, músanmusan, nánɔ, nánɔ, nánɔn, nánɔn, nɛ́ɛmu, nɛ́ɛmu, nɛ́mu, nɛ́mu, nɔ́, nɔ́, nɔ́n, nɔ́n |
| leçon |
kàlansen, kàlansen, wàlanda, wàlanda |
| leçon de cuisine |
gàdonkalan, gwàdonkalan |
| leçon.de.cuisine |
gàdonkalan, gwàdonkalan |
| lecteur |
kàlanbaa, kàlanbaa, kàlanbaga, kàlanbaga |
| lecture |
kàlan, kàlan, kàlanjɛ, kàlanjɛ, kàra, kàra |
| légaliser |
legalise, legalise |
| léger |
fɛ́gɛn, fɛ́gɛn, fɛ́gɛn, fɛ́gɛn, fɛ́gɛnman, fɛ́gɛnman, fɛ́ngɛ, fɛ́ngɛ, fɛ́ngɛ, fɛ́ngɛ, fíɲɛ, fíɲɛ, fíɲɛ, fíɲɛ, fíɲɛman, fíɲɛman, fíyɛn, fíyɛn, fíyɛn, fíyɛn, fíyɛnman, fíyɛnman, fyɛ́n, fyɛ́n, fyɛ́n, fyɛ́n, fyɛ́nman, fyɛ́nman |
| léger agréable |
mɛ́ɛnɛnɛnɛ |
| léger.agréable |
mɛ́ɛnɛnɛnɛ |
| légèreté |
fɛ́gɛnya, fɛ́gɛnya, fɛ́gɛya, fɛ́gɛya, fíɲɛya, fíɲɛya, fíyɛnya, fíyɛnya, fyɛ́nya, fyɛ́nya |
| législateur |
sàriyatigi, sàriyatigi |
| légitime |
hàlala, hàlala, yɛ̀rɛ, yɛ̀rɛ, yɛ̀rɛwolo, yɛ̀rɛwolo, yɛ̀rɛwolo, yɛ̀rɛwolo |
| légitimité |
hàlalaya, hàlalaya |
| légume |
lègemu, lègemu, lègimu, lègimu, nákɔfɛn |
| légumes |
legimu, legimu, legumu, legumu |
| Lemniscomys |
ɲínɛkalan |
| lendemain |
dùgujɛ |
| lendemain matin |
dùgujɛ, dùgusajɛ, dùgusɛjɛ |
| Léningrade |
Leninigaradi |
| lent |
bólolasuma, bólolasuma, bólolasuma, bólolasuma, sènnasuma, sènnasuma, sènnasuma, sènnasuma, súma, súma, súmaman, súmaman, tɛ́gɛnasuma, tɛ́gɛnasuma, tɛ́gɛnasuma, tɛ́gɛnasuma |
| lent à comprendre |
kɔ́nɔnasukòlen |
| lentement |
dɔ́yi, gɛ́nkɛgɛnkɛ, gɛ́nkɛgɛnkɛ, kíisikaasa, kíisikaasa, kógoso, kógosogo, yóosoyooso |
| lenteur |
nìgisinɔgɔsɔ, nìisinɔɔsɔ, nìisinɔɔsɔnin, súma, súmalenya |
| lenteur de compréhension |
kɔ́nɔnasukolenya |
| lenteur.de.compréhension |
kɔ́nɔnasukolenya |
| Leonotis africana |
dàga-sìgi-dàga-lá, dàgasigidagala |
| Léopold Sédar Senghor |
Sɛngɔri |
| lèpre |
bànaba, bànaba, tìgɛlibana, tìgɛlibana |
| lèpre à pustules |
bàgi, bɔ́nkan, bɔ́nnkan |
| lèpre à ses débuts |
fàrilafɛn, fàrilɔfɛn |
| lèpre amputante |
kúna |
| lèpre lépromateuse |
bàgi |
| lèpre.à.pustules |
bɔ́nkan, bɔ́nnkan |
| lèpre.à.ses.débuts |
fàrilafɛn, fàrilɔfɛn |
| lèpre.amputante |
kúna |
| lèpre.lépromateuse |
bàgi |
| lépreuse |
kúnatɔmuso, kúnatɔmuso |
| lépreux |
bàgitɔ, bàgitɔ, kúnatɔ, kúnatɔ, kúnatɔkɛ, kúnatɔkɛ |
| Leptailurus.serval |
mɔ̀lɔnkɔn, mɔ̀nɔnkɔ, mɔ̀nɔnkɔn |
| Leptoptilos.crumeniferus |
jùmɛ |
| Leptotyphlops.sp. |
kàlaci |
| Lepus capensis |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
| Lepus whytei |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
| lequel |
jɛ̀ɛn, jɛ̀ɛn, jùman, jùman, jùmɛ, jùmɛ, jùmɛn, jùmɛn |
| Léré |
Lere |
| les abords |
kɔ́rɔla, màsurun, màsurunna |
| les derniers |
kɔ́salamɔgɔ |
| les jambes écartées |
ntílakasaa |
| les pays arabes |
làrabula |
| les Pléiades |
ɲùguɲùgu |
| Les Pléiades |
sɛ̀denba, shɛ̀denba, shyɛ̀denba, syɛ̀denba |
| les plus récents |
kɔ́salamɔgɔ |
| les.abords |
màsurun, màsurunna |
| les.derniers |
kɔ́salamɔgɔ |
| les.pays.arabes |
làrabula |
| les.Pléiades |
ɲùguɲùgu |
| lésard esp |
cɛ̀-kélen-tɛ́-ń-fàga |
| lésard.esp |
cɛ̀-kélen-tɛ́-ń-fàga |
| léser |
kùmaniya, kùnmaniya, ntɔ̀ɲɔ, tɔ̀ɲɔ, tɔ̀ɲɔ |
| lésion d'hyperpigmentation |
kàbafin |
| lessive |
fìniko, fìniko |
| lettre |
bàtaki, bàtaki, lɛ́tɛrɛ, lɛ́tɛrɛ, lɛ́tiri, lɛ́tiri, lɛ́tri, lɛ́tri, sɛ́bɛn |
| Leucas martinicensis |
dàga-sìgi-dàga-lá, dàgasigidagala |
| leucodermie |
nɔ̀jɛmanbɔ |
| leurrer |
nɛ́gɛn, nɛ́gɛn |
| lever |
fúnu, fúnun, láyɛ̀lɛn, náyɛ̀lɛn |
| lever du soleil |
tìlebɔtuma |
| lever.du.soleil |
tìlebɔtuma |
| lévirat |
cíyɛntamusoko, cíyɛntamusoko |
| lèvre |
dáwolo, dáwolo |
| lèvre inférieure |
dùgumadawolo |
| lèvre.inférieure |
dùgumadawolo |
| levure |
bìri, bìri, brì, brì, kùmunan |
| lexique |
dáɲɛgafe, dáɲɛgafe, dáɲɛsɛbɛn, dáɲɛsɛbɛn, kúmadengafe |
| lézard sp |
sàkɛ̀nɛ |
| lézard.sp |
sàkɛ̀nɛ |
| liaison |
cɛ́sira, sìri, sìri |
| liane |
lɔ́npɔn, lɔ́npɔn, nɔ́nfɔn, nɔ́nfɔn |
| liane Acacia ataxacantha |
túfin |
| liane Acacia ataxandra |
túfin |
| liane Acacia pennata |
kɔ̀ri |
| liane caoutchouc |
gònyi, ngòyin, ngɔ̀yin |
| liane chevelue |
álajɔ, álâ-ká-ɲɔ̀, álaɲɔ, ngálajɔ, ŋálajɔ |
| liane Leptadenia hastata |
nsɔ̀ɲe, nsɔ̀yen |
| liane paulline |
kúrunsamanɔnfɔn |
| liane Saba senegalensis |
nsàban, sàban |
| liane.Acacia.ataxandra |
túfin |
| liane.Acacia.pennata |
kɔ̀ri |
| liane.caoutchouc |
gònyi, ngòyin, ngɔ̀yin |
| liane.chevelue |
álajɔ, ngálajɔ, ŋálajɔ |
| liane.Leptadenia.hastata |
nsɔ̀ɲe, nsɔ̀yen |
| liane.paulline |
kúrunsamanɔnfɔn |
| liane.Saba.senegalensis |
nsàban, sàban |
| liane-caoutchouc |
gɛ̀yin, gɛ̀yin, gwɛ̀yin, gwɛ̀yin |
| liane-étoile |
tú-tɔ̀nɔntan, tú-tɔ̀nɔntan |
| liane-fraise |
bàro, bàro |
| Liban |
Liban |
| Libanais |
Líbanɛ, Líbanɛ |
| libation sacrificielle |
jí, jíbɔn |
| libation.sacrificielle |
jíbɔn |
| libellule |
màama, màama, máamanin, máamanin, súrukubòcɛ̀kálama, súrukubòcɛ̀kálama |
| libéral |
fóniseere, fónisere, fónisire, fúnuseere |
| libéralité |
káari |
| libérateur |
hɔ́rɔnyabaa, hɔ́rɔnyabaa, hɔ́rɔnyabaga, hɔ́rɔnyabaga, kùnmabɔbaa, kùnmabɔbaga |
| libération |
làafiya, làfiya, làfya, líberasɔn, líberasɔn, màhɔrɔnya, màhɔrɔnya, tílali, tláli |
| libération d'une contrainte |
dágabɔndala |
| libération.d'une.contrainte |
dágabɔndala |
| libérer |
bìl', bìla, blà, flá, hɔ́rɔnya, hɔ́rɔnya, kánhɔrɔnya, kánhɔrɔnya, lábìla, láfoni, látila, látila, látla, látla, nábìla, náfoni, nátila, nátila, nátla, nátla, rɔ́bìla, tíla, tílan, tlá |
| libérer de honte |
kùnnatìgɛ |
| libérer des soucis |
kùnnatìgɛ |
| libérer.de.honte |
kùnnatìgɛ |
| Liberia |
Lábiriya, Líberiya, Líbɛriya |
| liberté |
hɔ́rɔnya, hɔ́rɔnya, libɛrite, libɛrite, yɛ̀rɛmahɔrɔnya, yɛ̀rɛmahɔrɔnya |
| Liberté cigarette |
Libɛrte |
| liberté sans limite |
bàjanbilaya |
| Liberté.cigarette |
Libɛrte |
| libertin |
díɲɛden, díyɛnden, yɛ̀rɛsagokɛla, yɛ̀rɛsagokɛla |
| libertinage |
díɲɛdenya, díɲɛdenya, díyɛndenya, díyɛndenya |
| libre |
hɔ́rɔn, hɔ́rɔn |
| Libreville |
Liberewili, Liberewuli |
| Libye |
Libi |
| lice |
níiri, níiri, níri, níri |
| licence |
lisansi, lisansi |
| license |
lisanzi, lisanzi |
| lichens composante de l'encens |
kulunɔgɔ |
| lichens.composante.de.l'encens |
kulunɔgɔ |
| licou |
kánnajuru, kánnajuru |
| lidocaïne |
lidokɛni, lidokɛni |
| lie de la bière |
dlɔ̀bo, dɔ̀lɔbo, dùlɔbo |
| lie de la bière de mil |
dlɔ̀bo, dɔ̀lɔbo, dùlɔbo |
| lie.de.la.bière |
dlɔ̀bo, dɔ̀lɔbo, dùlɔbo |
| lien |
sìrilan, sìrilan |
| lier |
sìri, sìri |
| lier ensemble |
bànsan |
| lier une ouverture |
dásìri |
| lier.ensemble |
bànsan |
| lieu |
yɔ́rɔ, yɔ́rɔ |
| lieu caché |
sùtara, sùtura |
| lieu d'exécution capitale |
gènde, gène |
| lieu d'hébergement |
jàtigiya |
| lieu d'origine |
bɔ́yɔrɔ |
| lieu d'origine de l'épouse |
búranna |
| lieu d'origine de la mère |
bélenna, bɛ́ɛnna, bɛ́nna |
| lieu de causerie |
bàroda |
| lieu de culte |
jàmafu |
| lieu de lessive |
kòliyɔrɔ |
| lieu de provénance |
tàyɔrɔ |
| lieu de rassemblement |
jù |
| lieu de rendez-vous |
ɲɔ́gɔnkunbɛnyɔrɔ, ɲwánkunbɛnyɔrɔ |
| lieu de sacrifice |
pɛ́ri |
| lieu de toilette |
kòliyɔrɔ |
| lieu de travail |
báarada, báarakɛda, báarayɔrɔ, cákɛda, cída, cíkɛda, cíyakɛda |
| lieu où l'on va |
táayɔrɔjɛ |
| lieu où on brûle qqch |
jèniyɔrɔ |
| lieu.d'origine |
bɔ́yɔrɔ |
| lieu.d'origine.de.l'épouse |
búranna |
| lieu.d'origine.de.la.mère |
bélenna, bɛ́ɛnna, bɛ́nna |
| lieu.de.causerie |
bàroda |
| lieu.de.culte |
jàmafu |
| lieu.de.rendez-vous |
ɲɔ́gɔnkunbɛnyɔrɔ, ɲwánkunbɛnyɔrɔ |
| lieu.de.sacrifice |
pɛ́ri |
| lieu.de.travail |
báarada, báarakɛda, báarayɔrɔ, cákɛda, cída, cíkɛda, cíyakɛda |
| lieu.où.l'on.va |
táayɔrɔjɛ |
| lieutenant |
liyetenan, liyetenan, nɔ̀kanda, nɔ̀kanta, yètenan, yètenan, yètenan, yètenan, yètinan, yètinan, yìtinan, yìtinan, yìtinɛ, yìtinɛ |
| lièvre |
jaason, jaason, nsàn, nsàn, nsònsan, nsònsan, sònsan, sònsan, zàn, zàn |
| lièvre brun commun |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
| lièvre de Whyte |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
| lignage |
kàbila, kàbla |
| ligne |
dólen, dólenjuru, dólenjuru, dóolen, dɔ́len, ndólen, ndóolen, ntìiri, ntìri, sáfa, síra, tìiri, tìri |
| ligne de chemin de fer |
bòlisira |
| ligne de cheveux |
fàlikaman |
| ligne de hameçons |
nkàridolen, nkàridoolen, nkàridɔlen |
| ligne de sarclage |
nkála |
| ligne électrique |
kùranjuru |
| ligne.de.cheveux |
fàlikaman |
| ligne.de.hameçons |
nkàridolen, nkàridoolen, nkàridɔlen |
| ligne.de.sarclage |
nkála |
| ligne.électrique |
kùranjuru |
| lignite |
liɲiti, liɲiti |
| Lignocaine |
liɲokɛni, liɲokɛni |
| ligue |
lígi, lígi |
| lilas des savanes |
mɔ̀gɔjiri, mɔ̀gɔkolo, sójirinin |
| lilas.des.savanes |
mɔ̀gɔjiri, mɔ̀gɔkolo, sójirinin |
| limaille de fer |
nɛ̀gɛbuguri |
| limaille.de.fer |
nɛ̀gɛbuguri |
| limbe d'une feuille |
fúrakɔnɔ |
| limbe.d'une.feuille |
fúrakɔnɔ |
| lime |
kàka, kàka |
| limer |
kàka, kàka |
| limite |
dàma, dàma, dàn, dàn, dànma, dànma |
| Limnocorax.flavirostra |
jírɔshɛ, kɔ̀sɛ̀nin, kɔ̀shɛ̀nin |
| limpide |
jɛ́, jɛ́, yéleyele, yéleyele |
| linceul |
kásange, kásange, kásanke, kásanke |
| Lincoln |
Linkɔlini |
| lincosamides |
linkosamidi, linkosamidi |
| lindane |
lindani, lindani |
| lingot |
lɛngɔ, lɛngɔ |
| lingué |
dàgan, dànga, lènge, lènke, lɛ̀ngɛ |
| lion |
jàra, jàra, wáraba, wáraba |
| lionceau |
wárabaden, wárabaden |
| lionne |
wárabamuso, wárabamuso |
| Lippia.chevalieri |
káaniba, nkáaniba |
| Lipton |
lipitɔni, lipitɔni |
| liquéfier |
jímasonya, jímasonya, jíya, jíya |
| liqueur d'hydromel |
kòrose |
| liqueur de prunier |
nkùnaji, nkùnanji |
| liqueur.d'hydromel |
kòrose |
| liqueur.de.prunier |
nkùnaji, nkùnanji |
| liquide |
jí, jílama, jílama, jíma, njànkili, njànkili |
| liquide peu concentré |
jísalasala |
| liquide.peu.concentré |
jísalasala |
| liquider |
fó |
| lire |
kàlan, kàlan |
| liseré |
sàraba |
| lisse |
níiri, níri, nùgu, nùgu |
| lisser |
nùgu |
| liste de noms |
tɔ́gɔsɛbɛn, twásɛbɛn |
| lit |
dálan, dálan, dílan, dílan, dlán, dlán, kálaka, kálaka, li, li, sìdalan, sìdalan, sìdlan, sìdlan |
| lit à dossier relevé |
tàara, tàra |
| lit asséché |
kɔ̀jalan |
| lit du fleuve |
bádingɛ |
| lit.à.dossier.relevé |
tàara, tàra |
| lit.asséché |
kɔ̀jalan |
| lit.du.fleuve |
bádingɛ |
| litanie |
wúrudi |
| litige |
dákun |
| litre |
li, li, lítiri, lítiri, lítri, lítri |
| littoral |
gérenkanna, gérenkanna |
| Lituanie |
Lituyani |
| Liverpool |
Liwɛripuli |
| livre |
gáfe, gáfe, kìtabu, kìtabu, líburu, líburu, líburu, líburu |
| livre de lecture |
kàlangafe, kàlanjɛgafe |
| livre du maître |
kàramɔgɔdegesɛbɛn |
| livre ouvrage |
líburu |
| livre unité poids |
líburu |
| livre.de.lecture |
kàlangafe, kàlanjɛgafe |
| livre.du.maître |
kàramɔgɔdegesɛbɛn |
| livre.ouvrage |
líburu |
| livre.unité.poids |
líburu |
| livres sterling |
niiri |
| livres.sterling |
niiri |
| Loanda |
Luwanda |
| loase |
ɲɛ́nantumu, ɲɛ́nantumu |
| loasis oculaire |
ɲɛ́nantumu |
| lobe d'oreille |
tlókɔrɔfɛlɛfɛlɛ, túlobu, túlokɔrɔfɛlɛfɛlɛ |
| lobe.d'oreille |
tlókɔrɔfɛlɛfɛlɛ, túlobu, túlokɔrɔfɛlɛfɛlɛ |
| local |
dùgulen |
| localité |
sìgida, sìgida, só |
| locataire |
lúwanse, lúwanze |
| locatif |
-la, -na |
| location |
lúwanse, lúwanse, lúwanze, lúwanze |
| locomotive |
tɛ́rɛnkunkolo, tɛ́rɛnkunkolo |
| logement |
jàbaala, jàbaala, jàyɔrɔ, jàyɔrɔ, sìgida |
| loger |
jàbaaya, jàbaaya, jàbaaya |
| loger qn |
jà |
| logeur |
jàbaa, jàbaa, jàbaga, jàbaga, jàtigi, jàtigi |
| logiciel |
lozisiyɛli, lozisiyɛli |
| logomachie |
kúmamugu |
| logorrhée |
kúmamugu |
| loi |
sàriya, sàriya, sèriya, sèriya, shàriya, shàriya |
| loi divine |
álasira |
| loin |
póroo, póroo |
| loisir |
làafiya, làfiya, làfya |
| lombes |
bòkonko, bòkonko, bòkonkon, bòkonkon, bòtonton, bòtonton |
| lombric |
dùgurɔsa, dùgurɔsa, dùgurɔsanin, dùgurɔsanin, núgu, núgu |
| Lomé |
Lome, Lomɛ |
| Lonchocarpus laxiflorus |
sójirinin |
| Lonchocarpus.laxiflorus |
mɔ̀gɔjiri, mɔ̀gɔkolo |
| Londre |
Lɔnduru |
| long |
búlubulu, búlubulu, jàn, jàn, jàn, jàn, jànmanjan, jànmanjan |
| longiligne |
bólolo, bólolo, lìngilanga |
| longtemps |
dɔ̀gɔman, dɔ̀gɔman, dɔ̀gɔnɛ, dɔ̀gɔnɛ, fúruru, fúruru, fúruu, fúruu, híi, kɔ́sɔkɔsɔ |
| longue absence |
fàma |
| longue durée |
mɛ́rɛtɛtɛ, mɔ́rɔtɔtɔ |
| longue maladie |
bànabasìgilen |
| longue période |
dɔ̀gɔman |
| longue soupir de soulagement |
fíyan-an-an |
| longue vie |
sìjan, sìmaya |
| longue.absence |
fàma |
| longue.durée |
mɛ́rɛtɛtɛ, mɔ́rɔtɔtɔ |
| longue.soupir.de.soulagement |
fíyan-an-an |
| longue.vie |
sìjan, sìmaya |
| longuement |
fúrututu, fúrututu, ŋáraa, ŋáraa, táraaa, táraaa, wúruu, wúruu, wúruuu, wúruuu |
| longuement et intensément |
ntányin, tányiii |
| longueur |
dɔ̀, dɔ̀jan, dɔ̀jan, jànya, jànya, jɔ̀, jɔ̀jan, jɔ̀jan, kùntaala, sɔ́ɔrɔ, sɔ́ɔrɔ |
| lopéramide |
imodiyɔmu |
| loqueteux |
fɛ́ɛrɛbaatɔ, fɛ́ɛrɛbaatɔ, fɛ́ɛrɛbagatɔ, fɛ́ɛrɛbagatɔ, fɛ́rɛbaatɔ, fɛ́rɛbaatɔ, fyɛ́rɛbaatɔ, fyɛ́rɛbaatɔ |
| Loranthus bangwensis |
dɔ́n |
| Loranthus.bangwensis |
ládɔn |
| Lorazépam |
lorazepamu, lorazepamu |
| loriot doré |
nɛ̀rɛmugulen |
| loriot.doré |
nɛ̀rɛmugulen |
| lorsque |
mînkɛ́, mînkɛ́, mînkɛ́ni, mînkɛ́ni |
| lorsque on est plus vieux |
kɔ̀rɔbalen |
| lot |
sára, sára |
| loterie |
bónni, lotori, lotori |
| loterie(jeux) |
loteri, loteri |
| lotissement |
lotisema, lotisema |
| louange |
fàsa, fàsa, pàsa, pàsa, tànu, tànu, tànun, tànun |
| louange de Dieu |
álatanu |
| louange.de.Dieu |
álatanu |
| louanger |
bón, bón |
| louche |
jísolilan, jísolilan, kúna, kúnan |
| louchée |
gàlamaɲa, gàlamaɲa, gàlamaɲɛ, gàlamaɲɛ |
| louer |
bálima, bálima, bárama, bárama, bón, jàmu, jàmu, jànsa, lábalima, lábalima, láfàsa, láfàsa, lágabu, làgabu, làgamu, làkamu, lápasa, lápasa, látɔri, látɔri, lúwanse, lúwanze, lúwe, lúwe, màjàmu, màjàmu, nábalima, nábalima, náfàsa, náfàsa, nápasa, nápasa, sòfuru, tànto, tànto, tànu, tànu, tànun, tànun |
| Louis Gustave Binger |
Bɛnzɛri |
| Louis.Gustave.Binger |
Bɛnzɛri |
| Loulo |
Lulo |
| Loulouni |
Lolonin |
| loupe |
fɛ́nnabonyalan, lábonyalan, lábonyalan, lupu, lupu, nábonyalan, nábonyalan |
| lourd |
bìlen, bìlen, blèn, blèn, gírin, gírin, gírin, gírin, gírinman, gírinman, grín, grín, grín, grín |
| lourde et flasque |
nári |
| lourde.et.flasque |
nári |
| lourdement |
yóosoyooso, yóosoyooso |
| Lourenço Marques |
Lorenso-Marikɛs |
| Loutana |
Lutana |
| loutre |
jírɔwùlu, jírɔwùlu, kɔ̀wùlu, kɔ̀wùlu |
| loutre à cou tacheté |
kɔ̀wùlu |
| loutre à joues blanches |
kɔ̀wùlu |
| Loxodonta africana |
sògoba |
| Loxondonta africana africana |
sàma |
| loyal |
kɔ́nɔnajɛ, kɔ́nɔnajɛ, kɔ́nɔnanjɛ, kɔ́nɔnanjɛ, làadirima, làdirima |
| loyauté |
hɔ́rɔnya, jɛ́lenya, kùnkelenya |
| loyer |
lúwanse, lúwanze, sósara, sósara |
| Loyila |
Loyila |
| lubrifier |
námaya |
| lubrique |
díyabaatɔ, díyabagatɔ, jábaatɔ, jábagatɔ |
| lucarne |
flɔ̀, fɔ̀lɔ, fɔ̀lɔn |
| luciole |
mà, mà |
| ludo |
lìdo, lìdo |
| lueur blafarde |
fílinfalan |
| lueur.blafarde |
fílinfalan |
| Luffa.cylindrica |
kòlanfu |
| luisant |
nùguman |
| Lulus.ligufer ? |
sáankùlu, sáankùlukulu, sáankùru, sámakùlu, sàmakùlukulu, sámakùru |
| lumbago |
kɔ́dimi |
| luméfantrine |
lumefantirini, lumefantirini |
| lumière |
mɛ́nɛ, yéelen, yéelen |
| lumière du jour |
kɛ́nɛ |
| lundi |
ntɛ̀nɛ, ntɛ̀nɛ, ntɛ̀nɛn, ntɛ̀nɛn |
| lune |
kálo, kálo |
| lunette(s) |
fílɛlan, fílɛnan |
| lunettes |
lìnɛti, lìnɛti, lòlɛti, lòlɛti, lùnɛti, lùnɛti, nùnɛti, nùnɛti, nùnɛti, nùnɛti, ɲɛ́donnan, ɲɛ́donnan, ɲɛ́nadumare, ɲɛ́nadumare |
| Lusaka |
Lusaka |
| Luscinia meagrynchos |
sòrofe |
| Luscinia megarhynchos |
sàflɔ, sàfɔlɔ |
| lustrer |
nùguya |
| luth à archet |
dàn |
| luth monocorde |
síikelen |
| luth.à.archet |
dàn |
| luth.monocorde |
síikelen |
| lutin |
gɔ̀ɔtɛ, gɔ̀ɔtɛ, gɔ̀ɔtɔ, gɔ̀ɔtɔ, gɔ̀tɛ, gɔ̀tɛ, gɔ̀tɔ, gɔ̀tɔ, wɔ̀fulɔ, wɔ̀fulɔ, wɔ̀klɔ, wɔ̀klɔ, wɔ̀kɔlɔ, wɔ̀kɔlɔ, wɔ̀kulɔ, wɔ̀kulɔ |
| Lutra maculicollis |
kɔ̀wùlu |
| Lutra.maculicollis |
jírɔwùlu |
| lutte |
báari, báari, shyɛ̀n, shyɛ̀n, shyɛ̀nbɔ, shyɛ̀nbɔ, shyɛ̀nta, shyɛ̀nta, sìɲɛ, sìɲɛ, sìɲɛbɔ, sìɲɛbɔ, sìɲɛta, sìɲɛta, sìyɛn, sìyɛn, sìyɛnbɔ, sìyɛnbɔ, sìyɛnta, sìyɛnta, syɛ̀n, syɛ̀n, syɛ̀nbɔ, syɛ̀nbɔ, syɛ̀nta, syɛ̀nta |
| lutte difficile |
kírikasa |
| lutte.difficile |
kírikasa |
| lutter |
báari, báari, fìsiki, fìsiki |
| lutter contre |
tɛ̀nɛ, tìnɛ |
| lutteur |
báaritala, báaritala, shyɛ̀ntala, shyɛ̀ntala, sìɲɛtala, sìɲɛtala, sìyɛntala, sìyɛntala, syɛ̀ntala, syɛ̀ntala |
| luxation |
mùgu, mùgu |
| luxer |
mùgu, mùgu, ŋàɲaki, wùlukutu, wùlukutu, wùrukutu, wùrukutu, wùrunkutu, wùrunkutu |
| luxure |
kàkalaya |
| Ly |
Li |
| Lybius dubius |
jɛ̀kɔnɔ, lɛ̀kɔnɔ |
| Lybius vieilloti |
kónkànkon |
| Lybius.vieilloti |
kónkànko |
| Lycaon.pictus |
nàasi, nàasiwulu, nɔ̀gɔsi, nɔ̀gɔsiwulu, nɔ̀nsi, nɔ̀nsiwulu, nɔ̀ɔsi, nɔ̀ɔsiwulu |
| lycée |
lise, lise |
| lymphe |
básiji, jísalasala |