A - a
| à | kùn, kùn, lá, lá, -lan, -lan, l', l', mà, -na, ná, ná, -na, -nan, -nan, n', n' |
| à cause de | bólo, bólomà, kámà, kánmà, kósɔ̀n |
| à côté | bɔ̀ɔfɛ |
| à côté de | dáfɛ̀, kɔ́dɔ, kɔ́rɔ, tɔ̀ɔfɛ̀, tɔ̀rɔfɛ̀ |
| à l'extérieur | bána, bánda |
| à l'extérieur de | kɔ́kàn |
| à l'insu de | ɲákɔtɔ |
| à l'insu de qqn | kánkɔtɔ |
| à la mesure de | bɛ̀dɛ, bɛ̀rɛ |
| à la vue perçante | ɲáladi, ɲáladi |
| à l’intérieur | kɔ́nɔ |
| à part | bólofɛ̀, bɔ́ɔntɛ, bɔ́ɔtɛ, tɔ́ɔtɛ |
| à part ça | bɔ́, bɔ́yen |
| à partir d'aujourd'hui | bì, bìn |
| à partir d'aujourd'hui et jusqu'à demain | bìla |
| à partir de | kàbí, kàbíi, kàyíi |
| à partir de X jusqu'à y, de X à Y | bɔ́ |
| à propos | àdon, àdonfan |
| à ras bord | bɛ́rɛsɛ, búle, búlebule |
| à tout hasard | kólakotɛ, kúlakotɛ |
| à ventre gonflé | bìnbi |
| a) bon travail! (une salutation à celui qui est en train de travailler), b) merci! (pour un travail) | báara |
| a) il a paniqué | bá |
| à.cause.de | kósɔ̀n |
| à.côté | bɔ̀ɔfɛ |
| à.l'extérieur | kɔ́kàn |
| à.la.vue.perçante | ɲáladi, ɲáladi |
| à.l’intérieur | kɔ́nɔ |
| à.part | bólofɛ̀, bɔ́ɔntɛ, bɔ́ɔtɛ, tɔ́ɔtɛ |
| à.propos | àdon, àdonfan |
| à.ras.bord | bɛ́rɛsɛ, búle, búlebule |
| abaisser | májìi |
| abaisser le drapeau | àraja, àraya, ráya |
| abandonner | bàn, bìla, bólokà, kɔ́n, lábìla, láfìli |
| abandonner sa femme, divorcer de sa femme | bìla |
| abasourdir qqn (mettre dans une situation où on n'a rien à dire | dá |
| abasourdir qqn , stupéfier qqn | dàbari |
| abattre | lála |
| abcès | fúnun |
| abécédaire | abajada, sìiraba |
| abeille | lí, líkisɛ, líkisɛ |
| abîmer | dɔ́tiɲɛ |
| abjurer | dádɔbɔ, dádɔbɔ, dárɔbɔ, dárɔbɔ |
| ablution | sálijimida, sálijimida, sálijita, sálijita |
| abondamment | bɔ́rɔtɔtɔ |
| abondamment.pluie | bɔ́rɔtɔtɔ |
| abondance | fámaɲaari, fámaɲaari, síyaya |
| abondance de la nourriture | búndɛ, búundɛ |
| abondant | bɛ́dɛbɛdɛ, bɛ́rɛbɛrɛ, bòn, bònba, bórororo, bórototo, bórrr, bɔ́rɔrɔ |
| aborigène | dùuren, dùuren, lànpaasi, lànpaasi |
| aboyer | wónwon, wónwon |
| abrégé | ládɛsɛnɛn, ládɛsɛnɛn |
| abréger | dɔ́sùdunɲa, dɔ́sùdunɲa, ládɛsɛ, sùdunɲa |
| abréviation | ládoso |
| abri | gbáa, gbáa, jɔ̀nkɔ, jɔ̀nkɔ, wànari |
| abroger | lábè |
| abroger une loi | lábè, sàriya |
| absence | kɔ́baaya, kɔ́baaya |
| absent | kɔ́baa, kɔ́baa |
| absolu | dáfabali, dáfabali, kólikoli |
| absolument | fásayi, fásayii, fóyan, fóyan, péu, péu |
| abstractif | -ɲa, -ya |
| absurdités | bɔ̀dɛbɔ, bɔ̀rɛbɔ |
| abuser | bàa |
| acacia faux-gommier | bàkifin |
| acacia.faux-gommier | bàkifin |
| académicien | dúnbuden, dúnbuden |
| académie | dúnbu |
| acajou jaune d’Afrique | bàdi |
| accélérateur | bòrilan, bòrilan, lábòrilan, lábòrilan |
| accélérer | lákaliya, lákaliya |
| accepter | dìɲɛ, dìɲɔ, mìda, mìna, mìra, sɔ̀n, sɔ̀n, sɔ̀n |
| accepter avec résignation | sábari |
| accepter qqch avec tout son être | bù |
| accès | sàwo |
| accès à la rivière | dán |
| accessoires | bólofɛfen, bólofɛfen |
| accident | bàlau, bàlawu, bìlańdɔ, bìlańdɔ |
| accompagnant du masque Koma | jèliman |
| accompagnant.du.masque.Koma | jèliman |
| accompagner | bìlasila, dɛ̀nbɛdɛnbɛ, dɛ̀nbɛdɛnbɛ, mála, málɔ̀, sáada, sáara, sènnabɔ́, sènnabɔ́, sɛ́ɛdɛ, sɛ́ɛrɛ |
| accompli | dáfanɛn, dáfanɛn |
| accomplir | kídi, kíti, tíma, tíma |
| accord | bɛ̀n, bɛ̀n, bɛ̀n, bɛ̀nbɛn, bɛ̀nbɛn, bɛ̀nbɛntɛlɔ, bɛ̀nbɛntɛlɔ, bɛ̀nkan, bɛ̀nkan, bɛ̀nkomà, bɛ̀nkomà, bɛ̀nmakan, bɛ̀nmakan, sɔ̀n, sɔ̀n |
| accord commercial | bɛ̀nbɛn |
| accordéon | búdu, búru |
| accoster | bɛ́lɛn, bɛ́lɛn, dún, lábɛlɛn, lábɛlɛn |
| accouchée | jìbabatɔ, jìbatɔ, jùbaatɔ, jùbabatɔ, jùbatɔ |
| accouchement | bánki, bánki |
| accoucher | jɛ̀dɛmasɔ̀dɔn, jɛ̀dɛmasɔ̀dɔn, móyi, móyi |
| accourir | bòri |
| accrocher | bálan, dɛ́n, dún |
| accroître | jíriwa, jíriwa, yíriwa, yíriwa |
| accueil | làbɛn, làbɛn, làbɛnnin, làbɛnnin |
| accueillir | lábɛ̀n, lábɛ̀n, lájìiya, lájìiya, lájìya, lájìya, lákɔ̀ɲɔma, lákɔ̀ɲɔma, lásɛnɛ, lásɛnɛ, mìda, mìna, mìra, ɲásìi, ɲɛ́sìi |
| accumulateur | bàteri, bàteri, bàtiri, bàtiri |
| accumuler | kɔ́rɔnkɔrɔn, kɔ́rɔnkɔrɔn |
| accuser de | bìla, lá, l' |
| accuser injustement | bàa, tɔ̀ɲɔn |
| acheter | sàn, sàn |
| acheter un billet de train | bíye |
| acheteur | sànninna, sànninna |
| achèvement | dában, dában, kùndon, kùndon, kùnfaa, kùnfaa |
| achever | dában, dában, lában, lábè |
| achromatopsie | búdunsa, búdunsa |
| acide | tóe, tóe |
| acompte | ɲɛ́bila |
| acquis | dánjoo |
| acte | céwali, céwali, kɛ́wali, kɛ́wali, kɛ́woli, kɛ́woli |
| acte de création | dáli |
| acte importun | bìlannako |
| acte sexuel | sùsuli |
| acte.de.création | dáli |
| acte.importun | bìlannako |
| acteur | báradɔyala, báradɔyala |
| actif | kìsɛ, kìsɛ |
| action | wále, wále, wáli, wáli |
| action de bouche | dádɔ, dárɔ |
| action.de.bouche | dádɔ, dárɔ |
| activer | bàra, dádòn, dádòn, lábàra |
| activité | báara, báarada, màce |
| activité économique | màce |
| activité mentale 1 | -la, -na, -nan |
| actualité | bìko, bìko, bìlako, bìlako |
| actualité de l'action | búlebule |
| actuel | bìlama, bìlama, bìma, bìma |
| actuellement | sɛ̂n, sínɛ̀n, sísàn, sísɛ̀n |
| adapté | bɛ́dɛbɛdɛ, bɛ́rɛbɛrɛ |
| adapter | mábɛ̀n |
| adepte | bìsibaa, bìsibaa, dònko, nɔ̀fɛmɔɔ, nɔ̀fɛmɔɔ |
| adhérent | bìsibaa |
| adjectif | mànkutu |
| adjectivateur | -man |
| adjoint | sɛ́rɛkɛ |
| adjudant | bólontii |
| adjudant-chef | bólontii |
| admettre | dìɲɛ, dìɲɔ |
| administrateur | fàama, fàama, màralila, màralila |
| administration | bìro, bùro, fàama, fàamabonda, kùnnasii, kùnnasii, màrada, màrada |
| admissible | kùdugbɛlɛn |
| adolescent | búlan, búlan, dénmisɛn, fóninke, fúnunke |
| adolescente | súruban, súruban |
| adopter | sìi, tà |
| adorateur | bàtola, bàtola |
| adoration | bàto, bàto |
| adorer | bàto, bàto, lábàto |
| adorer le fétiche | bási |
| adresse | sànbatɔɔ, sànbatɔɔ |
| adroit | bólolakalin, bólolakalin, bólolakalin, bólolakalin, bólolandi, bólolateri, bólolateri, bólolateri, bólolateri |
| adroit tireur | bólolandi |
| adulte | báliku, báliku, mɔ̀ɔba, mɔ̀ɔba, múkàlafe, múkàlafe, múnkàlafe, múnkàlafe |
| adulte incirconcis | bìlakoroba |
| adulte.incirconcis | bìlakoroba |
| adultère | jɛ̀nɛ, jɛ̀nɛ |
| advenir subitement, sans raison visible | bàa |
| adventice | bìlandɔta, bìlandɔta |
| adverbe | kàla |
| adversaire | kɛ̀lɛɲɔɔn, kɛ̀lɛɲɔɔn, kóɲɔɔn, kóɲɔɔn |
| aérodrome | wálawala, wálawala |
| aéroport | ábiyonso, ábiyonso, áwiyɔnso, áwiyɔnso, sánmadan, sánmadan |
| affaire | kó, kó, kóɲa, kóɲa, wáliya, wáliya |
| affaire bâclée | bɔ́nbolola |
| affaire de Dieu | Álako |
| affaire excessive | dànnatamin |
| affaire insurmontable | bàlimako |
| affaire irrégulière | bìlaɲafɛ̀ko |
| affaire nuisible | hò-hà-hó |
| affaire récente | bì, bìko, bìlako, bìn |
| affaire séculière | mɔ̀ɔko |
| affaire.bâclée | bɔ́nbolola |
| affaire.de.Dieu | Álako |
| affaire.excessive | dànnatamin |
| affaire.insurmontable | bàlimako |
| affaire.irrégulière | bìlaɲafɛ̀ko |
| affaire.nuisible | hò-hà-hó |
| affaire.séculière | mɔ̀ɔko |
| affairiste | bàanabaana |
| affecter tous sans exception | lákuran |
| affiloir | dádiyalan, dádiyalan |
| affinité | bɛ̀nɲɔɔnma, bɛ̀nɲɔɔnma |
| affliction | ɲánin, ɲánin |
| affliger | jùsumakása, sòola |
| affluent | bábila, bábila, bábolon, bábolon, bólonfada, bólonfada |
| affluent du fleuve | bólon |
| affranchissement | bólobɔ, bólobɔ |
| affront | dálakojuuya, dálakojuuya |
| affrontement | báradɔbɔ |
| affût | gbàla, gbàla |
| affûter | jòsi, jɔ̀si |
| AG.EX | -nte |
| AG.OCC | -baa |
| AG.PRM | -la, -na |
| âge | sì |
| âge adulte | kɛ̀baya |
| âge.adulte | kɛ̀baya |
| agence | jètiida, jètiida |
| agenda | sànkafa, sànkafa |
| agent excessif | -nte |
| agent occasionnel | -baa |
| agile | kùnkɛndɛ, kùnkɛndɛ |
| agilité | kùnkaliya, kùnkaliya |
| agir adroitement | bólolakaliya, bólolateriya |
| agir au profit | lá, l' |
| agir avec excitation | wɛ̀rɛwɛrɛ |
| agir courageusement | fárin |
| agir de façon désordonnée | sòorosáara |
| agir ensemble | dɛ̀ |
| agir habilement | cìya, kèwuya, kìya |
| agir honnêtement | télen |
| agir intrépidement | súse |
| agir sans vision claire de l'objectif | sòorosáara |
| agir simultanément | dɛ̀ |
| agir.en.désordre | sòorosáara |
| agissons de concert | ná, `ná |
| agiter | kúsukusu, kúsukusu, láfirinfirin, láfirinfirin, lìnbanlinban |
| agiter avec de l'eau | dɔ́kusukusu |
| agiter par des coups | dɔ́gbàsi, rɔ́gbàsi |
| agiter ses jambes (en restant debout ou assis) | dɔ́dɔ̀n, rɔ́dɔ̀n |
| agiter son doigt devant qqn , montrer du doigt | bólo |
| agiter.avec.de.l'eau | dɔ́kusukusu |
| agonie | kàlo, kàlo |
| agouti | kánsòli, kɔ̀ɲina |
| agrandir | lábònɲa, lábùɲa |
| agréable | dí, dí, díman, díman, dúman, dúman, d', d', ɲìma, ɲìnma |
| agrément | dìɲɛ, dìɲɛ, dìɲɛsɛbɛ, dìɲɛsɛbɛ, dìɲɔ, dìɲɔ |
| agresser | bàa, bàa, nílafìn, tɔ̀ɲɛɛ |
| agresser qqn | bàa, bàa |
| agression | bènkannin, bènkannin, bènnkannin, bènnkannin |
| agressivité | tɔ̀ɔtɛɛ, tɔ̀ɔtɛɛ |
| agriculteur | sɛ̀nɛkɛla, sɛ̀nɛkɛla |
| agriculture | sɛ̀nɛ |
| ah bon! | àsiké |
| ah! | áa, áa, ɛ́, ɛ́ |
| ah.bon! | àsiké |
| aiche | làdon |
| aide | dɛ̀mɛn, dɛ̀mɛnnin, dɛ̀mɛnnin, màgbɛn, màgbɛn |
| aider | dɛ̀mɛn, dɛ̀mɛn, lábɛ̀n, mádɛ̀mɛn, mádɛ̀mɛn, mágbɛn |
| aider à descendre | lájìi |
| aider à qqch | ɲà |
| aider qqn | bólo |
| aïe! | áì, áì, wóyì, wóyì |
| aigle | bíbi, bóo |
| aigle huppard | bíbi |
| aigle ravisseur | bóo |
| aigre | kùmu, kùmu, kùmun, kùmun, kùun, kùun |
| aigrir | lákùmu, lákùmu |
| aiguille | mísali, mísali, mísèli, mísèli, sàyilan, sàyilan, sèyilan, sèyilan |
| aiguille avec fil | jèsebolo |
| aiguille avec le fil | sàyilan, sèyilan |
| aiguille d’horloge | bìɲɛ |
| aiguille.avec.fil | jèsebolo |
| aiguisé | dáduman |
| aiguiser | dádiya, dádiya, dágbɛn, dágbɛn, díya, kàka, lákìɲɛ, lákìɲɛ |
| aiguiser le couteau | dá, dábɔ |
| aiguiser une baguette | lábɔ, nábɔ |
| aile | kàba, kàman, kànban |
| aile de libellule | màmadikùnba |
| aimable | kàninta, kàninta |
| aimer | kànin, kànin |
| aine | kɛ̀nɛ, kɛ̀nɛ |
| aîné | bònba, kɔ̀dɔ, kɔ̀dɔ, kɔ̀dɔmamɔɔ, kɔ̀dɔmamɔɔ, kɔ̀rɔ, kɔ̀rɔ |
| aîné des nouveaux initiés | bùremàn |
| aîné.des.nouveaux.initiés | bùremàn |
| aînesse | bònbaya, kɔ̀dɔmamɔɔya, kɔ̀dɔmamɔɔya |
| ainsi | kànató, nìn, nìn, tàn, tàn, tèn, tèn |
| air | fɔ́li, fɔ́ɲɛ, fɔ́ɲɔ |
| air de balafon | bálasen |
| air de musique | dùwa |
| air.de.balafon | bálasen |
| aire de battage | bànbe, gbède |
| aire de danse | bára |
| aire dégagée | kɛ́nɛ |
| aire.de.battage | gbède |
| aire.dégagée | kɛ́nɛ |
| aisance | búndɛ, búundɛ, dáha |
| aisselle | kàbakɔdɔla, kàbakɔdɔla |
| ajourner | bìla, kɔ́tɔrɔndɔbɔ, kɔ́tɔrɔndɔbɔ |
| ajout | fàrańkán, fàrańkán, láńkan, láńkan |
| ajouter | bìla, fàda, fàda, fàra, fàra, kàfo |
| ajouter du bois au feu | dádòn |
| ajuster | bɛ̀n, dádɔkaɲa, dádɔkaɲa, dálakaɲa, dálakaɲa, lákaɲa, lákaɲa |
| ajuster sa toilette | dádɔbɛ̀n, dárɔbɛ̀n |
| albinos | fúnɛ, fúnɛ, fúnɛ, jàbaran, jàbaran, mɔ̀ɔnɛngbɛ, mɔ̀ɔnɛngbɛ |
| alcali | sɛ́ɛ |
| alcool | álikɔli, álikɔli |
| alentours | bɔ̀ɔfɛ, bɔ̀ɔfɛ, dáfɛla, dáfɛla, dánduu, dánduu, láminin, láminin, tíntan, tɔ̀ɔdala, tɔ̀ɔdala |
| algue | fúsu, fúsu |
| alibi | dádɔmidakun, dádɔmidakunya |
| aligner | káɲa, káɲa |
| aliment | bálo, bálo, sùman |
| alimentation | báloyilima, bɔ́ndɔ, bɔ́ndɔ, dáyilima, lábɔndɔ, lábɔndɔ |
| Allah akbar | álahokìbaro |
| Allah.akbar | álahokìbaro |
| Allemand | áliman, áliman |
| aller | táa, táa, wá, wá, w', w' |
| aller à la rencontre de | kùnbɛ̀n |
| aller à toute bride | bòri |
| aller aux champignons | fɛ́nan, fína, fínan |
| aller bien | bɛ̀n, bɔ́ |
| aller chercher | bí |
| aller déféquer | wàɲan, wɔ̀ɲan |
| aller faire ses besoins | dá |
| aller se coucher | lá, l' |
| aller se soulager | búrun |
| aller sur le bord de la route | mála |
| aller.chercher | bí |
| alliance | dɛ̀, ɲìnɲa, ɲìnɲa |
| allié | ɲìn, ɲìn |
| allons! | bánì, bánì |
| allumer | mɛ́nɛ, mɛ́nɛ, mɛ́nɛn, mɛ́nɛn |
| allumer le feu | ládan |
| allumer une allumette | àlimɛti, àlumɛti |
| allumette | àlimɛti, àlimɛti, àlimɛtikala, àlimɛtikala, àlumɛti, àlumɛti, tákala, tákala |
| allure | táamasen, táaɲa, táaɲa |
| aloko | lòko, lòko |
| alors | wà, wà |
| alphabet | abajada, abajada, sɛ́bɛsun, sɛ́bɛsun |
| alphabétisation | bálikukaran, bálikukaran, sɛ́bɛsunya, sɛ́bɛsunya |
| aluminium | fúwan, fúwan |
| amadouer | lánɛ̀nɛ, lánɛ̀nɛ, nɛ́ɛ, nɛ́ɛn |
| amaigrir | lábara, lábara |
| amaigrissement | bára |
| amant | ɲàmɔɔkɛ, ɲàmɔɔkɛ |
| amarante | bɔ̀rɔn, bɔ̀rɔn, bùraburaba, bùraburaba |
| amarante commun | jèferelen, jìbiri, jìbirilen |
| amarante verte, Amaranthus viridis | bɔ̀rɔn |
| amarante.commun | jèferelen, jìbiri, jìbirilen |
| amarrer | dún |
| ambassade | làsiida, làsiida |
| ambassadeur | làsiiden, làsiiden |
| ambiance | bɔ̀ɔfɛ |
| ambiguïté | dɔ̀fin, dɔ̀fin |
| ambition | nàtaba, nàtaba |
| âme | ní, ní, sɔ́lɔmɛ, sɔ́lɔmɛ, sɔ́lɔmi, sɔ́lɔmi, sɔ́lɔmin, sɔ́lɔmin, sɔ́ndɔmɛ, sɔ́ndɔmɛ |
| amélioration | fìsaya, fìsaya, lábɛ̀dɛya, lábɛ̀dɛya |
| améliorer | fìsaya, fìsaya, lábɛ̀dɛya, lábɛ̀dɛya, láɲà, láɲà |
| amen | àmíinà, àmíinà, àmín, àmín |
| amende | álamandi, álamandi, dádɔbɔlan, dádɔbɔlan, dárɔbɔlan, dárɔbɔlan, ɲɛ̀ɲin, ɲɛ̀ɲin, tɔ́n |
| amendement | màyɛlɛman, màyɛlɛman |
| amender | máyɛ̀lɛman |
| amener | táa, tó |
| amer | kúna, kúna, kúna, kúna, kúnaman, kúnaman, kúnan, kúnan |
| Américain | ámerikɛn, ámerikɛn, ámerikɛn, ámerikɛn, ámɛrikɛn, ámɛrikɛn, ámɛrikɛn, ámɛrikɛn, ámɛrikɛn, ámɛrikɛn, ámirikika, ámirikika |
| ami | dɛ̀ɲɔɔn, dɛ̀ɲɔɔn, dùɲɔɔn, dùɲɔɔn, tári, tári, téri, téri, tériɲɔɔnma, tériɲɔɔnma, tɛ́ri, tɛ́ri |
| ami intime | bákelenma |
| amis | tériɲɔɔnma |
| amitié | tériya, tériya |
| amont | básandɔ, básandɔ |
| amont d'un fleuve | bá |
| amorce | dáfɔlɔlan, dáfɔlɔlan, làdon |
| amour | díyaɲɛ, díyaɲɛ, jàrabi, jàrabi, jàrabi, kànin, kànin, ládiyaɲɛ, ládiyaɲɛ, tìn, yàrabi, yàrabi, yàrabi |
| ample | bòn |
| amplifier le son de la radio | àradiyo, àraja, àrajɔ, ràjɔ |
| ampoule | bɔ̀yɔ, mɛ́lɛkɛdɛ, mɛ́lɛkɛdɛ |
| ampoule électrique | ánpuli, kùran |
| ampoule.électrique | ánpuli |
| amulette | dàbari, jò |
| amulette ceinture en cuir | bàan |
| amulette des garçons lors de la circoncision | kìdin |
| amulette en cuivre | bàan |
| amulette.des.garçons.lors.circoncision | kìdin |
| amulette.en.cuivre | bàan |
| amusement | ɲálatɛɛ, ɲálatɛɛ, ɲànasumabɔ, ɲánatɛɛ, ɲánatɛɛ |
| amuser | ɲànasumabɔ́ |
| an | sàn, sàn |
| an prochain | sàndɔ |
| anacardier | sɔ̀mɔ |
| analphabète | kùnfin, kùnfin |
| ananas | jàbibi, jàbibi |
| ancêtre | bénba, bénba, bénbalaka, bénbalaka, bénbamuso, bɔ́nsun, bɔ́nsun |
| ancien | kɔ̀dɔ, kɔ̀dɔman, kɔ̀dɔman, kɔ̀rɔ |
| ancienneté | bònbaya, bònbaya, kɔ̀dɔya, kɔ̀dɔya |
| ancre | bɛ́lɛn, bɛ́lɛn |
| âne | fàli, fàli, sòfali, sòfali |
| âne roux | dàbiyon |
| anéantir | bɔ́yen, búrunka, búrunkɔ |
| anéantir une concession (sans laisser de traces) | búrunka, búrunkɔ |
| anémique | fúgbɛ |
| ange | kénsɔn, kénsɔn, késɔn, késɔn, mɛ̀lɛka, mɛ̀lɛka |
| angine | kánnabaanɛn, kánnabaanɛn |
| Anglais | àngilɛ, àngilɛ, ànkilɛ, ànkilɛ, ànkilɛ, ànkilɛ |
| angle | séleke, séleke, túnkun, túnkun |
| angle du muret | kɔ̀lɔkɔ |
| angle intérieur | dóo |
| angoisse | jɔ́njɔnjɔn, jɔ́njɔnjɔn, jùsukasi, jùsukasi, nílafin, sòola, sùola |
| angoisser | sòola |
| anguille | kɔ́lɔn, kɔ́lɔn |
| animal | béyan, bɛ́kan, bíyan, sòbo |
| animal confié | bìlańfɛ̀ |
| animal domestique | béyan, bɛ́kan, bíyan, kólofen |
| animal fécond | búula |
| animal herbivore | dáaba |
| animal minuscule | nímaren |
| animal ongulé | tɔ́rɔnma |
| animal.confié | bìlańfɛ̀ |
| animal.fécond | búula |
| animal.minuscule | nímaren |
| animal.ongulé | tɔ́rɔnma |
| animaux sauvages | búrun |
| animé | bálota, bálota |
| animosité | gbóya, júuya, júuya, màngboya, màngboya |
| année prochaine | járe, jári, sàndɔ |
| année.prochaine | járe, jári, sàndɔ |
| annexe | kànla, kànla, láńkan |
| anniversaire | kèndakudu, sànbɛn, sànbɛn, sànkunbɛn, sànkunbɛn, sànnaka, sànnaka |
| annonce du décès | sànka |
| annulaire | bólokoenɛn |
| annuler | bɔ́rɔtɔ, lábè, láwìli, láwùli, sà, wìli, wùli |
| anode | dònkun, dònkun, ɲúmɛda, ɲúmɛda |
| anse de rivière | bákodo |
| anse.de.rivière | bákodo |
| antenne | fɔ́ɲɔkun, fɔ́ɲɔkun |
| antérieur | ɲɛ́ta, ɲɛ́ta, ɲɛ́ta, ɲɛ́ta |
| antériorité | ɲɛ́ya, ɲɛ́ya |
| antidote | làkadi, làkadi, tàna |
| antilope guib | mìnan |
| antilope rouanne | dágbɛ |
| antilope sing-sing | sénsen |
| antilope.guib | mìnan |
| antilope-cheval | dágbɛ |
| antimoine | kále, kále |
| anus | bòbakun, bòda, bòda, kɔ́mataayɔrɔ, kɔ́mataayɔrɔ |
| AOR | kà, kà, k', k', k`, k` |
| AOR INTR | dá, d', na, n', rá, r' |
| AOR.INTR | dá, -da, d', na, n', rá, -ra, r' |
| AOR2 | nà, nà, nɔ̀, nɔ̀, n`, n` |
| aoriste intransitif | -da, -ra |
| août | bàbasànkaro, dàbabila, dàbabila, ùti, ùti |
| apaiser | lála, mála |
| apathie | jìirijɔɔrɔ, jìirijɔɔrɔ |
| apathique | búdɛ, búdɛ |
| apathiquement | búdɛ, búdɛ |
| apercevoir de loin | látiin, nátiin |
| apercevoir.de.loin | látiin, nátiin |
| aplanir | bɛ̀sɛnkɛ, bɛ̀sɛnkɛ |
| aplati | fágba, fágba |
| apogée | hóki, hóki, kùnsan, kùnsan |
| apostat | dádɔbɔla, dádɔbɔla, dárɔbɔla, dárɔbɔla |
| apostrophe | làbelan, làbelan |
| apostrophe à ton bas | làsándi |
| apostrophe à ton haut | làkisɔ |
| apostrophe.à.ton.bas | làsándi |
| apostrophe.à.ton.haut | làkisɔ |
| apôtre | màsíida, màsíida |
| apparaître | bìla, bìla, bɔ́, dán, lá, ládan, lánkɛnɛma, lánkɛnɛma, l', sóoro, yé, yén |
| apparaître sur la surface | mákà |
| appareil | kànke, kɛ́lan, kɛ́lan |
| apparence | ɲá, ɲɛ́ |
| apparent | gbɛ́dɔta, gbɛ́dɔta |
| apparition publique | báradɔbɔ |
| apparition.publique | báradɔbɔ |
| appartement | bónlu, bónlu |
| appât | dádon, dádon, làdon |
| appauvrir | bólokolonya, bólokolonya |
| appel | kíli, kíli, kílili, kílili, wéele, wéele, wéle, wéle |
| appel à la prière matinale | bàabaa |
| appel à prière | wárandili |
| appel.à.prière | wárandili |
| appeler | kíli, kíli, wárandi, wárandi, wéele, wéele, wéle, wéle |
| appeler à distance | gbélengbelen |
| appeler par téléphone | wéele, wéle |
| appeler.à.distance | gbélengbelen |
| appels à la prière matinale | bàabaali |
| application | bóloya |
| appliqué | tíminnandi, tíminnandi |
| appliquer | dòn, lá, láwali, l' |
| appliquer le fumier aux champs | bíyannɔɔ |
| apporter | nà, n` |
| apporter le malheur à qqn | bɔ̀nɛ, bɔ̀nɔ |
| apprécier | ládiya, ládiya |
| apprécier d'avance | kɔ̀nkɔn |
| appréhender | ɲáye |
| apprendre | lákolɔn, lákolɔn, lɔ́n |
| apprendre à marcher | látɛ̀ɛtɛɛ, tɛ̀ɛtɛɛ |
| apprendre le métier | báara |
| apprendre par coeur | dɔ́bù, dùrusi |
| apprendre qqch | mákàran |
| apprendre.à.marcher | látɛ̀ɛtɛɛ |
| apprendre.par.coeur | dùrusi |
| apprivoisement | bàko, bàko, bàku, bàku |
| apprivoiser | bàko, bàko, bàku, bàku, kólo |
| approcher | mádòn, mádòn |
| approcher du bonheur | ládaha |
| approprié | bɛ́dɛbɛdɛ, bɛ́rɛbɛrɛ, dàma, dàma |
| approximation | jàtesu, jàtesu |
| appuyer | sɛ̀nbɛ, sɛ̀nbɛ, sínsin, sínsin |
| appuyer en enfonçant | tíntin |
| appuyer qqch | bánban |
| âpre | bísikiriyanin, bísikiriyanin |
| après | kɔ́fɛ̀, kɔ́fɛ̀, kɔ́la, kɔ́la, kɔ́tɔ |
| après avoir rempli une calebasse de l'eau, la couvrir avec une calebasse plus petite (pour que l'eau ne se répande pas) | gbálon |
| après une querelle | bón |
| après-demain | síninkɛndɛ, síninkɛndɛ, síninkɛndɛ, síninkɛndɛ |
| âpreté | bísikiriya, bísikiriya |
| apte | bɛ̀nnɛn, bɛ̀nnin |
| Arabe | árabu, árabu |
| Arabie | árabu |
| arabiser | árabuya, árabuya |
| arachide | tìya, tìya |
| araignée | tálen, tálen, tálon, tálon, tálontalon, tálontalon, tálontalonba, tálontalonba |
| arbitre | kítilala, tɛ́lɔ, tɛ́lɔ |
| arbre | benberelen, bólokudun, fínsan, hɔ́rɔ, hɔ́rɔ, yíri, yíri |
| arbre à fièvre | dònkari |
| arbre à suif | bɔ̀dɔ |
| arbre à tabatières | sárabada |
| arbre Acacia sieberiana | bàkigbɛ |
| arbre au stade de production | dénna |
| arbre Cassia sieberiana | sínjan |
| arbre chou | bɔ̀bɔ |
| arbre Crossopteryx febrifuga | bàlenbo |
| arbre Cussinia arborea | bólokɔrɔ |
| arbre des forgerons | gbéle |
| arbre épineux | bɔ̀lɔkɔtùra |
| arbre esp | kìsa, kólokolo, tɔ́ndɔ, yɛ̀rɛ |
| arbre espèce | dafi |
| arbre fruitier | dénna |
| arbre Lannea velutina | bème, bènbe, bènbenunku |
| arbre Maerua angolensis | bérebere |
| arbre Margaritaris discoidea | bakɔkɔ, bakɔnkɔn, bàranbàran |
| arbre Myrianthus serratus | balo |
| arbre Oncoba spinosa | kòbadanin |
| arbre Trichilia emetica | sùlafinsan |
| arbre.à.fièvre | dònkari |
| arbre.à.tabatières | sárabada |
| arbre.Acacia.sieberiana | bàkigbɛ |
| arbre.Aframomum.laxiflorum | kólokolo |
| arbre.Cassia.sieberiana | sínjan |
| arbre.chou | bɔ̀bɔ |
| arbre.Crossopteryx.febrifuga | bàlenbo |
| arbre.Cussinia.arborea | bólokɔrɔ |
| arbre.des.forgerons | gbéle |
| arbre.épineux.esp. | bɔ̀lɔkɔtùra |
| arbre.esp | kìsa |
| arbre.esp. | benberelen, fínsan, tɔ́ndɔ, yɛ̀rɛ |
| arbre.espèce | dafi, dàrama |
| arbre.fruitier.espèce | dáfinsagba, dáfisagba |
| arbre.Lannea.velutina | bènbenunku |
| arbre.Maerua.angolensis | bérebere |
| arbre.Margaritaris.discoidea | bakɔkɔ, bakɔnkɔn, bàranbàran |
| arbre.Myrianthus.serratus | balo |
| arbre.Oncoba.spinosa | kòbadanin |
| arbre.Trichilia.emetica | sùlafinsan |
| arbuste | bàlenbo, bɛ̀nɛfin, bòlenbuti, yíribin, yíribin, yírilen, yírilen |
| arbuste épineux | gbóro |
| arbuste.épineux | gbóro |
| arbuste.espèce | bòlenbuti, dàramatunke, dòda |
| arc | kála, kála |
| arc-en-ciel | álalafàn, álalafàn, álalakɔ̀lɔn, álalakɔ̀lɔn, álalamùru, álalamùru, álalatànba, álalatànba, kɔ̀lɔlɔ, kɔ̀lɔlɔ, ń-fà-lá-mùruba, ń-fà-lá-mùruba |
| archer | kálatii, kálatii |
| ardeur | bàa |
| ardoise | wàla, wàla |
| are | bífɛdɛ, bífɛdɛ |
| arène | bára |
| arête | kírinkirin, kírinkirin |
| arête de poisson | kére |
| arêtes de la nageoire dorsale | jɛ́ɛ |
| argas | kódi, kódi |
| argent | gbɛ́, wádi, wádi, wári, wári, wódi, wódi, wóri, wóri |
| argent comptant | gbɛ́ |
| argent disponible | bóloko |
| argent liquide | gbɛ́ |
| argile | bànko, bànku, bɔ́ɔ, bɔ́ɔ, bɔ́ɔbanku, bɔ́ɔbanku, nàadi, nàadi, nára, nára |
| argile colorant | bɔ́rɔn |
| argile diluée | bànko, bànku |
| argile rouge | bɔ́rɔn |
| argile.colorant | bɔ́rɔn |
| argilière | bɔ́ɔda, bɔ́ɔda |
| argument | dádɔmidakun, dádɔmidakun, dàlu |
| argumentaire | dàluma, dàluma |
| aride | lákolon |
| aridité | jà |
| arithmétique | kàsabiya, kàsabiya |
| arithmétique, mathématique | bɔ́lɔn |
| arme | kɛ̀lɛlan |
| arme à feu | gbònkan |
| armée | kɛ̀lɛbolon, kɛ̀lɛbolon, kɛ̀lɛkuru, kɛ̀lɛkuru |
| armement | kɛ̀lɛlan, kɛ̀lɛlan, sòrimade, sòrimade |
| armoire | àlimɔri, àlimɔri, àrimɔri, àrimɔri |
| armoires | màyeren, màyeren |
| arrache-clou | bɔ̀lan, bɔ̀lan |
| arracher | bòsi, bòsi, bɔ̀, bɔ̀, bɔ̀bɔ, bɔ̀bɔ, fòri, fòri, wásan, yɔ̀ɔyɔɔ, yɔ̀ɔyɔɔ |
| arracheur | bɔ̀lan |
| arranger | dɔ́bɛ̀n, dɔ́bɛ̀n, rɔ́bɛ̀n, rɔ́bɛ̀n |
| arranger le mariage (toutes les étapes) | ládan |
| arrestation | tɛ́ɛtali, tɛ́ɛtali |
| arrête d'esquiver! | dɛ̀lɛndɛlɛn |
| arrêter | bìla, bólokà, lɔ̀, lɔ̀ |
| arrêter de fumer | bìla |
| arrêter une date | lɔ́ɔla |
| arrêter.une.date | lɔ́ɔla |
| arrhes | ɲɛ́bila |
| arrière-grand-père | bénba |
| arrière-petite-fille | sénsensèelen, sénsensèeren, tólomina |
| arrière-petit-fils | sénsensèelen, sénsensèelen, sénsensèeren, sénsensèeren, tólomina, tólomina |
| arriver | bɔ́, nà, n`, sé, sé, sɛ́nɛ, sɛ́nɛma, s', s' |
| arriver à la compréhension de | ɲábɔ |
| arrogance | dádɔgboya, dádɔgboya |
| arrogant | dádɔgbo, dádɔgbo |
| arrondir | sóngban, sóngban, tíntan, tíntan |
| arrondir ses lèvres (signe de mécontentement) | dá |
| arrondissement | tíntan |
| arrosage | bírinsa, bírisa |
| arroser | búrundu, fúrufuru, sɔ́ |
| arroser avec de l'eau | bírinsa, bírisa |
| art | kùsanya, kùsanya |
| arthrite | wúrundɛ, wúrunɛ |
| article | ártikili, ártikili, sùmun, sùun |
| article de loi | sàriyasen |
| article du Code Pénal | ártikili |
| article.de.loi | sàriyasen |
| articulation | kùdu, kùru |
| articulation du coude | nɔ̀nkɔnkudu |
| articulation.du.coude | nɔ̀nkɔnkudu |
| artisan | bólolabaarala, bólolabaarala |
| artisan du cuir | káranke |
| artisanat | bólolabaara, bólolabaara, kɛ́kusanya, kɛ́kusanya |
| as | kélennin, kélennin |
| ascaris | tɔ̀nɔnkɔ |
| asocial | gbílin |
| aspect soigné | bìlakoɲinɲa |
| asperger | fúnfun, fúnfun, fúrufuru, fúrufuru, sári, séri |
| asphalte | kèmunbo, kèmunbo |
| aspirine | díminkàla, díminkàla |
| assaisonner | lábirinsa |
| assaisonner avec | lábirinsa |
| assassin | mɔ̀ɔfaala, mɔ̀ɔfaala |
| assassinat non provoqué | bàanmafaa |
| assassinat.non-provoqué | bàanmafaa |
| assaut inattendu | bàrandɔsɛ |
| assaut.inattendu | bàrandɔsɛ |
| assemblée | gbàra, gbàra |
| assembler | ládan |
| asservisseur | bólomɔɔyala, bólomɔɔyala |
| assidu | tíminnandi, tíminnandi, tíminnandi, tíminnandi |
| assiduité | bá, dùrukɔtɔ, dùrukɔtɔ |
| assieds-toi! | bádanki |
| assiéger | dálasìi, dálasìi |
| assiette | fɛ́lɛkɛdɛ, fɛ́lɛkɛdɛ |
| assimiler | lá, l' |
| assistance | bánban, dɛ̀mɛn, dɛ̀mɛn, jínjin, jínjin, jínkin, jínkin |
| assister | jínjin, jínjin, jínkin, jínkin, ɲà |
| association | dɛ̀, dɛ̀kuru, dɛ̀kuru, tɔ́n, tɔ́n |
| association des danseuses | bùnjan |
| association initiatique | gbàra |
| association.des.danseuses | bùnjan |
| associé | dɛ̀nkomaɲɔɔn |
| associer qqn à la foi | álasila |
| assommer | kìdin, kìdon |
| assortir | tɔ̀mɔ, tɔ̀mɔn, tɔ̀nbɔ, tɔ̀nbɔn |
| assouvir | mála |
| assujetissement | bólomɔɔya, bólomɔɔya |
| assujettir | bólomɔɔya |
| assumer la responsabilité | lɔ̀, ɲún |
| assurément | fáasi, fáasi |
| assurer | ládɛ̀nkɛnɛya, ládɛ̀nkɛnɛya |
| asthme | sìisaa, sìisaa |
| astre | bálabala, bálabala, fòlonfalan, fòlonfalan |
| as-tu suffisamment d'argent pour cela? | sɔ̀nkɔ |
| astuce | cìya, fànfada, fànfada, kèwuya, kìya |
| astucieux | gbánan, gbánan, gbánan, gbánan |
| atelier | báarabon, báarabon, tòngbo, tòngbo |
| atelier de réparation | dɔ̀bɛnda, dɔ̀bɛndiya, dɔ̀bɛnyila, dɔ̀bɛnyɔrɔ |
| atelier.de.réparation | dɔ̀bɛnda, dɔ̀bɛndiya, dɔ̀bɛnyila, dɔ̀bɛnyɔrɔ |
| athlétisme | dùnduma-fadimakolo, dùnduma-fadimakolo |
| atmosphère | bándakolo, mɔ́ntɔn, mɔ́ntɔn |
| atrocité | kàdagbɛlɛya, kàdagbɛlɛya |
| attache | jùlu |
| attache le pagne en "queue de bouc" | bàkɔdɔnko |
| · | bàkɔrɔnko |
| attachement de la bouche | dádon |
| attacher | sìdi, sìdi, sìri, sìri |
| attacher fortement | fɔ́sɔn |
| attacher le bétail | béyan, bɛ́kan, bíyan |
| attacher le cordon ombilical | bàda, bàra |
| attacher.fortement | fɔ́sɔn |
| attaquer | fìrintawo, kɛ́ |
| attaquer qqn | bàa |
| attaquer qqn soudainement | bàrandɔsɛ |
| attaquons! | cú, cú |
| atteindre | bón, bɔ́, bɔ́, dàn, lásɔ̀dɔn, lásɔ̀dɔn, másɔ̀dɔn, másɔ̀dɔn, mìda, mìna, mìra |
| atteindre avec | láse |
| atteindre l'âge d'incirconcis | bìlakoroya |
| atteindre la maturité | kàmali, kànbali |
| atteindre la perfection | dáfa |
| atteindre la puberté | kùnmakudu |
| atteindre la qualité voulue | sé, s' |
| atteindre le but | lá, l' |
| atteindre quatre-vingt-dix | bíkɔ̀nɔndɔya |
| atteindre sa norme | bɔ́ |
| atteindre un état avancé | bànda |
| atteindre une limite | sé, s' |
| atteindre.l'âge.d'incirconcis | bìlakoroya |
| atteindre.la.puberté | kùnmakudu |
| atteindre.quatre-vingt-dix | bíkɔ̀nɔndɔya |
| atteindre.un.état.avancé | bànda |
| attendre | bàto, dɔ́kɔ̀nɔ, dɔ́kɔ̀nɔ, kɔ̀nɔ, kɔ̀nɔ, kɔ̀nɔn, kɔ̀nɔn, mákɔ̀nɔ, mákɔ̀nɔ, mákɔ̀nɔn, mákɔ̀nɔn |
| attendre avec impatience | kɔ́rɔtɔ |
| attendre la puberté | bálikuya |
| attendre.la.puberté | bálikuya |
| attention | bá, bɔ̀dɛ, bɔ̀dɔ, bɔ̀rɛ, yílimalɔ, yílimalɔ |
| attester | lásedeya, lásedeya, lásereya, lásereya |
| attiéké | kɛ́kɛ, kɛ́kɛ |
| attirer | mánɛɛn |
| attiser | láɲaa, láɲaa |
| attrait | lɔ́ɔlɔ |
| attraper | bɛ̀n, mìda, mìda, mìna, mìna, mìra, mìra, ɲɛ́bɛ̀n |
| attraper brusquement et tirer vers soi | bùrunti |
| attraper qqn en flagrant délit | bólo |
| attrister | jùsumakása, jùsumakása, nílafìn, nílafìn, sùnun |
| au courant de | kàlamà |
| au hasard | fɔ́lɔlɔ |
| au lieu de | màmanà, nàmanà, nàminà, nɔ̀ɔna, sáni, sánin, yànín, yánnì |
| au nom de Dieu | Ála |
| au revoir | ánbɛ |
| au revoir! | bɛ̀ |
| au voleur! | bɛ̀n |
| au.courant.de | kàlamà |
| au.hasard | fɔ́lɔlɔ |
| au.lieu.de | màmanà, nàmanà, nàminà, nɔ̀ɔna |
| au.revoir | ánbɛ |
| aube | bándaka, bándaka, dùsa, dùsa, dùusagbɛ, dùusagbɛ, fájiri, jénberɛn, jénberɛn |
| aubergine | bádalajàado, bàdamosojàaro, bàɲɔyɔ, gbìsin, gbìsin, gbùsun, gbùsun, gbùsunjaaro, gbùsunjaaro, kɔ̀bɔkɔbɔ, kɔ̀bɔkɔbɔ |
| aubergine africaine | jàado, jàaro |
| aubergine amère | kɔ̀yɔ, yíra, yíran |
| aubergine blanche allongée | sìsɛkilijaado, sìsɛkilijaaro |
| aubergine grande | cɛ̀ladiyajàaro |
| aubergine sauvage | bàɲɔyɔ, bùsumoyen, bùsunwɔɲɛ |
| aubergine.amère | kɔ̀yɔ, yíra, yíran |
| aubergine.blanche.allongée | sìsɛkilijaado, sìsɛkilijaaro |
| aubergine.espèce | bádalajàado, bùsun |
| aubergine.grande | cɛ̀ladiyajàaro |
| aubergine.sauvage | bàɲɔyɔ, bùsumoyen, bùsunwɔɲɛ |
| aubergine.sorte | bàdamosojàaro |
| aucun | sí, sí |
| au-delà | álikiyama, álikiyama, árikiyama, árikiyama, láhara, láhara, lákira, lákira, sùla, sùla |
| au-dessous de | kɔ́dɔ, kɔ́rɔ |
| au-dessus | kùndɔ, kùndɔ, kùnna, kùnna, kùnnɔ, kùnnɔ, sándɔ |
| au-dessus de | sándɔ |
| audit | nɔ̀dɔjɛɛrɛ, nɔ̀dɔjɛɛrɛ |
| augmentatif | -ba |
| augmentation | bònɲa, bùnɲa, màkafoli, màkafoli |
| augmenter | bònɲa, bùnɲa, dɔ́bònɲa, jíriwa, lábònɲa, lábònɲa, lábùɲa, lábùɲa, mábònɲa, mábònɲa, mábùnya, mábùnya, mákàfo, yíriwa |
| aujourd'hui | bì, bì, bìn, bìn |
| aulacode | kánsòli, kánsòli, kɔ̀ɲina, kɔ̀ɲina |
| aumône | álani, álani, bólolankan, bólolankan, jáka, sádaka, sádaka, sáraka, sáraka |
| auparavant | kàkɔ́dɔ, kàkɔ́dɔ, kɔ̀dɔman, kɔ̀dɔman |
| auréole | nɔ́rɔ, nɔ́rɔ |
| aurore | bándaka, dùsa, súbaa, súbaa, súbaada, súbaada |
| aussi | fána, fána, fánan, fánan, fɛ́nɛ, fɛ́nɛ, túun |
| aussitôt | íkɔdɔ, íkɔdɔ, íkɔrɔ, íkɔrɔ |
| aussitôt que | mɛ̂nkɛ́ |
| aussitôt.que | mɛ̂nkɛ́ |
| autant | yó |
| auteur | dánbaa, sɛ́bɛyala |
| authentique | bɛ̀dɛ, bɛ̀rɛ, gbɛ́kɔlɔ, gbɛ́kɔlɔ, jɛ̀dɛjɛ̀dɛ, jɔ́njɔn, píyɔpiyɔ, píyɔpiyɔ, sɛ̀bɛ, sɔ̀bɛ |
| autochtone | dùuren |
| autocrate | fàama |
| autocratie | fàamaya, fàamaya |
| automobile | dùukulun |
| autonome | jɛ̀dɛsariyatii, jɛ̀dɛsariyatii, tùunbali, tùunbali |
| autonomie | jɛ̀dɛsariyatiiya, jɛ̀dɛsariyatiiya, jɛ̀dɛya, jɛ̀dɛya |
| autorisation | dìɲɛ, dìɲɔ |
| autoriser | dàa, dàha, dìɲɛ, dìɲɛ, dìɲɔ, dìɲɔ, jàmari, jàmari, jàmari, jàmari, ládàa, ládàha, yàmari, yàmari |
| autorité | dá, dáraja, dáraja, dáraya, dáraya, dáwula, màra, màra |
| autorités | fàama, fàamabonda, fàamabonda |
| autre | gbɛ́dɛ, gbɛ́dɛ, gbɛ́rɛ, gbɛ́rɛ |
| autrefois | fɔ́lɔfɔlɔ, fɔ́lɔfɔlɔ |
| autrefois, c'étaient surtout les membres de la caste nùmu | jènbe |
| autrement | bɔ́ɔntɛ, bɔ́ɔtɛ, tɔ́ɔtɛ |
| autruche | sòolonkɔ̀nɔ, sòolonkɔ̀nɔ |
| aux toilettes | bána, bánda |
| auxiliaire | dɛ̀mɛnbaa, dɛ̀mɛnbaa |
| aval | bólomaya, dùula |
| aval d'un fleuve | bá |
| avaler | kùnun, kùnun |
| avancer | bòri |
| avancer difficilement | bálanka |
| avancer en désordre | sòorosáara |
| avancer péniblement | sɛ̀nsɛn |
| avancer.difficilement | bálanka |
| avant d'avoir écarté les jambes, on ne sait pas qui on est (un homme ou une femme Autrement dit: on ne peut pas savoir ce que les autres pensent de soi avant de tomber dans une situation difficile) | fánsan, tánsan, wánsan |
| avant l'aube | súbadibi |
| avant l'aurore | súbadibi |
| avant le petit déjeuner | dábɔ |
| avant que | dámantan, sáni, sánin, yànín, yánnì |
| avant.l'aube | súbadibi |
| avant.l'aurore | súbadibi |
| avant.que | sáni, sánin, yànín, yánnì |
| avantage | fìsaya, nàfa, nàfan |
| avantageux | nàfama |
| avant-bras | bólokala, tùu, tùufudu |
| avant-hier | kúnàsinìn, kúnàsinìn |
| avare | bólodɔgbɛlɛn, bólodɔgbɛlɛn, bólolafasan, bólolafasan, bólolafasan, bólolafasan, júumante, tɛ́ɛgbɛlɛn, tɛ́ɛgbɛlɛn, tɛ́ɛgbɛlɛn, tɛ́ɛgbɛlɛn |
| avarice | bàkiiluya, bàkiiluya, bólogbɛlɛnya, bólogbɛlɛnya, bólomagbɛlɛnya, bólomagbɛlɛnya |
| avarie | tíɲɛ |
| avec | bólo, fɛ̀, fɛ̀ |
| avenue | bɛ́da, bɛ́da, fòndo, fòndo, fòno, fòno, mɛ́da, mɛ́da |
| avers | ɲátɛɛ, ɲátɛɛ |
| aversion | làgbóyaɲɛ, làgbóyaɲɛ |
| avertir | jàsere, jàsere, jàseremalá, jàseremalá, sàra, sàra |
| avertissement | jàseremala, jàseremala |
| avertissement ultime | kàsere |
| aveugle | fúyen, fúyen, mìsiriman, mìsiriman |
| avidité | nàta, nàta |
| avion | ábiyon, ábiyon, áwiyɔn, áwiyɔn, sánmakulun, sánmakulun |
| avocat | làfasalila, làfasalila, píya, píya |
| avocat pilé (avec du sucre, parfois on y rajoute aussi du lait) | píya |
| avocatier | píyaju, píyaju |
| avoir besoin | dɛ́sɛ |
| avoir confiance | lá, l' |
| avoir confiance en qqn, faire confiance à qqn | bólo |
| avoir de forts doutes | síkasika |
| avoir de la place | kún |
| avoir de nombreux affluents | bólonbolonbɔ |
| avoir des grossesses rapprochées | séde, sére |
| avoir des préférences en matière d'alimentation | dádɔtɔ̀mɔn |
| avoir du répit | ládaha |
| avoir faim | kɔ́nkɔ |
| avoir habitude | dàri, dèri |
| avoir honte | màlo, màloya |
| avoir l'air mécontent, faire grise mine | dɔ́yoron |
| avoir lieu | bɔ́, lɔ̀ |
| avoir peur | sílan |
| avoir pitié | hína, kìninkinin |
| avoir pour cause | tà |
| avoir pour résultat | bán, bɔ́, lában, tó |
| avoir un malaise | sòola |
| avoir un petit déjeuner | dàdaka, dàraka |
| avoir.de.la.place | kún |
| avoir.des.grossesses.rapprochées | séde, sére |
| avoir.doute | síkasika |
| avoir.faim | kɔ́nkɔ |
| avoir.honte | màlo, màloya |
| avoir.peur | sílan |
| avoir.pitié | hína, kìninkinin |
| avorter | fó, fó |
| avorton | bɔ̀nɔden, bɔ̀nɔden |
| avril | áwirili, áwirili, kónkodibi, kónkodibi |
| avunculat | bárinɲa, bárinɲa |
| awalé | wàri, wàri, wòri, wòri |
| aya | láfari, láfari |
| ayant bouche | dáma |
| ayant.bouche | dáma |
| ayat | láfari |
| azur | báalama, báama |
| azur clair | báa |